Τώρα αρχίζουν τα δύσκολα στο «μέτωπο» της ενέργειας

Τώρα αρχίζουν τα δύσκολα στο «μέτωπο» της ενέργειας

Πριν καν εκδοθούν οι αποφάσεις για την υλοποίηση των πρόσθετων μέτρων στήριξης για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός και ο «πονοκέφαλος» στο οικονομικό επιτελείο έχει ήδη μεγαλώσει. Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης και στο πετρέλαιο και στο φυσικό αέριο «δείχνουν» ένα εξαιρετικά δύσκολο τρίμηνο, το πιο δύσκολο από την ξέσπασμα της ενεργειακής κρίσης καθώς έχουμε ήδη μπει εκτός από ημερολογιακά και ουσιαστικά στον χειμώνα.

Οι προβολές που έχει κάνει το οικονομικό επιτελείο, δείχνουν ότι αν η μέση τιμή του φυσικού αερίου για το 2022 διαμορφωθεί στα 70 ευρώ ανά μεγαβατώρα (από περίπου 20 ευρώ που ήταν πέρυσι) οι απώλειες για το ΑΕΠ μπορεί να ξεπεράσουν ακόμη και τα 4 δισ. ευρώ καθώς όλη η αύξηση «χτυπάει» στις εισαγωγές άρα κατευθείαν στην «καρδιά» της οικονομίας.

Ο μεγάλος προβληματισμός συνίσταται επίσης στο ύψος των πόρων που θα είναι διαθέσιμοι για να στηριχτούν τα νοικοκυριά ειδικά στο πρώτο τρίμηνο της χρονιάς. Προς το παρόν, αξιοποιούνται οι πόροι από τον Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης το οποίο τροφοδοτείται σε μεγάλο βαθμό από τις ίδιες τις ανατιμήσεις και στο ρεύμα αλλά και στην τιμή των ρύπων. Το αν οι πόροι θα είναι αρκετοί για να στηριχτούν τα νοικοκυριά σε περίπτωση ακόμη μεγαλύτερες αυξήσεις (δυστυχώς προς τα εκεί δείχνουν τα παράγωγα) είναι το μεγάλο ερώτημα.

Το ενδεχόμενο να χρειαστεί να διατεθούν πόροι και από τον κρατικό προϋπολογισμό για να μην εκτοξευτεί ο πληθωρισμός και δημιουργηθεί πληθωριστικό κύμα μέσα στον χειμώνα, είναι ορατό αν και υπάρχει έντονος προβληματισμός σχετικά με το κατά πόσο οι συνεχείς επιδοτήσεις (ειδικά στην κατανάλωση του ρεύματος) τελικώς λειτουργούν ως «λάδι στη φωτιά» των ανατιμήσεων.

Με τις αυξημένες επιδοτήσεις για τον Δεκέμβριο και στο ρεύμα και στο φυσικό αέριο, πρακτικά το οικονομικό επιτελείο κερδίζει χρόνο 15-20 ημερών. Μέχρι τα μέσα Γενάρη θα πρέπει να είναι έτοιμος ο μόνιμος μηχανισμός στήριξης ο οποίος πρακτικά θα κατανέμει τους πρόσθετους πόρους που θα εισρέουν από τις ανατιμήσεις σε ρεύμα και ρύπους. Από εκεί και πέρα θα πρέπει να προσδιοριστούν με μεγάλη προσοχή τα κριτήρια που θα θεσπίσει το οικονομικό επιτελείο για να διαχωριστούν αυτοί που θα συνεχίσουν να επιδοτούνται από αυτούς που θα σταματήσουν.

Για κάποιον που δεν θα πληροί τα κριτήρια, το να λαμβάνει ενίσχυση 49,5 ευρώ για τον Δεκέμβριο και για τον Γενάρη να μην λαμβάνει τίποτα, είναι προφανές ότι δεν θα είναι ευχάριστο ειδικά αν δούμε τις τιμές του ρεύματος και του φυσικού αερίου να ανεβαίνουν ακόμη περισσότερο.

Ένα είναι βέβαιο. Τα δύσκολα είναι μπροστά και για την κυβέρνηση και για τους πολίτες.