Του Προκόπη Χατζηνικολάου
Τίναξαν την «μπάνκα» στον αέρα για να κερδίσουν πόντους στις Ευρωεκλογές. Συγκεκριμένα η κυβέρνηση μετά από χρόνια συγκράτησης των δαπανών μοίρασε τον περασμένο Μάιο περί τα 5 δισ. ευρώ, όταν τον αντίστοιχο μήνα του 2018 οι δαπάνες δεν ξεπερνούσαν τα 3,9 δισ. ευρώ.
Αν μάλιστα συγκρίνει κανείς τα στοιχεία του πενταμήνου του 2019 με το αντίστοιχο διάστημα 2019 θα διαπιστώσει ότι η κυβέρνηση είχε ξεκινήσει την προεκλογική της εκστρατεία πολύ νωρίτερα. Σύμφωνα με τα στοιχεία στο πρώτο πεντάμηνο του έτους δόθηκαν περισσότερα χρήματα ύψους 2,6 δισ. ευρώ σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2018. Και προφανώς αυτό συνέβη για να ανακοπεί από τον ΣΥΡΙΖΑ η δυναμική της αντιπολίτευσης όπως έδειχναν οι δημοσκοπήσεις. Ωστόσο, το πείραμα απέτυχε και κατέδειξε ότι δεν μπορεί κανένα κόμμα να παίζει με την ηθική των πολιτών και να επιχειρεί να εξαγοράσει ψήφους με επιδόματα.
Και όλα αυτά στοίχησαν 1 δισ. ευρώ, τη στιγμή που οι επενδύσεις βρίσκονται στα χειρότερα επίπεδα των τελευταίων ετών, το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων υποεκτελείται και τα έσοδα στηρίζονται πλέον στα 644 εκατ. ευρώ των... ANFAs.
Αυτό που μένει να διαπιστωθεί μετά τις εκλογές του Ιουλίου είναι πόσο μεγάλη είναι η ζημιά. Όταν θα δημοσιοποιηθούν και τα στοιχεία του Ιουνίου και θα φανεί που έχουν μοιρασθεί χρήματα για να εξυπηρετηθούν οι ανάγκες του κυβερνώντος κόμματος.
Και δυστυχώς εάν δεν αλλάξει κάτι πολύ πιθανόν να επιβεβαιωθεί ο κεντρικός τραπεζίτης Γ. Στουρνάρας που μίλησε για τρύπα ύψους 1,1 δισ. ευρώ στον προϋπολογισμό του 2019 ή διαφορετικά για αποτυχία υλοποίησης του στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ.
Τις παροχές του κ. Τσίπρα θα πρέπει να μαζέψει το νέο οικονομικό επιτελείο το οποίο θα πρέπει να δώσει εξηγήσεις στους δανειστές της χώρας στις αρχές Σεπτεμβρίου.
Και δεν αποκλείεται τα πράγματα να πάρουν χειρότερη τροπή εάν η ρύθμιση των οφειλών δεν αποφέρει τα αναμενόμενα αποτελέσματα για τα ταμεία του Δημοσίου. Οι θεσμοί υπολογίζουν ότι οι ρυθμίσεις των 120 δόσεων θα δημιουργήσουν δημοσιονομικό κενό ύψους 0,6% του ΑΕΠ στον τρέχοντα προϋπολογισμό, εξέλιξη που απειλεί τον στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος, ο οποίος κινδυνεύει να βρεθεί κάτω από το όριο του 3,5% του ΑΕΠ.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα εντοπίζεται, σύμφωνα με τους θεσμούς, στη ρύθμιση της εφορίας, όπου το «κενό» θα φθάσει τα 600 εκατ. ευρώ, ενώ στα Ταμεία υπολογίζεται «ζημιά» ύψους 300 εκατ. Από την άλλη πλευρά, το οικονομικό επιτελείο εκτιμά ότι θα υπάρχει όφελος ύψους άνω των 200 εκατ. ευρώ από τις ρυθμίσεις. Προς το παρόν, πάντως, κανείς δεν μπορεί να προεξοφλήσει εάν η ρύθμιση θα είναι επιτυχημένη ή εάν θα οδηγήσει στη συρρίκνωση των εισπράξεων από ληξιπρόθεσμα χρέη.
Με βάση τα τελευταία στοιχεία μέχρι χθες είχαν ενταχθεί στη ρύθμιση της εφορίας 132.805 φυσικά και νομικά πρόσωπα τα οποία έχουν ρυθμίσει οφειλές ύψους 1,2 δισ. ευρώ (κεφάλαιο και πρόστιμα). Τα ποιοτικά στοιχεία (ύψος οφειλών που ρυθμίζονται, αριθμός δόσεων, ρυθμίσεις που εγκαταλείφθηκαν προς όφελος της νέας, εκτίμηση εισπράξεων) αναμένονται στα τέλη Ιουνίου και θα δείξουν εάν η ρύθμιση θα συμβάλει στην αύξηση των εσόδων του προϋπολογισμού. Το 2015 στη ρύθμιση των 100 δόσεων βεβαιώθηκαν συνολικά 4 δισ. ευρώ. Τον πρώτο χρόνο εισπράχθηκε περί το 1,2 δισ. ευρώ, ποσό ιδιαίτερα σημαντικό για τα ταμεία του Δημοσίου κάτι που όμως είναι αδύνατον να γίνει ξανά.