Η πανδημία έχει προκαλέσει αναταράξεις που κανείς δεν περίμενε να συμβούν σύντομα, ωστόσο πολλές από τις «κοσμογονικές αλλαγές» που ορισμένοι βλέπουν δεν είναι παρά μόνο εξελίξεις προσωρινού χαρακτήρα που απλώς διεγείρουν τη φαντασία. Όταν όμως η Goldman Sachs και ο ιδρυτής του μεγαλύτερου hedge fund στον κόσμο, Ρέι Ντάλιο, χαρακτηρίζουν ορατό τον κίνδυνο να πάψει το δολάριο να αποτελεί αποθεματικό νόμισμα, ήτοι το ισχυρότερο νόμισμα στον πλανήτη με το οποίο γίνονται οι περισσότερες συναλλαγές διεθνώς, τα πράγματα σοβαρεύουν.
Παιχνίδια ενόψει των προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ ή πραγματική μετακίνηση τεκτονικών πλακών στις αγορές; Μία από τις πιο πρόσφατες θεωρίες των αγορών που σχετίζονται με τις αλλαγές που φέρνει η πανδημία στην παγκόσμια οικονομία είναι ότι… ο βασιλιάς είναι γυμνός. Ίσως γιατί η Ευρώπη δείχνει επιτέλους να βρίσκει μία κοινή κατεύθυνση, ίσως γιατί η Κίνα μεγαλώνει, μα κυρίως γιατί οι χειρισμοί του Ντόναλντ Τραμπ ως προς την αντιμετώπιση της πανδημίας δεν είναι αποτελεσματικοί, γεγονός είναι ότι το δολάριο δείχνει αποδυναμωμένο.
Η Goldman Sachs, μάλιστα, επισημαίνει ότι οι διαχειριστές κεφαλαίων χρησιμοποιούν τον χρυσό ως μέσο αντιστάθμισης κινδύνου έναντι του δολαρίου, με τον αναλυτή Τζέφρι Κάρι να σημειώνει ότι έχουν αρχίσει να εγείρονται πραγματικές ανησυχίες για την μακροημέρευση του δολαρίου ως αποθεματικό νόμισμα. Ο δείκτης δολαρίου που αντανακλά τις μεταβολές του αμερικανικού νομίσματος έναντι ενός καλαθιού έξι νομισμάτων, υποχώρησε σε χαμηλό 2 ετών τη Δευτέρα, όταν στις 22 Μαρτίου βρισκόταν σε υψηλό άνω των 3 ετών. Από τον Μάρτιο έως σήμερα σημειώνει απώλειες της τάξης του 10%, όση είναι περίπου και η πτώση του δολαρίου έναντι του ευρώ στο ίδιο διάστημα, από τα 1,06 στα 1,17 δολάρια/ευρώ.
Αν και είναι δύσκολο να πιστέψει κάποιος ότι το δολάριο μπορεί να χάσει έτσι εύκολα το θρόνο του, η κατρακύλα έναντι του ευρώ έχει ως αποτέλεσμα να αυξάνονται οι φωνές που αμφισβητούν το μέλλον του, ως αποθεματικό νόμισμα. Στις αγορές, λοιπόν, κινδυνεύει να πυροδοτηθεί ένα εκρηκτικό και απρόβλεπτο ντόμινο. Αυτό θα συμβεί στην περίπτωση που κλιμακωθούν οι ανησυχίες για την πορεία του δολαρίου και παράλληλα αποδειχθεί ότι το πλήγμα που θα δεχθεί η αμερικανική οικονομία εξαιτίας των χειρισμών στην αντιμετώπιση της πανδημίας είναι μεγαλύτερο από άλλες μεγάλες οικονομίες.
Τα στοιχεία που θα ανακοινωθούν αύριο και θα δείξουν το βάθος της «τρύπας» που άφησε η ύφεση στις ΗΠΑ στο β’ τρίμηνο θα δώσουν την τάση των επόμενων εβδομάδων, ωστόσο η κυρίαρχη τάση θα εξαρτηθεί από την πορεία των κρουσμάτων και την έκταση και διάρκεια του δεύτερου κύματος πανδημίας. Το ΔΝΤ τοποθετεί την ύφεση στο 37% στο β’ τρίμηνο και όσο τα lockdown επιστρέφουν τόσο πιο ζοφερές γίνονται οι προβλέψεις για το υπόλοιπο του έτους.
Το αμερικανικό δολάριο αντιστοιχεί σε πάνω από το 50% των συναλλαγματικών αποθεμάτων των κεντρικών τραπεζών και παραμένει το αποθεματικό νόμισμα από το 1945 και ακόμη περισσότερο από τότε που ο κόσμος πέρασε από τον χρυσό στο νομισματικό σύστημα που ισχύει έως σήμερα. Θα μπορούσε η ανάλυση του Ντάλιο να αποτελεί χτύπημα κατά του Τραμπ καθώς μπαίνουμε στην τελική ευθεία για τις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ, όμως ο δισεκατομμυριούχος επενδυτής υποστηρίζει ότι το πρόβλημα είναι ευρύτερο και ότι οι ΗΠΑ έχουν διανύσει το 75% του κύκλου τους ως παγκόσμια αυτοκρατορία που διαθέτει αποθεματικό νόμισμα.
Σύμφωνα με τον Ντάλιο, αν λ.χ. ο Τραμπ αποφασίσει να απαγορεύσει τις επενδύσεις σε κινεζικά assets, στο πλαίσιο της διαμάχης με την Κίνα, η κίνηση αυτή θα έχει σημαντικές επιπτώσεις στην αξία του δολαρίου γιατί πολύ απλά οι επενδυτές δεν θέλουν μία κυβέρνηση να επιβάλλει τέτοιους όρους. Ο επικεφαλής της Bridgewater Associates, του hedge fund των 138 δισ. δολαρίων, τόνισε ότι η αμερικανική οικονομία δεν μπορεί να τρέχει με ελλείμματα για πάντα, να δανείζεται συνεχώς και να τυπώνει χρήμα, αντί να εστιάζει στο πως θα ενισχύσει την παραγωγικότητα. Αν η αμερικανική οικονομία δεν μάθει να ξοδεύει λιγότερα απ’ όσα εισπράττει και να ενισχύσει τη σταθερότητα του νομίσματός της, νομοτελειακά θα παρακμάσει, προειδοποιεί ο ίδιος, με δηλώσεις του σε αμερικανικά μέσα αλλά και στο βιβλίο του «Changing World Order: Why Nations Succeed or Fail».
