Του Θεόδωρου Σεμερτζίδη
Προς έκπληξη όλων, από τη συνάντηση των μελών του OPEC στην Αλγερία την Τετάρτη «βγήκε» λευκός καπνός, καθώς τα μέλη του οργανισμού συμφώνησαν να μειώσουν τη παραγωγή στα 32,5 εκατ. βαρέλια ημερησίως έναντι 33,4 εκατ. βαρελιών ημερησίως που είναι η τρέχουσα παραγωγή για τα μέλη του οργανισμού.
Την απόφαση δέχθηκαν με ιδιαίτερη ευχαρίστηση τα διεθνή χρηματιστήρια, των οποίων η αντίδραση ήταν μεγαλύτερη και από την απόφαση της FED να διατηρήσει αμετάβλητα τα επιτόκια της μια εβδομάδα πριν, κι αυτό για τον απλούστατο λόγο διότι είχε ήδη προεξοφληθεί η μη επίτευξη συμφωνίας, με αυτή να μετατίθεται για την επόμενη συνεδρίαση του οργανισμού στις 30 Νοεμβρίου. Τί σηματοδοτεί όμως η συμφωνία του OPEC για την μελλοντική τιμή του πετρελαίου;
Είναι γνωστό πως οι χαμηλές τιμές που επικράτησαν το τελευταίο έτος στην τιμή του πετρελαίου, έχουν δημιουργήσει σοβαρά οικονομικά προβλήματα σε αρκετές πετρελαιοπαραγωγές χώρες, όπως η Βενεζουέλα, η Ρωσία, καθώς και η μεγαλύτερη εξ' αυτών η Σαουδική Αραβία, της οποία το έλλειμμα να αναμένεται να διαμορφωθεί για το έτος στο 13,5% (βλ. γράφημα παρακάτω), με αυτό του Ιράν να διαμορφώνεται στο 2,5% επί του ΑΕΠ.
Πηγή γραφήματος:Bloomberg
Ο κύριος εκφραστής των αντιδράσεων σχετικά με το «πάγωμα» ή τη μείωση της παραγωγής ήταν το Ιράν, καθώς η χώρα έχει θέσει ως στόχο την παραγωγή τεσσάρων εκατομμυρίων βαρελιών ημερησίως, έπειτα από την άρση του διεθνούς εμπάργκο που της είχε επιβληθεί, στην προσπάθεια της να ενισχύσει τα έσοδα της, με την παραγωγή να αυξάνεται σημαντικά από τις αρχές του έτους λίγο πάνω από τα 3,6 εκατ. βαρέλια ημερησίως, όπως διακρίνουμε στο παρακάτω γράφημα, συμπιέζοντας ακόμη περισσότερο την τιμή του πετρελαίου.
Πηγή γραφήματος:Bloomberg
Η απόφαση του OPEC μπορεί να προκάλεσε ευφορία στα διεθνή χρηματιστήρια, αλλά ακόμη τα μέλη του οργανισμού δεν έχουν αποφασίσει κατά πόσο θα μειώσουν τα μέλη την παραγωγή τους, καθώς απαιτείται ένα χρονικό διάστημα ώσπου να καταλήξουν σε κάποια συμφωνία, ενώ είναι δεδομένο πως τη μείωση των 900.000 χιλ. βαρελιών ημερησίως ένα μεγάλο μέρος αυτής θα το επωμιστεί η Σαουδική Αραβία, καθώς και το Ιράν, με την πρώτη τα τελευταία χρόνια να έχει αυξήσει σημαντικά την παραγωγή πετρελαίου (βλ. γράφημα παρακάτω).
Πηγή γραφήματος:Bloomberg
Μία από τις επιπτώσεις που θα έχει η απόφαση του OPEC θα είναι και πάνω στις αποδόσεις των ομολόγων των εταιρειών ενέργειας, καθώς υπήρχε μέχρι πέρσι μεγάλη συσχέτιση μεταξύ πετρελαίου-απόδοσης, με αυτή να έχει περιοριστεί στο ελάχιστο από τις αρχές του έτους, όπως παρατηρούμε στο παρακάτω γράφημα.
Πηγή γραφήματος:Bloomberg
Σύμφωνα με την International Energy Agency η ζήτηση για πετρέλαιο αναμένεται να αυξηθεί κατά το επόμενο έτος, έπειτα από τα χαμηλά δύο ετών που έχει σημειώσει κατά τη διάρκεια του τρίτου τριμήνου του έτους, με την προσφορά να παραμένει σταθερή το 2017, όπως μπορούμε να διακρίνουμε στο παρακάτω γράφημα.
Πηγή γραφήματος:Bloomberg
Παρά τη σημαντική πτώση που κατέγραψε η τιμή του πετρελαίου τον περασμένο Φεβρουάριο πραγματοποιώντας χαμηλό στα $26,05/βαρέλι, κατάφερε έκτοτε να ενισχυθεί και να σταθεροποιηθεί πάνω από τα $45/βαρέλι, διαπραγματευόμενη σταθερά πάνω από τον κινητό μέσο όρο των διακοσίων ημερών και γύρω από τον κινητό μέσο όρο των πενήντα ημερών, διατηρώντας το «χρυσό σταυρό», και δημιουργώντας ευνοϊκές συνθήκες για να κινηθεί και να σταθεροποιηθεί πάνω από τα $50/βαρέλι στους επόμενους μήνες, έπειτα από τα υψηλά των $51,67/βαρέλι που κατέγραψε πριν τέσσερις μήνες, όπως διακρίνουμε στο παρακάτω γράφημα.
Πηγή γραφήματος:Stockcharts
Κάτι το οποίο όμως πέρασε στα ψιλά γράμματα, είναι η απόφαση του αμερικανικού κογκρέσου την ίδια μέρα με την συνάντηση των μελών του OPEC, σύμφωνα με την οποία δίνει τη δυνατότητα στην αμερικανική κυβέρνηση να μηνύσει τη Σαουδική Αραβία για τα θύματα της 9/11 καθώς μέλη των τρομοκρατών ήταν σαουδαραβικής καταγωγής. Μπορεί η παραπάνω απόφαση την ίδια ακριβώς ημέρα να ήταν τυχαία μπορεί και όχι. Χωρίς να θέλουμε να εμπλακούμε σε θεωρίες συνωμοσίας, η παραπάνω απόφαση αναβάλει προς το παρών την έκδοση ομολόγου από τη Σαουδική Αραβία αξίας άνω των $10 δισ. με αυτή σύμφωνα με πληροφορίες να μετατίθεται για τον ερχόμενο Νοέμβριο, αμέσως μετά τις αμερικανικές εκλογές.
Ο στόχος της FED για πληθωρισμό στο 2% και η απόφαση του αμερικανικού κογκρέσου για τα θύματα της 9/11, ίσως λειτούργησε ως μοχλός πίεσης στη Σαουδική Αραβία για μείωση της παραγωγής από τα μέλη του οργανισμού, καθώς ένα μέρος του πληθωρισμού καθορίζεται και από την τιμή του πετρελαίου. Προφανώς η απόφαση της ομοσπονδιακής τράπεζας των ΗΠΑ να μην προχωρήσει σε μια νέα αύξηση των επιτοκίων της το Σεπτέμβριο, ίσως περίμενε την απόφαση των μελών του OPEC σχετικά με την παραγωγή, καθώς τα μέλη του οργανισμού αποτελούν το 40% της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου. Σε κάθε περίπτωση η πρόσφατη απόφαση του OPEC αναμένεται να οδηγήσει μεσοπρόθεσμα σε άνοδο της τιμής του πετρελαίου, η οποία όμως δεν ενδέχεται να επηρεάσει σημαντικά τις τιμές των εμπορευμάτων και των μεταφορών, λόγο της ήπιας ανάπτυξης που καταγράφει η παγκόσμια οικονομία.