Οι αγορές ομολόγων μόλις πέρασαν ένα σημαντικό ορόσημο καθώς οι αποδόσεις στα 10ετη γερμανικά ομόλογα ξεπέρασαν το επίπεδο του 0% για πρώτη φορά τα τελευταία τρία χρόνια, σηματοδοτώντας πιθανώς την επιστροφή σε πιο νορμάλ συνθήκες δανεισμού στην Ευρώπη.
Οι αρνητικές αποδόσεις στη Γερμανία, τον μεγαλύτερο εκδότη χρέους-αναφοράς της ευρωζώνης, είναι αποτέλεσμα των επιθετικών αγορών ομολόγων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα με σκοπό να ανεβάσει τον πληθωρισμό που για χρόνια είχε μείνει κάτω από τον στόχο της. Η άνοδος των αποδόσεων στα γερμανικά ομόλογα έως το 0,025% αποτελεί σημαντική εξέλιξη.
Σύμφωνα με την ING, στέλνει μήνυμα ότι οι αποδόσεις έχουν πάρει την ανιούσα και ότι η εποχή του χαμηλού κόστους δανεισμού για μεγάλο χρονικό διάστημα τελείωσε.
Το τέρας του πληθωρισμού ξύπνησε
Ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη έχει φτάσει σε υψηλό-ρεκόρ, στο 5%, πολύ πάνω από τον στόχο του 2% της ΕΚΤ και η οικονομία ανακάμπτει από την πανδημία COVID-19. Κατά συνέπεια, οι πολύ χαμηλές αποδόσεις δεν δικαιολογούνται πλέον. Τα φρέσκα στοιχεία που έδειξαν ότι ο πληθωρισμός στη Βρετανία επιταχύνθηκε σε υψηλό 30ετίας ενισχύει την εκτίμηση ότι η άνοδος των τιμών καταναλωτή αποδεικνύεται επίμονη παντού.
Μόνο τον τελευταίο μήνα οι αποδόσεις των γερμανικών ομολόγων έχουν αυξηθεί κατά 40 μονάδες βάσης, μια πολύ διαφορετική εικόνα από το 2016, όταν η ΕΚΤ επέκτεινε τις αγορές ομολόγων για να καταπολεμήσει τον αποπληθωρισμό και οδήγησε την απόδοση των 10ετών ομολόγων κάτω από το 0% για πρώτη φορά.
Ένας μοχλός που πιέζει το γερμανικό κόστος δανεισμού υψηλότερα είναι η άνοδος των αποδόσεων των αμερικανικών ομολόγων που έχει σκαρφαλώσει λόγω των προσδοκιών ότι η Fed θα αρχίσει να αυξάνει τα επιτόκια από τον Μάρτιο και να συρρικνώνει τον ισολογισμό της που έχει φουσκώσει στα 8 τρισ. δολάρια.
Το πρόγραμμα ΡΕΡΡ της ΕΚΤ, ύψους 1,85 τρισ. ευρώ, δηλαδή οι αγορές ομολόγων που πραγματοποίησε κατά τη διάρκεια της πανδημίας, λήγει τον Μάρτιο και οι χρηματαγορές τιμολογούν δύο αυξήσεις επιτοκίων στην ευρωζώνη πριν από το τέλος της φετινής χρονιάς παρόλο που η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα επιμένει ότι η άνοδος των τιμών καταναλωτή θα υποχωρήσει από μόνη της έως το τέλος της χρονιάς.
Η ΕΚΤ θα συνεχίσει να την παρουσία της στην αγορά ομολόγων αλλά για πρώτη φορά από το 2019, η καθαρή προσφορά ομολόγων που εκδίδουν οι κυβερνήσεις της ευρωζώνης θα υπερβούν τα ποσά που αγοράζει η ΕΚΤ φέτος.
Οι κινήσεις των επενδυτών
Οι χαμηλές αποδόσεις στη Γερμανία και σε άλλους υψηλής ποιότητας εκδότες χρέους έσπρωξαν τους επενδυτές σε υψηλότερου ρίσκου κινητές αξίες όπως οι μετοχές, τα λεγόμενα ομόλογα-σκουπίδια και τα χρεόγραφα ασθενέστερων εκδοτών όπως της Ιταλίας.
Με την απόδοση των γερμανικών στο 0%, δεν θα αλλάξει αμέσως η εικόνα αλλά περαιτέρω άνοδος μπορεί να μειώσει την ελκυστικότητα των εναλλακτικών κινητών αξιών. Η σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής ήδη ανεβάζει τα πριμ ρίσκου στις χώρες του ευρωπαϊκού νότου με υψηλό δημόσιο χρέος, όπως και στις επιχειρήσεις.
Ωστόσο, πολλοί υποστηρίζουν ότι με τα πραγματικά επιτόκια ακόμη αρνητικά οι επενδυτές θα συνεχίσουν να κυνηγούν αξίες υψηλότερου ρίσκου, κάτι που εξηγεί γιατί οι αποτιμήσεις των μετοχών είναι κοντά σε υψηλά επίπεδα ρεκόρ παρόλο που οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων ανεβαίνουν.
Σύμφωνα με τη UBS, ένα σταδιακό και όχι άτακτο ξεπούλημα σε περιβάλλον βελτιούμενων μακροοικονομικών δεικτών δεν αποτελεί μείζον πρόβλημα.
Λίμνη που στερεύει
Η Γερμανία έχει σχεδόν 2 τρισ. δολάρια χρέους στην αγορά με τα 10ετή ομόλογα να αντιπροσωπεύουν το 40% των εκδόσεων της, που σημαίνει ότι με αποδόσεις πάνω από το 0% θα συρρικνωθεί η λίμνη των χρεογράφων αρνητικής απόδοσης.
Παγκοσμίως, 18 τρισ. δολάρια ομολόγων διαπραγματεύονταν στις αγορές με αρνητικές αποδόσεις στο τέλος του 2020. Σήμερα η λίμνη αυτή έχει συρρικνωθεί στα $9 τρις. Αποδόσεις κάτω από το μηδέν σημαίνουν ότι οι επενδυτές πληρώνουν τον εκδότη για να διακρατούν τα ομόλογα του, καλό για τις κυβερνήσεις αλλά όχι για τις τράπεζες και τα ασφαλιστικά ταμεία που χρειάζονται υψηλότερες αποδόσεις για να ικανοποιούν το μακροπρόθεσμο παθητικό τους.
Η άνοδος των αποδόσεων είναι ένα βήμα προς ένα πιο ομαλοποιημένο περιβάλλον.
Πόσο θα ανέβουν ακόμα;
Οι περισσότερες επενδυτικές τράπεζες εξακολουθούν να προβλέπουν ότι οι αποδόσεις των γερμανικών ομολόγων θα σταθεροποιηθούν γύρω στο 0% η ελαφρώς υψηλότερα στο τέλος του 2022. Οι προβολές της ΕΚΤ προϊδεάζουν για μέσο πληθωρισμό 3,2% φέτος και υποχώρηση του κάτω από τον στόχο του 2% το 2023. Δείχνουν ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, σε αντίθεση με τη Fed στις ΗΠΑ και την Τράπεζα της Αγγλίας, δεν θα αυξήσει τα επιτόκια σύντομα.
