Του Νικήτα Παπαντωνίου-Καρτάλη
Ο τραπεζικός δείκτης του χρηματιστηρίου έχει ανέβει τους τελευταίους 3 μήνες κατά 60% ωθώντας και τον γενικό δείκτη του χρηματιστηρίου στα επίπεδα των 770 μονάδων μετά από πολύ καιρό. Το γεγονός από μόνο του δίνει έναν τόνο αισιοδοξίας για την εικόνα του χρηματιστηρίου καθώς οι τράπεζες λόγω των έντονων δημοσιονομικών προσαρμογών και την κατάσταση της Ελληνικής οικονομίας ήταν οι μεγάλοι ασθενείς της τελευταίας δεκαετίας. Έτσι χρειάστηκαν 3 μεγάλες αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου για να μπορούν οι τέσσερις συστημικές τράπεζες να σταθούν στα πόδια τους. Τι αλήθεια είδαν όμως οι επενδυτές και άρχισαν να εμπιστεύονται τον πολύπαθο τραπεζικό τομέα;
Σύμφωνα με τα στοιχεία των ισολογισμών των τεσσάρων συστημικών τραπεζών οι τέσσερις τράπεζες μέσα στην χρονιά που πέρασε κατάφεραν να μειώσουν τα δάνεια σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών κατά 5.2% (NPLs) και τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα (NPEs) κατά 4.4% τόσο με πωλήσεις δανείων σε ξένα funds όσο και με ρυθμίσεις ή ρευστοποιήσεις δανείων. Επιπρόσθετα οι τράπεζες κατάφεραν να αυξήσουν την ρευστότητά τους βελτιώνοντας την καταθετική τους βάση σε επίπεδο group κατά 5.2 δις ευρώ δηλαδή κατά 3.3%. Το γεγονός αυτό σε συνάρτηση με τη μείωση του ενεργητικού των τραπεζών και την μείωση του λειτουργικού κόστους βελτίωσαν τόσο τον δείκτη δανείων προς καταθέσεις όσο και τις κερδοφορίες των περισσότερων από τις συστημικές τράπεζες. Συγκεκριμένα ο δείκτης L/D (δανείων προς καταθέσεις) βελτιώθηκε από το 109.7% στο 92.7% δηλαδή κατά 17% σε ετήσια βάση.
Ένα άλλο σημαντικό γεγονός είναι ότι ένα ασθενές στοιχείο του ενεργητικού όπως είναι το DTA βρήκε χρήσιμο ρόλο γεγονός που αναβαθμίζει την αξία του στα βιβλία των συστημικών τραπεζών. Πιο συγκεκριμένα το DTA για τις 3 συστημικές τράπεζες είναι στα 21.8 δις ευρώ και αποτελεί το 9% του συνόλου του ενεργητικού. Με το σχέδιο το οποίο προτείνει η Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ) οι τράπεζες θα «ξεφορτωθούν» μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα (NPEs) και μαζί θα εισφέρουν ένα μέρος του DTA τους και έτσι θα δημιουργηθεί μία εταιρεία ειδικού σκοπού (SPV) με μετόχους τις τράπεζες. Το ποσοστό των μετοχών που θα έχουν οι τράπεζες θα είναι κάτω του 20% οπότε η εταιρεία δεν θα θεωρείται ούτε θυγατρική αλλά ούτε και συγγενής απλά μία συμμετοχή για την εκάστοτε τράπεζα. Το SPV με την πάροδο του χρόνου θα μετατραπεί σε μία bad bank και έτσι οι τράπεζες θα μειώσουν τον δείκτη NPE τους κατά 50%. Η χρήση του DTA και η βελτίωση της χρηματοοικονομικής θέσης των τραπεζών θα δώσει χώρο για μειώσεις κόστους αλλά και βελτίωσης του ρίσκου του δανειακού χαρτοφυλακίου γεγονός που θα αποτυπωθεί στις χρηματιστηριακές αξίες των Ελληνικών τραπεζών.
