Του Γιώργου Φιντικάκη
Σε νέα σκληρότερη φάση μπαίνει η μάχη στην αγορά του ρεύματος μετά την προαναγγελία μείωσης κατά 15% των τιμολογίων της ΔΕΗ, που επιχειρεί με τον τρόπο αυτό να ανακτήσει τα χαμένα μερίδια, και ενώ εδώ και λίγες ημέρες απαγορεύεται η αλλαγή παρόχου σε όσους δεν την έχουν εξοφλήσει.
Ενόψει της έναρξης από το φθινόπωρο των δημοπρασιών φθηνής ηλεκτρικής ενέργειας, και ενώ οι ιδιώτες πάροχοι ελέγχουν πλέον το 8,62% της λιανικής (στοιχεία Απριλίου), η ΔΕΗ περνά από την άμυνα στην επίθεση, με στόχο αν όχι να πάρει πίσω μέρος των πρώην καταναλωτών της, τουλάχιστον να παγώσει την αυξανόμενη κάθε μήνα «αιμορραγία» του πελατολογίου της.
Αλλά ενώ θα περίμενε κανείς η αντεπίθεση της ΔΕΗ να ανοίξει τον ανταγωνισμό, αρκετοί ιδιώτες πάροχοι βλέπουν με καχυποψία τη συγκεκριμένη κίνηση. «Κλείνει την αγορά αντί να την ανοίγει», υποστηρίζουν για τη μείωση των τιμολογίων της ΔΕΗ, εξηγώντας ότι έρχεται σε μια στιγμή όπου ακόμη δεν έχουν τα ίδια «όπλα» για να την ανταγωνιστούν, δηλαδή την πρόσβαση σε λιγνίτη και υδροηλεκτρικά.
Σύμφωνοι, λένε, ο καθένας χαράσσει τη δική του εμπορική πολιτική, έχουν ωστόσο την άποψη ότι θα έπρεπε η ΔΕΗ να μειώσει τις τιμές της από το Σεπτέμβριο και μετά, όταν δηλαδή θα ξεκινήσει και η πρώτη δημοπρασία (ΝΟΜΕ) φθηνής ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτες και υδροηλεκτρικά, και όχι νωρίτερα. Το σκεπτικό τους είναι ότι μόνο τότε, θα μπορεί να γίνει επί ίσοις όροις παιχνίδι.
Σε πρώτη ανάγνωση, τέτοιες γκρίνιες που επικρατούν από χθες στην αγορά, είναι λογικό να υπάρχουν σε ένα χώρο που τώρα στην ουσία ανοίγει, δίχως αυτό να σημαίνει ότι ο ανταγωνισμός της ΔΕΗ θα καθίσει με σταυρωμένα τα χέρια, ότι αφού κάνει τους δικούς του υπολογισμούς, και αποτιμήσει την κίνηση, δεν θα δώσει τη δική του απάντηση.
Αλλά πέραν της επιδερμικής αυτής ανάγνωσης, η κίνηση της ΔΕΗ έχει άλλη μια, πιο ψαγμένη. Στην ουσία, ανακοινώνοντας τώρα μεγάλες μειώσεις στα τιμολόγιά της, η ΔΕΗ είναι σαν εμμέσως πλην σαφώς να «παραδέχεται» ότι η τιμή εκκίνησης για τις δημοπρασίες ΝΟΜΕ θα διαμορφωθεί πολύ χαμηλά, σε εξαιρετικά ελκυστικά για τον ανταγωνισμό επίπεδα, και επομένως ο κίνδυνος από το φθινόπωρο και μετά να αρχίσει να χάνει μαζικά πελάτες είναι περισσότερο ορατός παρά ποτέ.
«Φράχτης» ενόψει δημοπρασιών
Στην πράξη, μειώνοντας σημαντικά τα τιμολόγιά της, η ΔΕΗ επιχειρεί, τώρα που ακόμη μπορεί, να κτίσει έναν προσωρινό «φράχτη» απέναντι στον ανταγωνισμό, καθώς από το φθινόπωρο και μετά ξέρει ότι δεν θα έχει αυτή τη δυνατότητα. Αν τώρα καταφέρει να «παγώσει» το μερίδιο των ιδιωτών στο 8% ή έστω και να το μειώσει, πιστεύει ότι θα τους αντιμετωπίσει από καλύτερη θέση όταν από το φθινόπωρο και μετά αποκτήσουν πρόσβαση στο φθηνό μείγμα λιγνίτη και υδροηλεκτρικών. Διότι μπορεί να είναι τέτοια η τιμή εκκίνησης των δημοπρασιών, ώστε να κατεβάσουν κι εκείνοι τα τιμολόγιά τους κατά 15% ή και περισσότερο.
Ο χρόνος εξάλλου μέχρι την έναρξη των δημοπρασιών μετρά αντίστροφα. Σύμφωνα με το άρθρο 139 του νόμου που ψηφίστηκε πρόσφατα στη Βουλή, έως το τέλος Ιουνίου θα πρέπει να έχει εκδοθεί κοινή υπουργική απόφαση που να καθορίζει με πλήρη λεπτομέρεια τόσο τη μεθοδολογία των δημοπρασιών ΝΟΜΕ, όσο και την κατώτατη τιμή εκκίνησης. Όσο για τη μεθοδολογία προσδιορισμού της κατώτατης τιμής εκκίνησης αυτή ο νόμος την προσδιορίζει επακριβώς αφού θα «λαμβάνει υπόψιν τα μεταβλητά κόστη των υδροηλεκτρικών και λιγνιτικών μονάδων παραγωγής της ΔΕΗ», τα οποία αποτελούνται από: «Τα μεταβλητά κόστη των ορυχείων της ΔΕΗ βάσει των οικονομικών της καταστάσεων, το κόστος αγοράς καυσίμου από τρίτους, το ειδικό τέλος λιγνίτη, το ειδικό κόστος εκκίνησης, τα μεταβλητά κόστη λειτουργίας και συντήρησης, και τα κόστη αγοράς δικαιωμάτων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα».
Όλες οι ενδείξεις συνηγορούν ότι η τιμή εκκίνησης των δημοπρασιών θα είναι ιδιαίτερα ανταγωνιστική -κάποιοι εκτιμούν αρκετά κάτω από τα 40 ευρώ η μεγαβατώρα- και ότι ως εκ τούτου θα προσελκύσει μεγάλο ενδιαφέρον.
Άλλωστε μόνο έτσι θα επιτευχθεί ο μνημονιακός στόχος για μείωση κατά 25% του μεριδίου της ΔΕΗ ως το 2018. Διότι σε ενάμισι χρόνο από σήμερα, η ΔΕΗ θα πρέπει να έχει χάσει τριπλάσιο μερίδιο από το 8,6% που της έχουν αποσπάσει οι ιδιώτες ανταγωνιστές, και η εικόνα της αγοράς δεν θα μοιάζει με τη σημερινή.
Με άλλα λόγια, η ΔΕΗ ξέρει τις επιλογές της και κυρίως τις αντοχές της, παίζει τώρα «επίθεση» ακριβώς επειδή γνωρίζει πως αυτή είναι η καλύτερη, μάλλον η μοναδική της «άμυνα».