Του Προκόπη Χατζηνικολάου
Τέλος στα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα και ραγδαία επιδείνωση των δημοσιονομικών μεγεθών δείχνουν τα στοιχεία του προϋπολογισμού στο πρώτο τρίμηνο του έτους. Όσο και αν η κυβέρνηση επιθυμεί να ωραιοποιήσει την κατάσταση, τα στοιχεία είναι αμείλικτα και αποδεικνύουν ότι η υπεραπόδοση των εσόδων αλλά και η υπερσυγκράτηση των δαπανών το προηγούμενο έτος ανήκουν στο παρελθόν.
Μάλιστα τα έσοδα, αν συνυπολογισθούν και οι εισπράξεις από την παραχώρηση των περιφερειακών αεροδρομίων είναι «ίσα βάρκα ίσα γιαλός» ή διαφορετικά τα σημάδια της κόπωσης είναι ορατά συγκριτικά με τους υψηλούς ρυθμούς το 2016.
Από την άλλη η υπερσυγκράτηση των δαπανών περιορίσθηκε. Και αυτό όχι επειδή η κυβέρνηση άρχισε να πληρώνει, αλλά διότι οι ανάγκες του δημοσίου τομέα είναι ακόμα στα ύψη, καθώς δεν έγινε καμία προσπάθεια να εξορθολογιστεί ο δημόσιος τομέα και κατ΄ επέκταση οι κρατικές δαπάνες, τις οποίες πληρώνουν πολλοί ακριβά οι φορολογούμενοι.
Και δυστυχώς οι οιωνοί για το 2017 δεν προδιαγράφονται καλοί. Από τα πλεονάσματα ύψους 2,5 δισ. ευρώ τους προηγούμενους μήνες, στο πρώτο τρίμηνο του έτους προσγειώθηκε στο 1,06 δισ. ευρώ και στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 992 εκατ. ευρώ.
Οι αναλύσεις διάφορων ξένων οίκων αλλά και οικονομολόγων κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για το πλεόνασμα του 2017, εκτιμώντας ταυτόχρονα ότι ο ρυθμός ανάπτυξης θα κινηθεί πλησίον της μονάδας. Οικονομολόγοι, υποστηρίζουν ότι στην περίπτωση που ο ρυθμός ανάπτυξης πέσει κάτω του 1% θα υπάρξουν προβλήματα στην επίτευξη των στόχων του πλεονάσματος ο οποίος έχει υπολογισθεί για το 2017 στο 2% του ΑΕΠ. Και σε αυτή την περίπτωση η κυβέρνηση θα πρέπει να λάβει νέα επώδυνα μέτρα.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται και οι νεότερες εκτιμήσεις του ΔΝΤ για την ανάπτυξη. Μέσω της έκθεσης World Economic Outlook, το Ταμείο μειώνει τις εκτιμήσεις του για τον ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας το 2017, από το 2,8% του ΑΕΠ που προέβλεπε τον περασμένο Οκτώβριο, σε 2,2%. Βέβαια, η εκτίμηση αυτή δεν είναι τόσο κακή δεδομένου ότι το φως της δημοσιότητας έχουν έρθει αναλύσεις που υποστηρίζουν ότι ο ρυθμός ανάπτυξης θα περιορισθεί στο 0,4%.
Πάντως τα πρώτα στοιχεία δείχνουν ότι:
- Η ιδιωτική κατανάλωση περιορίζεται γεγονός που σηματοδοτεί την περαιτέρω μείωση των εσόδων του προϋπολογισμού. Σύμφωνα μάλιστα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο πρόεδρος της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας, Βασίλης Κορκίδης, η μείωση του τζίρου το πρώτο δεκαπενθήμερο του Απριλίου του 2017 υπολογίζεται σε περίπου 130 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2016.
- Μειώνονται τα εισοδήματα των αυτοαπασχολούμενων και των μισθωτών. Ήδη καταγράφεται μείωση κατά 20,2% στην παρακράτηση φόρου (20%) για τα μπλοκάκια γεγονός που οφείλεται στις υψηλές ασφαλιστικές εισφορές και που είχε σαν αποτέλεσμα χιλιάδες αυτοαπασχολούμενοι να κλείσουν τα βιβλία τους. Περιορισμένα ήταν και τα έσοδα από την παρακράτηση φόρου σε μισθούς και συντάξεις. Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά συρρικνώθηκαν κατά 5,88%. Μάλιστα τα πρόσφατα στοιχεία εργατικού δυναμικού δείχνουν ότι 100.000 μισθωτοί λαμβάνουν μισθό κάτω των 394 ευρώ, ενώ ένα στους δύο εργαζόμενους έχει μηνιαίο μισθό κάτω από 800 ευρώ.