Του Γιώργου Φιντικάκη
Ελληνική σφραγίδα, αυτήν του ομίλου της ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ, φέρει το 20όροφο City Tower, το πλέον σύγχρονο κτίριο γραφείων της Σόφιας, που έχει μισθωθεί κυρίως από εταιρείες του κλάδου της τεχνολογίας, και σαν επένδυση αποτιμάται στα 80 εκατ ευρώ.
Το γυάλινο City Tower, ύψους 74 μέτρων, βρίσκεται στο κέντρο της Σόφιας, ολοκληρώθηκε πρόσφατα σαν κατασκευή, και αμέσως μισθώθηκε στο σύνολό του, κυρίως από εταιρείες του χώρου της πληροφορικής, για τις οποίες η Βουλγαρία αποτελεί τα τελευταία χρόνια ένα πολύ ισχυρό πόλο έλξης.
Τέτοια είναι και η περίπτωση της καναδικής πολυεθνικής Telus, που απασχολεί 39.000 άτομα διεθνώς, κάνει τζίρο 12,5 δισ δολάρια, και επέλεξε να μισθώσει ένα αρκετά μεγάλο μέρος του City Tower, προκειμένου να παράσχει μεταξύ άλλων υπηρεσίες τηλεφωνικής υποστήριξης (call center) σε συνολικά 35 γλώσσες. Εταιρείες τεχνολογίας έχουν μισθώσει το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος των 19 ορόφων του κτιρίου της ΤΕΡΝΑ στη Σόφια.
Η ζήτηση από το συγκεκριμένο κλάδο για το πλέον ποιοτικά επαγγελματικό κτίριο της πόλης δεν ήταν προφανώς τυχαία. Εδώ και χρόνια η Σόφια διεκδικεί το ρόλο ενός νέου «τεχνολογικού κέντρου, και τουλάχιστον 10.000 εταιρείες πληροφορικής, ανάμεσα στις οποίες αρκετές πολυεθνικές, έχουν επιλέξει να εγκατασταθούν στη βουλγαρική πρωτεύουσα.
Τεχνολογική πρωτεύουσα των Βαλκανίων
Ο ένας λόγος είναι κοινός για όλων των ειδών τις επιχειρήσεις. Βρίσκεται στο σταθερά χαμηλό φορολογικό συντελεστή ύψους 10%, στις γρήγορες αδειοδοτικές διαδικασίες, και φυσικά στους χαμηλούς ακόμη μισθούς. Ο άλλος λόγος, που σχετίζεται ειδικά με το σκέλος των τεχνολογικών εταιρειών, είναι ότι η Σόφια έχει βάλει στόχο να γίνει η «τεχνολογική πρωτεύουσα» των Βαλκανίων. Έχει λοιπόν δημιουργήσει μια νέα γενιά με απόφοιτους τεχνολογικών σχολών, που είτε στελεχώνουν τις πολυεθνικές, είτε απασχολούνται σε μικρές ή μεσαίες βουλγαρικές εταιρείες τεχνολογίας ή δημιουργούν τις δικές τους start ups, αρκετές εκ των οποίων καταφέρνουν να βρουν χρηματοδότηση, έχοντας πλέον πρόσβαση και στα ευρωπαϊκά κεφάλαια.
Σε αυτή την συγκυρία, το City Tower ήρθε να καλύψει αυτήν ακριβώς την ολοένα αυξανόμενη ζήτηση για prime γραφειακούς χώρους. Με ύψος 74 μέτρων, υπόγειο πάρκινγκ έξι επιπέδων, και προσφέροντας εύκολη πρόσβαση σε όλα τα μέσα μαζικής μεταφοράς (μετρό, τραμ, λεωφορεία), το επιφάνειας 55.000 τ.μ, City Center μισθώθηκε γρήγορα, στο σύνολό του, και μάλιστα με μακροχρόνια συμβόλαια.
Τα εμπορικά καταστήματα καταλαμβάνουν τον πρώτο όροφο του κτιρίου κι έχουν συνολική επιφάνεια περίπου 1.700 τ.μ., στους υπόλοιπους 19 ορόφους αναπτύσσονται γραφειακοί χώροι συνολικής επιφάνειας 36.000 τ.μ., και οι χώροι στάθμευσης (17.000 τ.μ.) περιλαμβάνουν 370 θέσεις.
Το City Tower δεν είναι η μοναδική επένδυση του ομίλου ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ στη Βουλγαρία. Η ΤΕΡΝΑ, θυγατρική του ομίλου, έχει μέχρι στιγμής αναπτύξει στη Βουλγαρία έργα συνολικού προϋπολογισμού 420 εκατ. ευρώ. Στο real estate ξεχωρίζουν το συγκρότημα γραφείων, καταστημάτων και κατοικιών «3Tops» στη Σόφια, το ξενοδοχείο μαζί με πολυτελείς βίλες «Borovets Euphoria Club» στο χιονοδρομικό κέντρο Μπόροβετς, και το συγκρότημα πολυτελών κατοικιών «Gerganitza Palace» στο προάστιο Μπογιάνα της πόλης. Στα οικοδομικά έργα συγκαταλέγονται το εμπορικό κέντρο Hermes Park (242.000 τ.μ.) στη Σόφια, και το ΙΚΕΑ (30.000 τ.μ.) ενώ στα σιδηροδρομικά, η ηλεκτροκίνηση και ανακαίνιση της γραμμής Plovdiv-Svilengrand, και η κατασκευή της γραμμής Dimitrovgrad-Svilengrad. Όσο για τον τομέα της ενέργειας, η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, θυγατρική του ομίλου, έχει αναπτύξει και λειτουργεί στη Βουλγαρία, δύο αιολικά πάρκα συνολικής ισχύος 30 MW.
Ταχέως αναπτυσσόμενη χώρα
Αυτό που βλέπει ο όμιλος ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ στη Βουλγαρία είναι μια ταχέως αναπτυσσόμενη χώρα, που αφενός επιχειρεί να αποτινάξει από πάνω της, πολλές από τις παθογένειες του παρελθόντος, αφετέρου η ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση δημιουργεί ευκαιρίες σε πολλούς τομείς.
Επιδόσεις που καταγράφονται στην ανοδική πορεία των μισθών. Η αμοιβή για έναν πρωτοδιοριζόμενο πτυχιούχο μηχανικό κυμαίνεται στα 600 ευρώ, ενώ για τομείς με μεγάλη ζήτηση, όπως η πληροφορική, ανέρχεται στα 1.000 ευρώ.
Σύμφωνα με στοιχεία του 2016, ο κλάδος της πληροφορικής στη Βουλγαρία απασχολούσε, περί τους 40.000 μηχανικούς, αριθμός που ενδεχομένως έχει έκτοτε αυξηθεί. Το ποσοστό αυτό αντιστοιχεί περίπου στο 3% του συνόλου της οικονομικής δραστηριότητας της Βουλγαρίας. Την περίοδο 2011-2012, το αντίστοιχο ποσοστό ήταν μικρότερο του 1%. Στην πράξη, ο τομέας της πληροφορικής στη Βουλγαρία, δεν κινείται μόνο στον αστερισμό των ξένων εταιρειών, αλλά αρχίζει να εμφανίζει μια δική του αυτόνομη δυναμική.
