Θέλετε την επενδυτική βαθμίδα που θα θωρακίσει την ελληνική οικονομία τα επόμενα χρόνια και στο δύσκολο τοπίο που διαμορφώνουν τα υψηλά επιτόκια; Θα πρέπει η Ελλάδα να διαθέτει όχι μόνο μία σταθερή κυβέρνηση αλλά και πρόθυμη να συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις και τη δημοσιονομική πειθαρχεία με τον ίδιο ρυθμό της τελευταίας τετραετίας.
Αυτό είναι το ηχηρό μήνυμα που έστειλε στον πολιτικό κόσμο της Ελλάδας ο οίκος Standard & Poor’ s. Ο μεγαλύτερος οίκος αξιολόγησης αναβάθμισε σε θετικές από σταθερές τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας αλλά δεν μας έδωσε το εισιτήριο για την πολυπόθητη επενδυτική βαθμίδα, τηρώντας στάση αναμονής ενόψει των εκλογών της 21ης Μαΐου.
Η S&P μετέθεσε για τις 20 Οκτωβρίου την τελική… ετυμηγορία για το κατά πόσο η Ελλάδα «αξίζει» να βρίσκεται στα επενδυτικά σαλόνια. Μέχρι τότε θα αξιολογήσει τις προθέσεις αλλά και την ικανότητα της νέας κυβέρνησης να εφαρμόσει τις απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις και να διαχειριστεί με τέτοιο τρόπο τα δημόσια οικονομικά που θα αλλάζει επίπεδο η ελληνική οικονομία. Όπως συνέβη τα τελευταία χρόνια και ήρθε η άκρως εντυπωσιακή επίδοση του 2022, με την ελληνική οικονομία να εμφανίζει πρωτογενές πλεόνασμα-έκπληξη, έστω οριακό της τάξης του 0,1%, ένα χρόνο πριν το αναμενόμενο.
Η δημοσιονομική διαχείριση έχει προκαλέσει διθυραμβικά σχόλια σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Ήταν μάλιστα ο βασικός λόγος που η S&P αναβάθμισε το outlook της Ελλάδας σε θετικό, τονίζοντας ότι η χώρα μας πέτυχε την ταχύτερη δημοσιονομική προσαρμογή στην Ευρώπη. Ο οίκος αναγνωρίζει παράλληλα την πρόοδο που έχει σημειωθεί και εκτιμά ότι η κυβέρνηση που θα σχηματιστεί θα συνεχίσει στο ίδιο μονοπάτι, με αποτέλεσμα να βελτιωθεί η δημοσιονομική θέση της Ελλάδας τα επόμενα χρόνια.
Η S&P ποντάρει στο ότι μέχρι τις 20 Οκτωβρίου θα υπάρχει ξεκάθαρη εικόνα τόσο για τη σύνθεση και τη δυναμική της νέας κυβέρνησης, όσο και για τις προθέσεις της, καθώς θα έχει κατατεθεί το προσχέδιο του Κρατικού Προϋπολογισμού για το 2024. Εκεί θα φανεί αν οι αξιοζήλευτες επιδόσεις των τελευταίων ετών θα συνεχιστούν ή θα κινδυνεύει η δημοσιονομική σταθερότητα. Επίσης, για να μπορέσει η νέα κυβέρνηση να εφαρμόσει τις απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις αλλά και συνετές δημοσιονομικές πολιτικές, θα πρέπει να είναι ισχυρή και σταθερή.
Στην ουσία η S&P δηλώνει έτοιμη να αναβαθμίσει το ελληνικό αξιόχρεο στην επενδυτική βαθμίδα, δίνοντας τέλος στην περίοδο 13 ετών που τα ελληνικά assets αντιμετωπίζονται ως «προβληματικά» από τις διεθνείς αγορές. Θέτει, ωστόσο, συγκεκριμένες προϋποθέσεις, επιβεβαιώνοντας ταυτόχρονα ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να έχει ανακτήσει πολύ ταχύτερα την επενδυτική βαθμίδα αν δεν υπήρχαν οι καθυστερήσεις της περιόδου 2015-2017 και στη συνέχεια η πανδημία.
Διότι αφενός η κρίση του 2015 και οι καθυστερήσεις στις αξιολογήσεις τα επόμενα χρόνια μετέθεσαν χρονικά τις αναβαθμίσεις που είδαμε να σημειώνονται ταχύτατα τα τελευταία χρόνια και αφετέρου η πανδημία ανάγκασε την κυβέρνηση να εφαρμόσει επιδοματικές πολιτικές που είχαν δημοσιονομικό αντίκτυπο.
Παρ’ όλα αυτά, οι βάσεις τόσο σε επίπεδο ανάπτυξης, όσο και σε δημοσιονομικό επίπεδο έχουν μπει και η Ελλάδα είναι έτοιμη να ανακτήσει την επενδυτική βαθμίδα μέσα στους επόμενους μήνες. Είναι πολύ δύσκολο να συμβεί κάτι τέτοιο στις 9 Ιουνίου από τη Fitch καθώς η χώρα θα βρίσκεται ξανά σε προεκλογική περίοδο. Στη συνέχεια, στις 4 Αυγούστου θα μπορούσε να έρθει η πρώτη αναβάθμιση στο investment grade από τη Scope, ωστόσο ο γερμανικός οίκος δεν έχει λάβει ακόμη τη σχετική άδεια από την ΕΚΤ έτσι ώστε να θεωρείται επιλέξιμος.
Στις 8 Σεπτεμβρίου, η DBRS (πρώην καναδικός οίκος που ανήκει πλέον στην αμερικανική Mornigstar) έχει τη δυνατότητα να γίνει ο πρώτος επιλέξιμος οίκος που αναβαθμίζει την Ελλάδα, όμως αυτή τη στιγμή δίνει «σταθερό» outlook. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να αξιολογήσει πολύ θετικά το αποτέλεσμα των εκλογών για να μας αναβαθμίσει. Μία εβδομάδα αργότερα είναι προγραμματισμένη η αξιολόγηση από τη Moody’ s, ωστόσο η υφιστάμενη βαθμολογία της είναι τρία σκαλοπάτια κάτω από την επενδυτική βαθμίδα, επομένως είναι αδύνατο να μας στείλει στο investment grade. Και κάπως έτσι φτάνουμε στις 20 Οκτωβρίου που στην ουσία η S&P θα κληθεί να δώσει την ετυμηγορία της για το εκλογικό αποτέλεσμα, αποφασίζοντας για την επενδυτική βαθμίδα.
