Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
«Τα χρηματιστήρια πρέπει να διορθώσουν, όσο είναι ακόμα νωρίς». Αυτή είναι η πεποίθηση που κυριαρχεί στις αναλύσεις των μεγαλύτερων επενδυτικών τραπεζών με τους αναλυτές να προσπαθούν να απαντήσουν στο ερώτημα για το αν έχει τελειώσει η εποχή της ευφορίας.
Όπως είναι σε θέση να γνωρίζει το liberal.gr, στα μεγαλύτερα χρηματοοικονομικά κέντρα, όπως το City του Λονδίνου, αναλυτές «τρέχουν» μοντέλα για το πως θα αντιδράσουν οι αγορές «σε ενδεχόμενη μικρή ή ακόμη και μεγάλη παγκόσμια κρίση».
Η χθεσινή «παρέμβαση» αναλυτών της Bank of America Merrill Lynch είναι χαρακτηριστική του κλίματος: Ο κύβος ερρίφθη και οι αγορές έχουν ήδη πατήσει το κουμπί που ενεργοποιεί τη διόρθωση, είπαν οι αναλυτές της αμερικανικής τράπεζας. Προβλέπουν ότι ο S&P 500 θα καταγράψει απώλειες έως 10% στο α'' τρίμηνο του έτους. Η Goldman Sachs προειδοποίησε πριν λίγες ημέρες ότι οι πιθανότητες διόρθωσης είναι μεγάλες, ενώ η JPMorgan έχει προβλέψει ότι η επόμενη διόρθωση θα είναι οδυνηρή.
Ανάλογα με τη σκοπιά και την... κατεύθυνση που επιλέγει ο καθένας κάνει και διαφορετικές εκτιμήσεις. Η Julius Baer, για παράδειγμα, βλέπει διόρθωση 15% μέσα στο 2018, ενώ η Santander, η οποία έχει εκφραστεί με εγκωμιαστικά σχόλια για τη φορολογική μεταρρύθμιση του Trump, προβλέπει αναταράξεις αλλά όχι πριν το 2019.
Το θέμα είναι το μέγεθος της διόρθωσης και οι επιπτώσεις στην ψυχολογία των επενδυτών.
Όσο για την Ελλάδα, οι καθυστερήσεις της τελευταίας τριετίας μας φέρνουν σε πολύ δύσκολη θέση. Η ανάκαμψη της οικονομίας λαμβάνει χώρα στη χειρότερη συγκυρία. Μία νέα παγκόσμια κρίση, έστω περιορισμένης έντασης, θα είχε δραματικές συνέπειες. Εκεί που πάμε να ορθοποδήσουμε – έστω με δεκανίκια – ενδεχόμενη επιδείνωση του κλίματος παγκοσμίως θα έδιωχνε τους επενδυτές, καθυστερώντας ή και ανατρέποντας την ανάκαμψη μετά από 8 χρόνια εξωπραγματικής ύφεσης.
Οι αφορμές ανά τον κόσμο είναι πολλές, ωστόσο αυτή που δείχνει να... κερδίζει το ρόλο του παράγοντα που θα πυροδοτήσει μια νέα κρίση, είναι ο οικονομικός πόλεμος που έχει ξεσπάσει μεταξύ ΗΠΑ-Ευρώπης τόσο σε εμπορικό και νομισματικό επίπεδο.
Βρισκόμαστε σε μία φάση που η παγκόσμια οικονομία δείχνει ότι έχει ξεπεράσει για τα καλά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008. Μάλιστα, το ΔΝΤ αναβάθμισε τις προβλέψεις για την παγκόσμια ανάπτυξη τα έτη 2017, 2018 και 2019. Την ίδια ώρα, το παγκόσμιο εμπόριο «καλπάζει» και όλα μοιάζουν ιδανικά σε έναν κόσμο που δεν… φοβάται και γι'' αυτό έστειλε στις αρχές του έτους τα μεγαλύτερα χρηματιστήρια του κόσμου στα υψηλότερα επίπεδα όλων των εποχών.
Μετά το Νταβός, όμως, εκφράζονται φόβοι ότι η ανοδική πορεία μπορεί να αντιστραφεί και μάλιστα με εντυπωσιακά απότομο τρόπο, αν οι μεγάλες παγκόσμιες δυνάμεις αρχίσουν έναν εκτεταμένο οικονομικό πόλεμο, την ώρα που η Αμερική δείχνει να χάνει τον ρόλο της ως η ηγετική δύναμη των φιλελεύθερων πολιτικών.
Ορισμένοι σχολιαστές, μάλιστα, λένε μεταξύ σοβαρού και αστείου ότι αν ο Donald Trump και οι συνεργάτες του δεν καταφέρουν να προκαλέσουν κάποιο πολύ σοβαρό παγκόσμιο επεισόδιο, τότε σίγουρα θα... οδηγήσουν στην παράνοια επενδυτές και αγορές. Αυτό φάνηκε ξεκάθαρα στο Νταβός, όπου ο πρόεδρος και ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ απέδειξαν για πολλοστή φορά ότι η Αμερική το μόνο που καταφέρνει εδώ και πολύ καιρό είναι να προκαλεί αδιανόητη σύγχυση σε ολόκληρο τον κόσμο.
Γιατί, όμως, έχουν σημασία όλα αυτά; Αναλυτές εκτιμούν πως αν συνεχιστεί η επικίνδυνη ρητορική από πλευράς ΗΠΑ δεν αποκλείεται η επόμενη μεγάλη παγκόσμια κρίση να προέλθει από συναλλαγματικό πόλεμο. Τονίζουν δε, πως η αντίδραση του Draghi κατά του Αμερικανού ΥΠΟΙΚ, ενδέχεται να έχει συνέχεια. Στο «παιχνίδι» δεν αποκλείεται να μπει και η Κίνα, η οποία βλέπει τον Trump να… ξεκουρδίζει τις χορδές του διεθνούς status quo, ενώ δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι ο ασιατικός γίγαντας διαθέτει τα μεγαλύτερα συναλλαγματικά αποθέματα στον κόσμο, ύψους 3,14 τρισ. δολαρίων!
