Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα συνεδριάσει την Πέμπτη και όπως δείχνουν τα πράγματα δεν προτίθεται να επιβραδύνει τον επιθετικό ρυθμό των επιτοκιακών αυξήσεων στη μάχη της κατά του πληθωρισμού παρά τα σύννεφα που σκιάζουν τις προοπτικές της οικονομίας.
Η ΕΚΤ έχει αυξήσει το κόστος χρήματος κατά 125 μονάδες βάσης από τον Ιούλιο. Πρόκειται για τον ταχύτερο ρυθμό στην ιστορία της και ο κίνδυνος ύφεσης δεν θα την εμποδίσει. Ωστόσο, οι αγορές περιμένουν σημάδια για το πότε μπορεί να επέλθει μια παύση στις αυξήσεις επιτοκίων.
Στο ραντάρ των αγορών πέντε είναι τα κύρια ερωτήματα:
Ποιά θα είναι η απόφαση της ΕΚΤ αυτή την εβδομάδα;
Οι οικονομολόγοι αναμένουν αύξηση 75 μονάδων βάσης που θα φέρει το παρεμβατικό επιτόκιο στο 1,50%, εκτίμηση που ήδη τιμολογούν οι αγορές. Οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ είναι υπέρ μιας μεγάλης αύξησης με την πλειοψηφία να προτιμά 75 μβ.
Η ΕΚΤ μπορεί να ανακοινώσει επίσης αλλαγές στους κανόνες που διέπουν τη φθηνή μακροχρόνια δανειοδότηση των τραπεζών στο πρόγραμμα TLTRO (Τargeted Longer-Term Refinancing Operations). Oι αγορές θα εστιάσουν στην καθοδήγηση της προέδρου της ΕΚΤ Christine Lagarde για το πώς αξιολογεί η νομισματική αρχή την ισορροπία των κινδύνων ανάμεσα στην ύφεση και τον πληθωρισμό και στο πότε μπορεί να παύσει τη νομισματική σύσφιξη.
Σύμφωνα με τη Deutsche Bank, είναι λογικό να αναμένει κανείς αύξηση 75 μονάδων βάσης, ενδείξεις για τη συρρίκνωση του ισολογισμού της ΕΚΤ και αλλαγές στα δάνεια TLTRO για να μειωθεί η υπερβάλλουσα ρευστότητα. «Αυτό που δεν είναι ξεκάθαρο είναι πόσες απαντήσεις θα δώσει η ΕΚΤ σε όλα αυτά» αναφέρουν οι αναλυτές.
Υπάρχουν ενδείξεις οτι ο πληθωρισμός κορυφώνεται;
Οι οικονομολόγοι εκτιμούν οτι είναι νωρίς για την κορύφωση του πληθωρισμού στην ευρωζώνη, ωστόσο, η πιθανότητα οτι πλησιάζει η στιγμή αυτή αυξάνεται. Ο πληθωρισμός στη ζώνη του ευρώ επιταχύνθηκε στο 10%, επίπεδο που μερικές χώρες-μέλη του ευρώ είχαν να δουν εδώ και μια 70ετία. Μια πηγή αισιοδοξίας είναι οτι οι τιμές φυσικού αερίου στην Ευρώπη έχουν υποχωρήσει 65% από την κορυφή τους τον Αύγουστο.
Προβληματίζει πάντως η διεύρυνση του πληθωρισμού. Ακόμη και αν ο δείκτης καταναλωτή υποχωρήσει, η ανοδική πίεση στις τιμές θα παραμείνει. Αν δεν υπάρξουν νέα σοκ από τον πόλεμο στην Ουκρανία, η υποχώρηση του πληθωρισμού θα είναι βραδεία στα αρχικά στάδια.
Η κορύφωση του πληθωρισμού είναι σημαντική καθώς επηρεάζει το αν οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ αναγκαστούν να ανεβάσουν το κόστος χρήματος πάνω από το λεγόμενο «ουδέτερο επίπεδο».
Θα υπάρξει εκκίνηση της ποσοτικής σύσφιξης;
To πιθανότερο είναι πως όχι ακόμη. Η ΕΚΤ, ωστόσο, μπορεί να αλλάξει τη ρητορική της όσον αφορά στις επανεπενδύσεις και να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες τους επόμενους μήνες. Η επόμενη συζήτηση στους κόλπους της θα είναι το πώς θα συρρικνώσει το χαρτοφυλάκιο ομολόγων των 5 τρισ. ευρώ στον ισολογισμό της μέσω μιας διαδικασίας που βαπτίστηκε ποσοστική σύσφιξη (QT). Οι κεντρικοί τραπεζίτες της Γερμανίας και της Ολλανδίας πιστεύουν οτι ο χρόνος για το λεγόμενο QT πλησιάζει.
Τι θα αποφασιστεί για τα δάνεια TLTRO;
Οι τράπεζες της ευρωζώνης έχουν λάβει δάνεια 2,1 τρις ευρώ από την ΕΚΤ σε πολύ χαμηλά έως και αρνητικά επιτόκια για να συμβάλουν στην τόνωση της οικονομίας. Ομως, η ταχεία αύξηση των επιτοκίων σημαίνει οτι οι τράπεζες μπορούν να παρκάρουν τη ρευστότητα αυτή μέσω καταθέσεων στην ΕΚΤ και να εισπράττουν κέρδη άνευ ρίσκου, κάτι που οι αξιωματούχοι της δεν θεωρούν δίκαιο.
Αναμένονται αλλαγές στους κανόνες που διέπουν τα δάνεια αυτά, κίνηση που θα στερήσει δεκάδες δις ευρώ από τα δυνητικά κέρδη των τραπεζών και δεν αποκλείεται να υπάρξει απόφαση την Πέμπτη.
Πόσο ανήσυχη είναι η ΕΚΤ για τη χρηματοοικονομική σταθερότητα;
Oι επιθετικές αυξήσεις επιτοκίων από τις κεντρικές τράπεζες και η αναταραχή στη βρετανική αγορά ομολόγων προκάλεσαν ανησυχίες. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εκτιμά οτι οι κίνδυνοι για τη χρηματοοικονομική σταθερότητα έχουν αυξηθεί σημαντικά και η Lagarde έχει προειδοποιήσει τις αγορές να μην είναι υπερβολικά αισιόδοξες για τις προοπτικές της οικονομίας.
