Του Προκόπη Χατζηνικολάου
Με έναν ιδιαίτερα ανταγωνιστικό συντελεστή σε ολόκληρη την Ε.Ε. θα φορολογούνται από το 2020 οι μικρές ατομικές επιχειρήσεις που θα ξεκινήσουν τη δραστηριότητα τους το νέο έτος. Συγκεκριμένα. οι μικρές επιχειρήσεις για εισοδήματα έως 10.000 θα φορολογούνται από το 2020 μέχρι και τη χρήση του 2022 με συντελεστή που μπορεί να φθάνει στο 4,5%.
Αυτό θα συμβεί καθώς η ισχύουσα νομοθεσία (παράγραφος 2 του άρθρου 29 του ισχύοντος Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος), προβλέπει ότι τα φυσικά πρόσωπα με πρώτη δήλωση έναρξης επιτηδεύματος από 1ης Ιανουαρίου 2013 και μετά και για τα τρία πρώτα έτη άσκησης της δραστηριότητάς τους, ο φορολογικός συντελεστής του πρώτου κλιμακίου της φορολογικής κλίμακας μειώνεται κατά 50% εφόσον το ετήσιο ακαθάριστο εισόδημά τους από επιχειρηματική δραστηριότητα δεν υπερβαίνει τα 10.000 ευρώ.
Με δεδομένο ότι ο συντελεστής από τον Ιανουάριο του 2020 θα διαμορφωθεί στο 9% (από 22%) οι ατομικές επιχειρήσεις και οι ελεύθεροι επαγγελματίες που θα προχωρήσουν σε έναρξη εργασιών θα φορολογηθούν με τον εξαιρετικά χαμηλό συντελεστή 4,5% από 11% που είναι σήμερα εφόσον τα ετήσια ακαθάριστα έσοδά τους δεν θα ξεπερνούν τα 10.000 ευρώ. Σημειώνεται ότι ο πολύ χαμηλός συντελεστής αφορά μόνο τα τρία πρώτα χρόνια λειτουργίας της επιχειρήσεις και αμέσως μετά θα ανέβει στο 9% για εισοδήματα έως 10.000 ευρώ.
Αν και το ποσό είναι ιδιαίτερα μικρό ωστόσο παρέχει τη δυνατότητα στις μικρές επιχειρήσεις να αναπτυχθούν έτσι ώστε να μπορέσουν σταδιακά να μεγεθύνουν τον τζίρο τους. Η εξέλιξη αυτή είναι ιδιαίτερα σημαντική καθώς σήμερα τα «μπλοκάκια» παρουσιάζουν ιδιαίτερα χαμηλά ακαθάριστα έσοδα εξαιτίας της κρίσης.
Επίσης η κυβέρνηση εξετάζει να μειώσει τη φορολογία στα δικαιώματα προαίρεσης αγορών μετοχών, τα γνωστά stock options. Πρόθεση της κυβέρνησης, κατά πληροφορίες, είναι τα stock options να φορολογούνται αυτοτελώς με συντελεστή 15%. Σήμερα τα δικαιώματα φορολογούνται ως εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες με συντελεστή που φθάνει το 45%. Η αξία της παροχής προσδιορίζεται κατά τον χρόνο άσκησης του δικαιώματος προαίρεσης ή μεταβίβασής του και όχι κατά τον χρόνο χορήγησης αυτού. Επομένως, ως εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες θεωρείται η ωφέλεια που αποκτάται κατά τον χρόνο άσκησης του δικαιώματος προαίρεσης, ανεξάρτητα από το γεγονός του εάν υφίσταται ή όχι η εργασιακή σχέση του δικαιούχου της ωφέλειας κατά τον χρόνο αυτό. Μέχρι το 2007 τα stock options ήταν αφορολόγητα, στη συνέχεια εντάχθηκαν στην κλίμακα φορολογίας εισοδήματος και πλέον η κυβέρνηση σχεδιάζει την αυτοτελή φορολόγησή τους.
Σημειώνεται ότι τα stock options είναι μετοχές που προσφέρονται στα στελέχη των επιχειρήσεων σε χαμηλότερη τιμή από αυτή που διαπραγματεύεται στο ταμπλό του χρηματιστηρίου. Για την υπεραξία (το κέρδος) που προκύπτει από την πώλησή τους θα καταβάλλεται σύμφωνα με το σχέδιο φόρος 15%.
Σε ότι αφορά τις ηλεκτρονικές αποδείξεις, εξετάζεται να διορθωθεί το άρθρο 7 του νομοσχεδίου.. Συγκεκριμένα, αποφασίσθηκε να μην συνυπολογίζονται στο εισόδημα οι δαπάνες για την καταβολή διατροφής από διαζευγμένους φορολογούμενους. Σε κάθε περίπτωση, η κυβέρνηση δεν εξετάζει τη μείωση του ποσοστού, το οποίο ανέρχεται στο 30% του εισοδήματος.
Επίσης, σχεδιάζεται η βελτίωση της διάταξης με την οποία παρέχεται έκπτωση φόρου 40% για την επισκευή ακινήτων, καθώς σε διαφορετική περίπτωση όχι μόνο δεν θα λειτουργήσει ως κίνητρο για τους ιδιοκτήτες που μισθώνουν τα ακίνητά τους να ζητούν αποδείξεις, αλλά θα τους επιβαρύνει. Το βασικό πρόβλημα εντοπίζεται στην παράγραφο 3 του άρθρου 16, η οποία αναφέρει τα εξής: «Σε περίπτωση εφαρμογής των διατάξεων του παρόντος άρθρου, δεν εφαρμόζεται η περίπτωση α΄ της παρ. 3 του άρθρου 39 μέχρι και την 31.12.2026». Επί της ουσίας καταργείται για όποιον επικαλεστεί τη σχετική έκπτωση του 40% η μείωση κατά 5% του φορολογητέου εισοδήματος που προβλέπει η υφιστάμενη νομοθεσία για τους έχοντες εισόδημα από ενοίκια. Μάλιστα, η συγκεκριμένη αναστολή έκπτωσης του 5% προβλέπεται να ισχύσει έως και το τέλος του 2026, δηλαδή για μία ολόκληρη επταετία.
Τέλος σχεδιάζεται να αυξηθεί ο επιτρεπόμενος χρόνος μεταφοράς ζημιών στη 10ετία, από πενταετία που ισχύει σήμερα. Σημειώνεται ότι ο ΣΕΒ έχει προτείνει στην κυβέρνηση αα αυξηθεί ο επιτρεπόμενος χρόνος μεταφοράς ζημιών τουλάχιστον στη 10ετία, και ιδανικά χωρίς χρονικό περιορισμό, όπως προβλέπει η πρόταση Οδηγίας για τη Κοινή Εταιρική Βάση Φορολογίας (CCTB - Common Corporate Tax Base) αλλά και ήδη συμβαίνει στις περισσότερες χώρες της Ε.Ε.