Οι δανειστές πήραν αυτό που ήθελαν από την Ελλάδα στο σημερινό Eurogroup και η ελληνική κυβέρνηση το προσέφερε απλόχερα συναινώντας σε ένα κατ' ουσίαν νέο μνημόνιο περικοπών για τη διετία 2019-2020, υπό το φόβο ότι ο εκτροχιασμός της οικονομίας θα άνοιγε σύντομα καινούρια δημοσιονομικά μέτωπα.
Έξι μήνες μετά τα πρώτα ορόσημα ολοκλήρωσης της β' αξιολόγησης, υπάρχει πλέον μια προκαταρκτική συμφωνία που αναμένεται να οδηγήσει σύμφωνα με τον επικεφαλής του Eurogroup Jeroen Dijsselbloem, σε περικοπές συντάξεων 1% του ΑΕΠ το 2019 (1,8 δισ. ευρώ) και σε μείωση του αφορολόγητου στα 5.600 ευρώ το 2020 που θα αποφέρει έσοδα επίσης 1% του ΑΕΠ ή 1,8 δισ. ευρώ. Το συνολικό πακέτο είναι τέτοιο ώστε να ικανοποιήσει τις «εγγυήσεις» που εξ αρχής ζητούσε το ΔΝΤ το οποίο αμφισβητούσε ότι με τα υφιστάμενα μέτρα η Ελλάδα θα μπορούσε να επιτύχει τα πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ που απαιτούνται μετά το τέλος του μνημονίου. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που υπάρχουν, στη συμφωνία αναμένεται να υπάρχει και «ρήτρα άμεσης εφαρμογής» που θα προβλέπει ότι το σύνολο του πακέτου των νέων περικοπών θα επιβληθεί εφάπαξ την 1.1.2019 εφόσον διαπιστωθεί ότι δεν επιτυγχάνονται οι δημοσιονομικοί στόχοι του 2018 οπότε και θα ξεκινήσει να τρέχει ο στόχος για τα πρωτογενή πλεονάσματα 3,5%.
Από την πλευρά της η ελληνική κυβέρνηση μέσω του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου έστειλε το μήνυμα πως όλα τα μέτρα θα εφαρμοστούν μόνο υπό τον όρο ότι το 2019 θα έχουν εφαρμοστεί και οι παρεμβάσεις περαιτέρω ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους, την επίσημη έναρξη των οποίων μετά την οριστική επικύρωση της τεχνικής συμφωνίας, ανήγγειλε τόσο το μέλος του Δ.Σ της ΕΚΤ, Benoit Coeure, όσο και ο επικεφαλής του ESM, Klaus Regling. Για το μέτωπο του χρέους, το ενδιαφέρον μετατοπίζεται στην εαρινή σύνοδο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στις 21-23 Απριλίου στην Ουάσιγκτον, όπου εκεί θα ξεκαθαρίσουν οι θέσεις όλων των πλευρών μέχρι να φτάσουμε πιθανόν στο τέλος Μαΐου όπου στο Eurogroup της 22/5 αναμένεται να δέσει το συνολικό πακέτο.
Ο υπουργός Οικονομικών ανακοίνωσε επίσης ότι στο πλαίσιο της συμφωνίας υπήρξαν αποφάσεις και για τα εργασιακά σύμφωνα με τις οποίες η επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων θα γίνει μετά το τέλος του μνημονίου, από τον Σεπτέμβριο του 2018 ενώ δεν θα υπάρχει επαναφορά του Lock out και αύξηση του ορίου των ομαδικών απολύσεων.
Το θετικό της σημερινής προσυμφωνίας στη Βαλέτα της Μάλτας είναι ότι η αποφασίστηκε η επιστροφή των εκπροσώπων των δανειστών στην Αθήνας προκειμένου τις επόμενες εβδομάδες να «καθαρογραφεί» η τεχνική συμφωνία και να ψηφιστούν τα νέα μέτρα και τα «γλυκαντικά» των αντίμετρων από τη Βουλή τα οποία θα ενεργοποιηθούν μόνο εφόσον επιτευχθούν τα πλεονάσματα.
Ο χρόνος επιστροφής της τρόικας δεν έχει διευκρινιστεί ακόμη -πιθανόν οι συζητήσεις θα επανεκκινήσουν τη Δευτέρα- είναι όμως πλέον το λιγότερο δεδομένου ότι οι αποφάσεις έχουν ήδη ληφθεί στη βάση της σημερινής προκαταρκτικής συμφωνίας.
Eφαρμογή μέτρων 1% του ΑΕΠ το 2019 και 1% το 2020
«Έχουμε μια συμφωνία για μεταρρυθμίσεις και χρονοδιάγραμμα (για το ελληνικό πρόγραμμα). Τα τεχνικά κλιμάκια επιστρέφουν το ταχύτερο δυνατόν» δήλωσε ο πρόεδρος του eurogroup Jeroen Dijsselbloem στη συνέντευξη Τύπου, μετά τη λήξη της συνεδρίασης.
Tα μεγάλα ζητήματα έχουν κλείσει, «απομένουν κάποιες λεπτομέρειες, γι αυτό και θα προχωρήσουμε πολύ πιο γρήγορα», από εδώ και πέρα, συνέχισε ο κ. Dijsselbloem.
Όπως ανακοίνωσε ο ίδιος, «συμφωνήσαμε σε εφαρμογή μέτρων 1% του ΑΕΠ το 2019 και 1% το 2020», τα οποία αφορούν συγκεκριμένα συνολικά μέτρα ύψους 3,6 δισ. από μείωση συντάξεων και αφορολόγητο, για τα οποία το επίδικο ζήτημα των τελευταίων ημερών ήταν ποια χρονική στιγμή θα εφαρμοστούν.
Ο κ. Dijsselbleom πρόσθεσε ότι «θα υπάρξουν και τα διευρυμένα μέτρα υπό την αίρεση ότι τα αποτελέσματα θα είναι θετικά και θα δημιουργηθεί ένα δημοσιονομικό πεδίο για να υπάρξουν αντίμετρα».
Παράλληλα ανακοίνωσε ότι όταν επιτευχθεί το Staff Level Agreement τότε το Eurogroup θα επιστρέψει για το ζήτημα του χρέους. Ο ίδιος υπογράμμισε πως η σημερινή απόφαση θα μπορέσει να «επιταχύνει» τις διαδικασίες προς αυτήν την κατεύθυνση.
Ερωτηθείς εάν η συμφωνία περιλαμβάνει το ενδεχόμενο να εφαρμοστούν τα συμφωνημένα μέτρα νωρίτερα, ο J. Dijsselbloem τόνισε πως η τελευταία αξιολόγηση του προγράμματος το καλοκαίρι του 2018 είναι η «πλέον σημαντική» καθώς ανάλογα με τις επιδόσεις της οικονομίας και το κατά πόσο θα έχουν επιτευχθεί οι στόχοι, θα κρίνει τελικά το πότε και πως θα εφαρμοστεί το σύνολο των μέτρων, των θετικών συμπεριλαμβανομένων.
Καταλήγοντας, ανέφερε πως η «φιλοδοξία» του είναι να έχει επιτευχθεί η συνολική πολιτική συμφωνία πολύ πριν το καλοκαίρι, επισημαίνοντας πως οι όποιες καθυστέρησεις επηρεάζουν αρνητικά την ελληνική οικονομία, καθώς «χάνεται» το θετικό «μόμεντουμ» που είχε τους τελευταίους μήνες.
P. Moscovici: «Ισορροπημένη» η συμφωνία επί της αρχής
Από την πλευρά του, ο επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων, Pierre Moscovici, μετά τη λήξη της συνεδρίας του Eurogroup τόνισε πως η συμφωνία επί της αρχής ήρθε μετά από μήνες «δύσκολων διαπραγματεύσεων» και την εντατικοποιησή τους τις τελευταίες εβδομάδες, μέρες και ώρες.
Χαρακτήρισε τη συμφωνία αυτή «ισορροπημένη» καθώς πέρα από την επιπλέον δημοσιονομική προσπάθεια που καλείται να κάνει η Ελλάδα το 2019 και το 2020, υπάρχει η προοπτική ενός πακέτου αντισταθμιστικών μέτρων που είναι σημαντικό για τη στήριξη των κοινωνικών ομάδων που έχουν χτυπηθεί από την κρίση.
B. Coeure: Αναγκαία η ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους
Την άποψη ότι μια τεχνική συμφωνία για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης είναι αναγκαία πολύ σύντομα εξέφρασε το μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου της ΕΚΤ, Benoit Coeure. Ο ίδιος ανέφερε πως σε αυτή τη βάση θα ξεκινήσουν οι συζητήσεις για μια νέα ανάλυση της βιωσιμότητας του χρέους και τα σχετικά μέτρα για την ελάφρυνσή του τις επόμενες εβδομάδες. Ο κ. Coeure τόνισε επίσης την ανάγκη να ληφθούν γρήγορα τα προαπαιτούμενα από την ελληνική πλευρά, επισημαίνοντας πως η αβεβαιότητα επηρεάζει την οικονομία. «Τώρα είναι η ώρα να διανύσουμε το τελευταίο μίλι» τόνισε ο B. Coeure.
Τέλος, ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, Klaus Regling χαιρέτισε επίσης τη σημερινή συμφωνία, σημειώνοντας πως πλέον βρισκόμαστε «σε καλό δρόμο» για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης. Ο κ. Regling αναφέρθηκε επίσης στις θετικές επιδόσεις της ελληνικής οικονομίας σε ό,τι αφορά τα πρωτογενή πλεονάσματα, υπογραμμίζοντας πως πρόκειται για ένα «αξιοσημείωτο επίτευγμα».
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
(Φωτογραφία αρχείου: Dursun Aydemir/Anadolu Agency/Getty Images/Ideal Image)