Κέρδη κατέγραψε η Ελλλάδα από τη διαπραγμάτευση για τη συμφωνία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το φυσικό αέριο, καθώς πέτυχε την εξαίρεση που επιδίωκε. Επιπλέον, τη, πρόταση του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, να ξεκινήσει η συζήτηση για νέο πανευρωπαϊκό μοντέλο στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, υποστήριξαν Γερμανία, Γαλλία, Ισπανία, Ιταλία, Ρουμανία και Κύπρος.
Η Ελλάδα, στο σημερινό Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας 🇪🇺, πέτυχε την εξαίρεση που ζητούσε για τον υπολογισμό της μείωσης στην κατανάλωση φυσικού αερίου. Η Ευρώπη με τη σημερινή συμφωνία στέλνει αποφασιστικό μήνυμα ενότητας και αλληλεγγύης της 🇪🇺 απέναντι στους ρωσικούς εκβιασμούς. pic.twitter.com/Tk9sQ8Ktx3
— Kostas Skrekas | Κώστας Σκρέκας (@KostasSkrekas) July 26, 2022
Tα μέλη της ΕΕ, με εξαίρεση την Ουγγαρία, πέτυχαν συμβιβασμό για τη μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου κατά 15% από τον Σεπτέμβριο μέχρι τον Μάρτιο του 2023. Προηγήθηκαν εξαιρέσεις και παρεκκλίσεις από την αρχική πρόταση της Κομισιόν μετά από αιτήματα των χωρών του Νότου που τελικά ικανοποιήθηκαν.
Οι εξαιρέσεις για τον Νότο
Συγκεκριμένα, η Ελλάδα πέτυχε την εξαίρεση για τον υπολογισμό της μείωσης στην κατανάλωση φυσικού αερίου. Επιπλέον, στη διάρκεια της συνεδρίασης, Γερμανία, Γαλλία, Ισπανία, Ιταλία, Ρουμανία και Κύπρος τάχθηκαν υπέρ της ελληνικής πρότασης να ξεκινήσει η συζήτηση για νέο πανευρωπαϊκό μοντέλο στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.
Οι υπουργοί συμφώνησαν σε νέο κανονισμό για την εθελοντική μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου της ΕΕ, κατά τουλάχιστον 15% σε σύγκριση με τον μέσο όρο της κατανάλωσης των προηγούμενων πέντε ετών. Επιπλέον, συμφωνήθηκε ενισχυμένος μηχανισμός συναγερμού της ΕΕ (EU Alert), ο οποίος θα μπορούσε να ενεργοποιηθεί, σε περίπτωση σοβαρής έλλειψης αποθήκευσης φυσικού αερίου ή εξαιρετικά υψηλής ζήτησης φυσικού αερίου, με τη θέσπιση υποχρεωτικού στόχου μείωσης 15%.
Η ελληνική πλευρά ζήτησε και πέτυχε να περιληφθεί στο κείμενο η πρόβλεψη που, κατ' εξαίρεση στο άρθρο 2 και στο άρθρο 5, επιτρέπει τον υπολογισμό της μείωσης κατανάλωσης φυσικού αερίου σε σχέση, όχι με τον μέσο όρο της τελευταίας πενταετίας, αλλά συγκρινόμενο με την προηγούμενη χρονιά.
Επιπλέον, η Ελλάδα, μαζί με την Ισπανία, την Ιταλία και την Πορτογαλία, πέτυχαν να συμπεριληφθεί διάταξη με την οποία, σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης στον τομέα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, μπορούν να εξαιρεθούν από τον υπολογισμό οι ποσότητες φυσικού αερίου που χρησιμοποιούνται από μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, κρίσιμες για την ευστάθεια του συστήματος.
Παράλληλα, στην αιτιολογική σκέψη γίνεται σαφής αναφορά στη διερεύνηση - από πλευράς Ευρωπαϊκής Επιτροπής - της σκοπιμότητας εισαγωγής προσωρινών ανώτατων ορίων τιμών στο φυσικό αέριο (gas price caps), για τη βελτιστοποίηση της λειτουργίας της ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, όπως είχε προτείνει ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, σε προηγούμενο ευρωπαϊκό συμβούλιο αρχηγών.
Μήνυμα ενότητας
Ο Κ. Σκρέκας, αναφερόμενος στα αποτελέσματα της διαπραγμάτευσης επεσήμανε: «Η σημερινή συμφωνία στέλνει ισχυρό και αποφασιστικό μήνυμα ενότητας και αλληλεγγύης της ΕΕ απέναντι στους ρωσικούς εκβιασμούς. Καταλήξαμε, σήμερα, σε έναν κανονισμό που εξετάζει τις ιδιαίτερες συνθήκες της κάθε χώρας και εξυπηρετεί πρωταρχικό στόχο της ΕΕ, αυτόν της μείωσης της εξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο, με τρόπο που να μη θέτει σε κίνδυνο την κοινωνική συνοχή και την παραγωγική βάση της Ευρώπης».
Ο υπουργός παρουσίασε την πρόταση που κατέθεσε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, στην Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη δημιουργία εθελοντικού μηχανισμού, μέσω του οποίου θα αποζημιώνονται οι βιομηχανικοί καταναλωτές για τη μείωση στη χρήση φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας.
Ο Κ. Σκρέκας αναφέρθηκε αναλυτικά στον πρωτοποριακό μηχανισμό που εφαρμόζει η Ελλάδα, προς όφελος των πολιτών και δεσμεύει τα υπερέσοδα των εταιρειών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ενώ παρουσίασε τα εντυπωσιακά αποτελέσματα του μηχανισμού κατά τις πρώτες ημέρες λειτουργίας του.
Η ελληνική πρόταση για πανευρωπαϊκό μοντέλο
Η ελληνική πλευρά υπέβαλλε στο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας πρόταση για νέο πανευρωπαϊκό μοντέλο σχεδιασμού της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας με στόχο την αποσύνδεση των τιμών φυσικού αερίου από τις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας.
Με την εφαρμογή του μοντέλου, διασφαλίζονται προσιτές τιμές ενέργειας για τα ευρωπαϊκά νοικοκυριά και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Η Γερμανία, η Γαλλία, η Ισπανία, η Ιταλία, η Ρουμανία και η Κύπρος στήριξαν την πρόταση της Ελλάδας για να ξεκινήσει η συζήτηση για ένα νέο πανευρωπαϊκό μοντέλο στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.
