Στο στόχαστρο οι «εικονικές» επιχειρήσεις στα Βαλκάνια

Στο στόχαστρο οι «εικονικές» επιχειρήσεις στα Βαλκάνια

Του Προκόπη Χατζηνικολάου

Με εξοντωτικά πρόστιμα απειλούν οι ελληνικές ελεγκτικές αρχές όσες επιχειρήσεις έχουν εικονική έδρα στη Βουλγαρία ή σε άλλη βαλκανική χώρα αλλά επί της ουσίας δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα.

Η κυβέρνηση τους τελευταίους μήνες προσπαθεί να ανακόψει το κύμα των μετακινήσεων ελληνικών επιχειρήσεων, κυρίως από τη Βόρεια Ελλάδα, στη Βουλγαρία και άλλα γειτονικά κράτη, επισείοντας την απειλή των εξαντλητικών ελέγχων και των αυστηρών προστίμων. Από χθες επιστράτευσε και την επίκληση στον… πατριωτισμό των Ελλήνων επιχειρηματιών με τις δηλώσεις του διοικητή του Οργανισμού Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (ΟΑΕΔ), Δημήτρη Τσακίρη, που ξεσήκωσαν θύελλα αντιδράσεων.

Όλα για το Δημόσιο

Η αναγκαστική, για πολλές επιχειρήσεις, μετακίνηση σε μία χώρα με χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές ακόμα και η εξ αρχής σύσταση εταιρείας γίνεται σε πολλές περιπτώσεις για λόγους επιβίωσης. Αυτό είναι που συνειδητά υποβαθμίζουν οι κυβερνώντες, οι οποίοι, στην προσπάθεια τους να συντηρήσουν αλώβητες τις δαπάνες στον Δημόσιο τομέα, υπερφορολογούν νοικοκυριά και επιχειρήσεις.

Ο συντελεστής φορολόγησης των επιχειρήσεων έχει φθάσει στο 29%, ενώ η προκαταβολή φόρου στο 100%. Αν συνυπολογιστούν και οι αυξημένες εισφορές που τίθενται σε ισχύ τον Ιανουάριο του 2017, η διακύβευση για όποιον ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα θα είναι πλέον η επιβίωση και όχι η κερδοφορία ή η οριακή λειτουργία.

Παρότι ένας πολύ μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων που έχουν προχωρήσει σε έναρξη εργασιών στη Βουλγαρία εμφανίζουν μηδενική δραστηριότητα και δεν απασχολούν εργαζομένους, υπάρχουν πάρα πολλές που μετέφεραν τις δραστηριότητές τους για να συνεχίσουν να λειτουργούν.

Πάνω από 5.000 νέα ΑΦΜ

Ο λόγος που αρκετές επιχειρήσεις αποφάσισαν να μεταφέρουν την έδρα τους στη γειτονική χώρα έγκειται κυρίως στο ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς, καθώς ο φόρος επί των κερδών ανέρχεται μόλις στο 10% από 29% που εφαρμόζεται στην Ελλάδα. Μάλιστα τον τελευταίο χρόνο περισσότερες από 5.000 επιχειρήσεις αποφάσισαν να ανοίξουν ΑΦΜ στη Βουλγαρία προκειμένου να μπορέσουν να ανοίξουν τραπεζικούς λογαριασμούς.

Εταιρείες «σφραγίδες»

Σύμφωνα με στοιχεία που είχαν διαβιβαστεί πρόσφατα στη Βουλή, ο συνολικός αριθμός εταιρειών ελληνικών συμφερόντων ανήλθε έως τις 31 Δεκεμβρίου 2014 σε περίπου 11.000, από τις οποίες περίπου οι 9.000 δεν εμφανίζουν απασχολούμενο. Επίσης, 6.000 από τις 11.000 εταιρείες εμφανίζουν μηδενική δραστηριότητα και πρόκειται για εταιρίες «σφραγίδες».

Photo by Christian Schnettelker, CC BY 4.0.

Το 2015, με αφορμή τις παλινωδίες στην Οικονομία και την επιβολή capital controls, υπήρξαν περίπου 2.000 νέες εγγραφές επιχειρήσεων, οι οποίες στο σύνολό τους δεν εμφανίζουν απασχολούμενο, ενώ δεν περιλαμβάνουν μεταφορά παραγωγικής ή εμπορικής δραστηριότητας.

Από τα στοιχεία του Γενικού Εμπορικού Μητρώου (ΓΕΜΗ) που αναφέρονται στο έγγραφο, η εικόνα των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στα Βαλκάνια, είτε μέσω μεταφοράς έδρας, είτε μέσω εγκατάστασης υποκαταστήματος, έχει ως εξής:

• Ελληνικές εταιρείες με υποκαταστήματα στην Κύπρο: 101.
• Ελληνικές εταιρείες με υποκαταστήματα στη Βουλγαρία: 33.
• Ελληνικές εταιρείες με υποκαταστήματα στη Ρουμανία: 50.
• Κυπριακές εταιρείες με υποκαταστήματα στην Ελλάδα: 281.
• Βουλγαρικές εταιρείες με υποκαταστήματα στην Ελλάδα: 46.
• Ρουμανικές εταιρείες με υποκαταστήματα στην Ελλάδα: 9.

Διακρατικές συμφωνίες για έλεγχο σε βάθος

Στελέχη των υπουργείων Οικονομικών και Εργασίας αναφέρουν ότι μέχρι το τέλος του έτους θα υπογραφούν διακρατικές συμφωνίες με τη Βουλγαρία προκειμένου να ελεγχθούν σε βάθος όλες αυτές οι επιχειρήσεις. Τα ίδια στελέχη αναφέρουν ότι θα επιβληθούν εξοντωτικά πρόστιμα σε όσες επιχειρήσεις εντοπισθούν να έχουν συστήσει επιχειρήσεις στην Βουλγαρία αλλά επί της ουσίας οι επιχειρηματικές τους δραστηριότητες είναι στην Ελλάδα.

Από την άλλη πλευρά, η ελληνική κυβέρνηση θα αποστείλει στοιχεία όλων των Βουλγάρων που εργάζονται στην Ελλάδα προκειμένου να διαπιστώσουν οι βουλγαρικές αρχές εάν λαμβάνουν παρατύπως κάποιο επίδομα από τη χώρα τους.