Του Γιώργου Φιντικάκη
Σαν φτερό στον άνεμο κινούνται ξανά τα ελληνικά ομόλογα ανάλογα με τις διαθέσεις των αγορών, αλλά ο Πρωθυπουργός επιμένει ότι δεν μας επηρεάζει η καταιγίδα σε Ιταλία, Τουρκία, Αργεντινή.
«Περάσαμε τον κάβο πριν χαλάσει ο καιρός στα ανοικτά», είπε χαρακτηριστικά χθες ο Αλέξης Τσίπρας στο πρώτο υπουργικό συμβούλιο μετά τον ανασχηματισμό, προσθέτοντας πως «οι Κασσάνδρες διαψεύστηκαν παταγωδώς και η Ελλάδα αποτελεί τώρα καλή είδηση, σε ένα περιβάλλον με αναταράξεις σε Τουρκία, Ιταλία και Αργεντινή».
Το πόσο μας επηρεάζουν οι αναταράξεις άσχετα με το τι υποστηρίζει ο Πρωθυπουργός φαίνεται με τον πλέον χαρακτηριστικό τρόπο στο χρηματιστήριο (-1,3% χθες, στις 729,6 μονάδες), στην αγορά συναλλάγματος, και στις αποδόσεις των ομολόγων.
Αν ήταν έτσι, όπως τα παρουσιάζει ο κ. Τσίπρας, και η χώρα ήταν θωρακισμένη απέναντι στις αναταράξεις, τότε οι επενδυτές δεν θα ζητούσαν χθες, προκειμένου να μας δανείσουν, επιτόκιο 4,394%, που κάποια στιγμή έφτασε και το 4,408%, κάνοντας ρεκόρ για τον Αύγουστο. Δέκα ημέρες μετά το περίφημο «ορόσημο», οι αγορές το αγνοούν επιδεικτικά, με τις αποδόσεις των ελληνικών τίτλων να έχουν αυξηθεί 4,1% από τις 21 Αυγούστου, και συνολικά 11% από τις αρχές του μήνα.
Αν η χώρα είχε «καθαρίσει» με την κρίση, τα spreads, δηλαδή η διαφορά της απόδοσης ανάμεσα στο 10ετές ομόλογο και το αντίστοιχο γερμανικό, δεν θα σκαρφάλωναν χθες στις 406,2 μονάδες βάσης, έναντι 283 της Ιταλίας, 157 της Πορτογαλίας, 112,7 της Ισπανίας, και 52,9 της Ιρλανδίας.
Η δήλωση του Αλέξη Τσίπρα, που έρχεται σε συνέχεια εκείνης προ μερικών εβδομάδων του Ευκλείδη Τσακαλώτου ότι «η τουρκική κρίση δεν επηρεάζει την καθαρή έξοδο από το πρόγραμμα», δείχνει ότι η κυβέρνηση παραβλέπει σκοπίμως τις εστίες αβεβαιότητας που έχουν περικυκλώσει τη χώρα.
Είναι τέτοια η ανάγκη να υποστηριχθεί το κυβερνητικό αφήγημα, που η Ελλάδα κινδυνεύει να γίνει το επόμενο «θύμα» των αγορών. Δεν απαντά με ποιό τρόπο θα καταφέρει να τις πείσει ότι η Ελλάδα αξίζει λογικά επιτόκια, όταν το όπλο της είναι ένα «μαξιλάρι» που πολύ εύκολα ροκανίζεται αν οι διεθνείς κρίσεις κλιμακωθούν.
Αν οι ελληνικοί τίτλοι δεν ταρακουνιόνταν κάθε φορά που φταρνίζονται οι αγορές, τότε η κυβέρνηση θα είχε εκδώσει ομόλογο ή εν πάση περιπτώσει θα περίμενε να ηρεμήσουν τα πράγματα, προκειμένου να το κάνει. Τίποτα από τα δύο δεν συμβαίνει, αφού πολύ απλά, η Ελλάδα αδυνατεί σε αυτή τη φάση να βγει στις αγορές.
Σε μια στιγμή που οι αγορές αναζητούν την επόμενη χώρα που θα «σκάσει», εμείς ασχολούμαστε ως κυβέρνηση με το “κοινωνικό πακέτο παροχών” που θα ανακοινώσει ο Πρωθυπουργός στη ΔΕΘ.
Την ώρα που η Ιταλία έχει πρόβλημα, η Τουρκία μαστίζεται από κρίση, η Αργεντινή ανέβασε 60% το επιτόκιό της και ζήτησε από το ΔΝΤ να της εκταμιεύσει νωρίτερα το δάνειο των 50 δισ. δολάρια γιατί ξόδεψε μεγάλο μέρος των διαθεσίμων της ώστε να προστατέψει το πέσο, εμείς υποστηρίζουμε ότι είμαστε θωρακισμένοι. Παρ' ότι και ο τελευταίος διαχειριστής κεφαλαίων στον κόσμο, αντιμετωπίζει την Ελλάδα ως αναδυόμενη αγορά- σε μια στιγμή που τα κεφάλαια μεταναστεύουν από αυτές- εμείς θεωρούμε ότι είμαστε κάτι το διαφορετικό.
Είναι προφανές ότι η Ελλάδα δεν αντέχει έξω από τη θερμοκοιτίδα των μνημονίων παρά μόνο σε περιβάλλον ιδανικών συνθηκών, που δεν έρχεται κατά παραγγελία.
Μπορεί ο κ. Τσίπρας να πιστεύει ότι η έξοδος στηρίζεται στη συμφωνία για το χρέος, όμως όλοι ξένοι σχολιαστές, εφιστούν την προσοχή ότι θα χρειαστεί ίσως και νέα παρέμβαση στο μέλλον. Ούτε ένας σοβαρός αναλυτής δεν έχει υποστηρίξει ότι τελείωσε η περιπέτεια της Ελλάδας μετά από 8 χρόνια ύφεσης.