Την ώρα που οι ισχυροί του κόσμου – αν και με ηχηρές απουσίες φέτος – συγκεντρώνονται στο Νταβός, η Γερμανία ετοιμάζεται να περάσει νόμο που θα επιτρέπει στους πολίτες να «ψαρεύουν» στους κάδους των σκουπιδιών για τρόφιμα. Η ακρίβεια, ο κίνδυνος επισιτιστικής κρίσης και οι ανισότητες κυριαρχούν ως φλέγοντα ζητήματα στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, ενώ στην ατζέντα των ηγετών πρωταγωνιστικό ρόλο έχει η κλιματική αλλαγή, η στροφή στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αλλά και οι ελλείψεις σε κρίσιμα μέταλλα και ορυκτά που αποτελούν πηγή γεωπολιτικών αναταράξεων.
Οι ελβετικές Άλπεις καλύπτονται από σύννεφα ακρίβειας, ανισοτήτων και διακρίσεων. Το καθιερωμένο συνέδριο για την παγκόσμια οικονομία πραγματοποιείται φέτος στη σκιά της παγκόσμιας έκρηξης των τιμών που θυμίζει τις κρίσεις της δεκαετίας του 1970. Μόνο που στην τρέχουσα συγκυρία φαίνεται ότι οι έχοντες βγαίνουν ακόμη περισσότερο κερδισμένοι.
Για κάθε 1 δολάριο που κέρδισαν οι πολίτες που συγκαταλέγονται στο 90% των χαμηλότερων εισοδημάτων, από τον παγκόσμιο πλούτο που δημιουργήθηκε την τελευταία διετία, ένας δισεκατομμυριούχος κέρδισε περίπου 1,7 εκατ. δολάρια. Αυτό αναφέρει έκθεση της Oxham, με την οποία ξεκίνησαν οι εργασίες του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ.
Οι συγκεντρώσεις έξω από το συνέδριο, οι μελέτες που θα παρουσιαστούν, οι δηλώσεις των συμμετεχόντων και το γενικότερο κλίμα που επικρατεί, όλα είναι επηρεασμένα από την κρίση του κόστους ζωής που μαστίζει την υφήλιο. Σύμφωνα με τη μελέτη της Oxham, ο πλούτος που δημιουργείται παγκοσμίως συνεχίζει να πηγαίνει στους λίγους ζάμπλουτους, καθώς από το 2020 και μετά, το 1% των πλουσιότερων του πλανήτη έχει συγκεντρώσει περίπου τα 2/3 όλου του πλούτου που δημιουργήθηκε ανά τον κόσμο.
Κι εκεί που όλοι πίστευαν ότι οι ισχυροί του κόσμου θα επικεντρώνονταν στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και των κινδύνων που τη συνοδεύουν, όλα δείχνουν ότι ο κόσμος μας επιστρέφει στα… βασικά. Ποιος θα φανταζόταν ότι το 2023, η παγκόσμια νέα πραγματικότητα θα απαιτούσε την επίλυση βασικών προβλημάτων, όπως του υποσιτισμού, της ενέργειας και της ασφάλειας. Προβλημάτων που το παγκόσμιο σύστημα έδειχνε ότι μπορούσε να λύσει νωρίτερα, αναφέρεται στην ιστοσελίδα του Φόρουμ.
Πως φτάσαμε εδώ και πως θα προχωρήσουμε στο μέλλον; Είναι ένα από τα ερωτήματα που τίθενται στο WEF, αν και οι παγκόσμιοι ηγέτες μάλλον γνωρίζουν την απάντηση στο πρώτο σκέλος. Το δεύτερο σκέλος θέλει μεγάλη συζήτηση.
Έχουμε ξαναπεί ότι ακόμη και αν ο πληθωρισμός εξασθενήσει περαιτέρω, π.χ. κοντά στο 5% το 2023, ο Γενικός Δείκτης Τιμών Καταναλωτή στο τέλος της φετινής χρονιάς θα είναι αυξημένος κατά τουλάχιστον 14% σε σύγκριση με το επίπεδο που βρίσκονταν στο τέλος του 2021, ενώ πολλά από τα βασικά αγαθά που καταναλώνει καθημερινά μία οικογένεια θα είναι πολύ ακριβότερα. Με την ανάπτυξη των μισθών να υπολείπεται κατά πολύ, είναι προφανές ότι η ακρίβεια θα συνεχιστεί όχι μόνο φέτος αλλά και το 2024, ενδεχομένως και αργότερα.
Πάντως, στη Γερμανία, όπου η αναζήτηση τροφίμων στους κάδους απορριμμάτων απαγορεύεται, ο υπουργός Δικαιοσύνης Μάρκο Μπούσμαν που προέρχεται από το φιλελεύθερο FDP και ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Τζεμ Όζντεμιρ από τους Πράσινους, προωθούν νέα διάταξη που θα επιτρέπει σε όσους το επιθυμούν να «ψαρεύουν» τα σκουπίδια των σούπερ μάρκετ για τρόφιμα που είναι σε καλή κατάσταση. Βλέπουν μάλιστα τη συγκεκριμένη πρακτική ως μία από τις ενέργειες που μπορούν να περιορίσουν τα τρόφιμα που πετάγονται κάθε χρόνο στη Γερμανία και φτάνουν τους 11 εκατομμύρια τόνους.
Φτάσαμε το 2023 να συζητάμε για το αν είναι νόμιμο να ψάχνει ο κόσμος στα σκουπίδια για να φάει, αντί να γίνουν πραγματικές προσπάθειες για τη μείωση της φτώχειας και των τροφίμων που πετάμε στα σκουπίδια καθημερινά. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, 931 τόνοι τροφίμων καταλήγουν στους κάδους των σκουπιδιών κάθε χρόνο παγκοσμίως, την ώρα που 800 εκατομμύρια άνθρωποι στον πλανήτη ζουν σε συνθήκες πείνας και υποσιτισμού.
