Στα 200 δισ. ευρώ εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί το κόστος των νέων lockdown στην Ευρώπη καθώς η οικονομία της Ευρωζώνης βρίσκεται ξανά σε ύφεση, ενώ οι περιορισμοί αναμένεται να «ροκανίσουν» μέρος της ανάπτυξης του 2021. Όπως προκύπτει από τα προσχέδια των κρατικών προϋπολογισμών της Ευρωζώνης, το ΑΕΠ των 19 χωρών θα συρρικνωθεί κατά 7,7% το 2020 και θα ανακάμψει το 2021 με ρυθμό 5,9%.
Όμως λαμβάνοντας υπόψη την επιδείνωση των συνθηκών, ο οίκος Fitch «βλέπει» βαθύτερη ύφεση 9% για το 2020 αλλά και χαμηλότερη ανάπτυξη 5,5% το 2021. Αυτό σημαίνει ότι το ΑΕΠ που θα χαθεί φέτος και του χρόνου εξαιτίας των νέων περιορισμών αγγίζει ή και ξεπερνά τα 200 δισ. ευρώ. Αυτό είναι το επιπλέον κόστος, εφόσον επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις της Fitch, χωρίς να αποκλείεται τελικά να είναι και μεγαλύτερο, ανάλογα με την διάρκεια των lockdowns.
Την ίδια ώρα, πληροφορίες από τη Φρανκφούρτη τοποθετούν το νέο «μπαζούκα» της ΕΚΤ – το οποίο προανήγγειλε η Κριστίν Λαγκάρντ στη συνέντευξη τύπου της Πέμπτης - στα 700 δισ. ευρώ, χωρίς να αποκλείεται να είναι τελικά μεγαλύτερο αν επιδεινωθούν κι άλλο οι συνθήκες. Η επικεφαλής της ΕΚΤ είπε ότι οι σχετικές ανακοινώσεις θα γίνουν στις 10 Δεκεμβρίου που είναι προγραμματισμένη η επόμενη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου, ωστόσο δεν αποκλείεται η Λαγκάρντ να προβεί σε έκτακτες ανακοινώσεις, ιδιαίτερα στην περίπτωση που η αντίδραση των αγορών στα lockdown είναι υπερβολική.
Όπως όλα δείχνουν οι ενέσεις ρευστότητας της ΕΚΤ θα ξεπεράσουν, αθροιστικά, τα 2 τρις. ευρώ, για να αντιμετωπιστούν οι οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας. Σύμφωνα με όσα εκτιμούν αναλυτές που παρακολουθούν στενά τις διεργασίες στη Φρανκφούρτη, η Λαγκάρντ έχει λάβει το πράσινο φως από το διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ για να ανακοινώσει την διεύρυνση του QE Πανδημίας (PEPP) κατά 500 δισ. ευρώ και την αύξηση των μηνιαίων αγορών ομολόγων στο πλαίσιο του «κανονικού» QE στα 40 δισ. ευρώ. Από κει και πέρα, θα εξεταστεί το ενδεχόμενο διεύρυνσης της λίστας των τίτλων που αγοράζει η ΕΚΤ.
Μιλάμε για δισεκατομμύρια και τρισεκατομμύρια και κινδυνεύουμε να χάσουμε το νόημα. Θα διοχετευθούν σωστά όλα αυτά τα χρήματα στην οικονομία; Το ποσοστό ανεργίας παρέμεινε σταθερό τον Σεπτέμβριο σε σύγκριση με τον Αύγουστο στο 8,3%. Όχι γιατί άλλαξε κάτι αλλά επειδή συνεχίζονται τα κρατικά προγράμματα επιδότησης. Για πόσο καιρό ακόμη μπορεί να λειτουργεί η οικονομία με επιδοτήσεις και ποιες θα είναι οι συνθήκες στην αγορά εργασίας μετά το τέλος της πανδημίας;
Σε αυτό το περιβάλλον μοιάζουν με… ψέμα τα στοιχεία-ρεκόρ για την ανάπτυξη στις μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρώπης καθώς η Γηραιά Ήπειρος έχει ήδη περάσει στην επόμενη φάση, αυτή της ύφεσης και των νέων lockdown. Τη στιγμή, μάλιστα, που ανακοινώνονταν η ανάπτυξη του γαλλικού ΑΕΠ κατά 18,2% και του ισπανικού κατά 16,7%, οι αγορές βίωναν μία από τις χειρότερες εβδομάδες του έτους (6% οι εβδομαδιαίες απώλειες του πανευρωπαϊκού δείκτη Stoxx 600) που συγκρίνεται μόνο με το κραχ στα τέλη Φεβρουαρίου-αρχές Μαρτίου.
Σύμφωνα με την Eurostat, η οικονομία της Ευρωζώνης αναπτύχθηκε κατά 12,7% την περίοδο Ιουλίου-Σεπτεμβρίου που αποτελεί ρυθμό-ρεκόρ στην ιστορία της, από το 1995 που ξεκίνησε η καταγραφή των στοιχείων. Όμως η ανάπτυξη είναι μαγική εικόνα διότι είχε προηγηθεί συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά 15% έως τον Ιούνιο και η Ευρωζώνη έχει καταφέρει να καλύψει μόλις ένα μέρος της χαμένης οικονομικής παραγωγής.
Επίσης, όλα αυτά τα ρεκόρ αφορούν στην ανάπτυξη του γ’ τριμήνου σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο. Συγκρίνουμε δηλαδή την περίοδο που είχε ανοίξει ο τουρισμός με το σχεδόν καθολικό lockdown της περιόδου Απριλίου-Ιουνίου. Αν συγκρίνουμε το ΑΕΠ της Ευρωζώνης στο γ’ τρίμηνο με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2019 θα δούμε ότι η οικονομία συρρικνώθηκε κατά 4,3%, όταν στο β’ τρίμηνο είχε συρρικνωθεί κατά το εντυπωσιακό 14,8% (έναντι του β’ τριμήνου 2019).
Επομένως για ποια ανάπτυξη μιλάμε και ποια ρεκόρ; Όπως είπε και η Λαγκάρντ, «οι πληροφορίες που λαμβάνουμε υποδεικνύουν ότι η ανάκαμψη της Ευρωζώνης χάνει momentum πιο γρήγορα από το αναμενόμενο μετά από μία ισχυρή αλλά μερική και άνιση ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας τους καλοκαιρινούς μήνες». Στον ίδιο τόνο και η Oxford Economics, σημειώνει πως το σημερινό momentum δεν έχει καμία σχέση με τα στοιχεία που ανακοινώνονται για το προηγούμενο τρίμηνο. Αυτό συμβαίνει για κάθε τρίμηνο του έτους, καθιστώντας το 2020 το πιο αβέβαιο και ρευστό έτος της σύγχρονης ιστορίας.