Του Γιώργου Φιντικάκη
Τα εργασιακά και το κατά πόσο η νέα αμιγώς κινεζική διοίκηση του ΟΛΠ θα καταφέρει να μη διαταράξει τις σχέσεις της με το προσωπικό των 1.100 εργαζομένων, είναι πλέον το νούμερο ένα στοίχημα στο μεγάλο λιμάνι, που από χθες βρίσκεται και επίσημα στα χέρια της Cosco.
Το πείραμα για τα ελληνικά δεδομένα είναι πρωτόγνωρο. Πρόκειται για τον πρώτο, μετά τον ΟΤΕ, μεγάλο ελληνικό δημόσιο οργανισμό που "σπάει" τους κάβους που τον έδεναν με το Δημόσιο, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για νοοτροπίες και πελατειακές σχέσεις ετών.
Τα παραπάνω ανήκουν στο παρελθόν. Το νέο αφεντικό θεωρείται βέβαιο ότι θα αλλάξει το στρεβλό καθεστώς των υπερωριών, δεν θα επιτρέψει υπερβάσεις, πλασματικές ώρες εργασίας και γενικά παρατυπίες σαν αυτές που έχουν κατά καιρούς εντοπίσει οι εκθέσεις του Σώματος Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης, δίχως να έχουν ληφθεί και πολύ σοβαρά υπόψιν.
Σύμφωνοι, η επεισοδιακή σύμβαση παραχώρησης του ΟΛΠ στη Cosco που ψηφίστηκε στις 30 Ιουνίου, μια ημέρα πριν το ταξίδι Τσίπρα στο Πεκίνο, διασφαλίζει τα δικαιώματα των εργαζομένων στο λιμάνι. Προβλέπει δικαίωμα μετατάξεων αλλού στο Δημόσιο, απαγορεύει μειώσεις μισθών και απολύσεις, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι στο λιμάνι δεν υπάρχει φόβος για την εντελώς "άγνωστη" ημέρα που ξημερώνει.
Η ανησυχία είναι πασίδηλη - όπως λένε- όσοι ζουν από μέσα τον ΟΛΠ, πολλώ δε μάλλον όταν τα νέα αφεντικά συνοδεύει η φήμη του "σκληρού" εργοδότη. Ναι μεν η Cosco καλείται να διατηρήσει σε ισχύ τον υφιστάμενο Κανονισμό Προσωπικού, η νοοτροπία της ωστόσο δεν έχει καμία σχέση με αυτά που ήξεραν μέχρι σήμερα οι εργαζόμενοι του ΟΛΠ, για παράδειγμα με τις απεργίες. "Καλό θα ήταν να μην έχουμε τόσες πολλές απεργίες", είχε άλλωστε πει στον Τσίπρα τον Ιούλιο κατά την επίσκεψή του στην Κίνα, ο ισχυρός άνδρας της Cosco Σου Λιρόνγκ, ζητώντας ένα Πειραιά χωρίς κινητοποιήσεις.
Τι θα γίνει με τις μετατάξεις
Το μόνο βέβαιο είναι ότι οι επόμενοι μήνες θα είναι αναγνωριστικοί τόσο για τους Κινέζους, όσο και για το προσωπικό του λιμανιού. Τα πρώτα δείγματα γραφής της κινεζικής διοίκησης του ΟΛΠ θα κρίνουν πολλά, όπως το πόσοι από τους 1.100 εργαζόμενους θα κάνουν χρήση της δυνατότητας μετατάξεων αλλού στο Δημόσιο, της διάταξης δηλαδή που συμπεριέλαβε τον Ιούνιο η κυβέρνηση στη σύμβαση, προκειμένου να χρυσώσει το χάπι των αντιδράσεων.
Το "πλαφόν" για τις μετατάξεις των εργαζομένων, η ακριβής λίστα με τις υπηρεσίες του Δημοσίου που θα μπορούν να τους δεχθούν, μαζί με τη διαδικασία και τα δικαιολογητικά για την υποβολή των αιτήσεων, μένουν να προσδιορισθούν με απόφαση των υπουργών Εσωτερικών, Εργασίας και Ναυτιλίας που πρόκειται να εκδοθεί σύντομα.
Στο μεγάλο λιμάνι την περιμένουν. Η κυβέρνηση από την πλευρά της θα ήθελε ο αριθμός των αιτήσεων να είναι μικρός, όχι μόνο για να αποφύγει την κριτική περί "κρυφού" κόστους των ιδιωτικοποιήσεων, αλλά κυρίως επειδή οι μετατάξεις θεωρούνται ως οιονεί προσλήψεις. Όσο περισσότερες μετατάξεις γίνουν, τόσο περιορίζεται η δυνατότητα της κυβέρνησης για προσλήψεις. Αν δηλαδή κάποιος άνεργος ή εργαζόμενος από τον ιδιωτικό τομέα θα ήθελε να μπει στο Δημόσιο μέσω του ΑΣΕΠ του κλείνει το δρόμο κάποιος άλλος εργαζόμενος από εταιρεία του Δημοσίου που ιδιωτικοποιείται.
Τους Κινέζους πάλι, μάλλον τους βολεύει να φύγει "αναίμακτα" ένας σημαντικός αριθμός προσωπικού. Το μισθολογικό κόστος του ΟΛΠ, με βάση την ετήσια έκθεση χρήσης του 2015, ανέρχεται στα 51,5 εκατ. ευρώ και όπως κάθε εργοδότη, έτσι και τη Cosco, θα τη συνέφερε να περιορισθεί. Οι μετατάξεις είναι ο πιο "βελούδινος" τρόπος για να συμβεί αυτό, καθώς η σύμβαση παραχώρησης απαγορεύει αιφνίδια και μονομερής ανατροπή των εργασιακών σχέσεων, όπως μετατροπή συμβάσεων εξαρτημένης εργασίας σε συμβάσεων έργου, κ.ο.κ.
Από την άλλη όμως, δεν αποκλείεται να είναι τελικά λίγοι οι εργαζόμενοι που θα κάνουν χρήση του συγκεκριμένου δικαιώματος, αφού ο νόμος δεν αναγνωρίζει διαφορά μισθού. Όποιος δηλαδή μετατεθεί σε κατώτερη κατηγορία (από την τωρινή του) θα κατατάσσεται στο βαθμό και το μισθολογικό κλιμάκιο της νέας κατηγορίας με βάση το συνολικό χρόνο υπηρεσίας του, χωρίς να διατηρεί τυχόν διαφορά αποδοχών. Δύσκολα εργαζόμενοι ενός οργανισμού-ρετιρέ σαν τον ΟΛΠ, όπου σε κάποιες κατηγορίες οι μεικτές απολαβές ξεπερνούν τα 2.500 ευρώ, θα βρουν υπηρεσίες του Δημοσίου, με τέτοιους μισθούς. Επιλογές πολλές δεν υπάρχουν, δεν αποκλείεται λοιπόν η πλειοψηφία να συμβιβαστεί με τη νέα κατάσταση.
Πρωτόγνωρο στοίχημα
Όπως και να έχει πάντως, η ειρηνική συνύπαρξη εργαζομένων του Δημοσίου με ένα καινούργιο, και "απαιτητικό" εργοδότη όπως η Cosco, αποτελεί ένα πρωτόγνωρο στοίχημα για τα ελληνικά πράγματα. Αν υπάρχει κάποιο παρόμοιο προηγούμενο, αφορά την απόκτηση το 2008 του ΟΤΕ από τον Γερμανικό Οργανισμό Τηλεπικοινωνιών Deutsche Telekom.
Εάν οι Κινέζοι καταφέρουν να τα "βρουν" με τη μεγαλύτερη μερίδα του προσωπικού στο λιμάνι, θα υπάρξει ένα θετικό προηγούμενο και για άλλες ιδιωτικοποιήσεις. Όπως για παράδειγμα με τα 14 περιφερειακά αεροδρόμια, όπου η γερμανική Fraport δηλώνει διατεθειμένη να κρατήσει ει δυνατόν την πλειοψηφία του προσωπικού (σημειωτέον ότι λόγω ελλείψεων έχει προκηρύξει 500 θέσεις), με την ΤΡΑΙΝΟΣΕ των 670 εργαζομένων που περνά στους Ιταλικούς Σιδηρόδρομους (Ferrovie Dello Stato Italiane) ή με τον ΟΛΘ των 420 ατόμων προσωπικού, ο οποίος επίσης βρίσκεται υπό ιδιωτικοποίηση.
Αν πάλι σημαντική μερίδα εργαζομένων των υπό ιδιωτικοποίηση εταιρειών επιλέξει να φύγει, τότε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ θα έχει πετύχει κάτι που θα περίμενε κανείς μόνο από μια κυβέρνηση της ΝΔ.
Όχι μόνο να σπάσει τους κάβους εμβληματικών επιχειρήσεων με το Δημόσιο, αλλά και να μειώσει το ίδιο το κράτος!
