Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Από τις 20 Ιουλίου του 2018 έχει να «μιλήσει» για την ελληνική οικονομία ο μεγαλύτερος οίκος αξιολόγησης στον κόσμο, Standard & Poor's με αποτέλεσμα να αποκτά ακόμη μεγαλύτερη βαρύτητα η ανακοίνωση της ερχόμενης Παρασκευής 25 Οκτωβρίου. Οι οίκοι αξιολόγησης ποτέ δεν κάνουν διαρροές για επικείμενες αποφάσεις τους όμως οι αγορές πολλές φορές τις προεξοφλούν.
Αυτό συμβαίνει και σήμερα. Οι αγορές προεξοφλούν ότι η S&P θα… σπάσει τη σιωπή της μετά από 15 ολόκληρους μήνες, σηματοδοτώντας την έναρξη της πορείας του ελληνικού δημοσίου προς την «επενδυτική βαθμίδα», ήτοι την κατηγορία αξιολογήσεων στην οποία επενδύουν σε συντριπτικό ποσοστό τα κεφάλαιά τους οι μακροπρόθεσμοι επενδυτές, όπως για παράδειγμα τα ασφαλιστικά ταμεία.
Ο κύριος λόγος που η S&P δεν… ενεργοποίησε την αναβάθμιση τον περασμένο Απρίλιο ήταν οι εκλογές, οι οποίες τότε ήταν προγραμματισμένες για το φθινόπωρο. Και αυτό γιατί ο οίκος περίμενε το αποτέλεσμα της κάλπης για να αξιολογήσει την πολιτική κατεύθυνση της Ελλάδα για τα επόμενη έτη.
Το θετικό outlook που δίνει η S&P υποδεικνύει ότι η ελληνική οικονομία βρίσκεται λίγο πριν την αναβάθμιση, με τον οίκο να θέτει ως προϋπόθεση την ενίσχυση της ανάπτυξης. Αυτό ακριβώς συνέβη με τις αστραπιαίες πολιτικές εξελίξεις. Όλοι πλέον συμφωνούν ότι η ελληνική οικονομία τρέχει πολύ πιο γρήγορα στο β' εξάμηνο του 2019 και από 1,5% στο πρώτο μισό θα φτάσει στο 2% στο σύνολο του έτους.
Η S&P προέβλεπε τον Απρίλιο ότι το ελληνικό ΑΕΠ θα «τρέχει» κατά μέσο όρο με 2,8% στην τετραετία 2019-2021, με επιτάχυνση από το 2020, ξεπερνώντας και το 3%. Υπό την παραδοχή ωστόσο ότι το 2019 θα έκλεινε με ανάπτυξη 2,3%. Δυστυχώς οι προσδοκίες διαψεύστηκαν για μία ακόμη φορά από την προηγούμενη κυβέρνηση (δεν πέτυχε κανέναν ετήσιο στόχο ανάπτυξης την περίοδο 2015-2019) και η μεγέθυνση του ΑΕΠ στο α' εξάμηνο περιορίστηκε στο 1,5%.
Την ίδια ώρα, το σχέδιο Ηρακλής έλαβε πολύ γρήγορα τις απαιτούμενες εγκρίσεις και αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή πριν το τέλος του έτους, φέρνοντας την πολυπόθητη επιτάχυνση της μείωσης των «κόκκινων» δαενίων μέσω μίας λύσης συστημικού χαρακτήρα. Οι οίκοι αξιολόγησης αναμένεται να… κρατήσουν μικρό καλάθι όμως όλοι τον θεωρούν «πιστωτικά θετικό γεγονός». Στις συναντήσεις που είχαν στελέχη της Moody's και της DBRS με τον υπουργό Οικονομικών στην Ουάσινγκτον, εξέφρασαν την πεποίθηση ότι οι αγορές σήμερα έχουν τιμολογήσει τη λειτουργία του Ηρακλή.
Η S&P έχει συνδέσει την επίτευξη υψηλότερων ρυθμών ανάπτυξης στην Ελλάδα με το εύρος και την ταχύτητα μείωσης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων στους ισολογισμούς των ελληνικών τραπεζών, καθώς και με την κατεύθυνση που θα ακολουθήσει η κυβέρνηση. Πριν τις ευρωεκλογές του Απριλίου, η S&P τόνιζε ότι το αποτέλεσμα των εκλογών είναι ένας από τους δύο βασικούς παράγοντες για την αναπτυξιακή έκρηξη.
Γιατί είναι κρίσιμη η αναβάθμιση
Η S&P είναι ο μεγαλύτερος και πιο ιστορικός οίκος αξιολόγησης στον κόσμο και παρά τα όσα μπορεί να πει κανείς για τον ρόλο των «τριών αδελφών» στη διαμόρφωση των παγκόσμιων τάσεων, η αναβάθμιση στην επενδυτική βαθμίδα είναι αυτή που θα ξεκλειδώσει τις εισροές κεφαλαίων στη χώρα μας.
Θα αποτελέσει επίσης μήνυμα στήριξης στις κυβερνητικές επιλογές των πρώτων μηνών, ενώ είναι δεδομένο ότι στην έκθεσή της θα περιγράψει λεπτομερώς τον οδικό χάρτη για την έξοδο από την κατηγορία «junk». Αυτό θα είναι ενδεχομένως το σημαντικότερο μήνυμα. Η δέσμη των ενεργειών που θα φέρουν την επενδυτική βαθμίδα μέσα στο 2020 και θα επιτρέψουν την ένταξη στο QE.
Χθες, η Scope Ratings αναβάθμισε την Ελλάδα σε «ΒΒ». Η Scope είναι ο μεγαλύτερος οίκος αξιολόγησης της Γερμανίας και ο μοναδικός οίκος εκτός των S&P, Moody's, Fitch, DBRS που αναγνωρίζεται από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς της Ελβετίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Scope κάνει λόγο για σημαντική μείωση του «εγχώριου οικονομικού κινδύνου» εξαιτίας του προγράμματος που υλοποιεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης, δίνοντας προτεραιότητα σε μία σειρά διαρθρωτικών και φιλικών προς την επιχειρηματικότητα πολιτικών που έχουν στόχο την άρση των εμποδίων και την προσέλκυση επενδύσεων.
Μπορεί η Scope να μην είναι στους οίκους αξιολόγησης που λαμβάνει QE υπόψη η ΕΚΤ για να κρίνει επιλέξιμους τους τίτλους μιας χώρας στο , όμως η αναβάθμιση δείχνει ότι η επενδυτική κοινότητα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις στην Ελλάδα και ότι η μεγάλη βελτίωση των συνθηκών αναγνωρίζεται πλέον από όλους.
