Σε αναβάθμιση της μακροπρόθεσμης πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας σε ''B-'' από ''CCC+'' προχώρησε η Standard & Poor''s, με σταθερό το outlook. Παράλληλα, αναβάθμισε τη βραχυπρόθεσμη πιστοληπτική ικανότητα σε ξένο και εγχώριο νόμισμα σε ''B'' από ''C''.
Όπως σημειώνει ο οίκος αξιολόγησης, η αναβάθμιση αντανακλά την εκτίμησή του πως η ελληνική κυβέρνηση συμμορφώνεται σε γενικές γραμμές με τους όρους του προγράμματος στήριξης των 86 δισ. ευρώ που χρηματοδοτείται από τα μέλη της Ευρωζώνης μέσω του Ευρωπαϊκόυ Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM).
Συγκεκριμένα, έως τα τέλη Μαρτίου η S&P αναμένει να έχει επιτευχθεί συμβιβασμός όσον αφορά στην ασφαλιστική μεταρρύθμιση που θα εξισορροπήσει την προτίμηση της κυβέρνησης στην αύξηση των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης και την ενοποίηση των ταμείων σε ένα, με την εστίαση των πιστωτών και του ΔΝΤ στις περικοπές δαπανών για τον περιορισμό των υψηλού και μη βιώσιμου συνταξιοδοτικού ελλείμματος, που υπολογίζεται στο 9% του ΑΕΠ.
Μια επικείμενη συμφωνία για το ασφαλιστικό, που θα οδηγήσει στην επιτυχή ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης του προγράμματος, θα ενισχύσει την πιθανότητα επιπλέον ελάφρυνσης του χρέους της γενικής κυβέρνησης.
Αντιμέτωπη με δύο εκλογικές αναμετρήσεις, ένα δημοψήφισμα, την επιβολή των capital controls και την περαιτέρω αύξηση των φόρων, η ελληνική οικονομία συρρικνώθηκε ελαφρώς πέρυσι (-0,3% η εκτίμηση της S&P για το ΑΕΠ του 2015), με τις επενδύσεις να υποχωρούν κατά 12% και την ιδιωτική κατανάλωση να εμφανίζεται αρκετά ανθεκτική.
Επίπεδη ανάπτυξη της Ελλάδας βλέπει η S&P
Οι αναλυτές της S&P εκτιμούν πως η ελληνική οικονομία θα έχει για μία ακόμα χρονιά επίπεδη ανάπτυξη, ενώ στη συνέχεια θα ακολουθήσει περισσότερη ανάκαμψη.
Τρία στοιχεία κλειδιά για το φετινό ΑΕΠ:
Πρώτον, παρά την επιτυχημένη ανακεφαλαιοποίηση του φθινοπώρου, η S&P εκτιμά πως τα ελληνικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα μέσα στο 2016 θα επικεντρωθούν στην εξυγίανση των ισολογισμών τους και όχι στο δανεισμό του ιδιωτικού τομέα. Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, τα λεγόμενα NPLs, υπολογίζονται στο 46% του συνόλου των δανείων, γεγονός που αναδεικνύει τα υψηλά επίπεδα πίεσης των ελληνικών επιχειρήσεων και νοικοκυριών.
Δεύτερον, σύμφωνα με το ισχύον πρόγραμμα της Ελλάδας, η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να αυξήσει τις δημόσιες αποταμιεύσεις του τρέχοντος έτους, οι οποίες θα αφαιρεθούν απευθείας από το ΑΕΠ. Η περαιτέρω δημοσιονομική σύσφιξη θα είναι δύσκολη, σύμφωνα με την S&P, κυρίως λόγω της επισφαλούς κατάστασης του συστήματος υγείας και παιδείας μετά από επτά συνεχόμενα έτη με περικοπές δαπανών.
Τρίτον, οι επιπτώσεις της περυσινής ύφεσης έχουν σημαντική επίδραση και σ'' αυτή τη χρονιά. Η S&P εκτιμά ότι ένα μέρος των καταναλωτικών συμπεριφορών που παρατηρήθηκαν το 2015 θα αντιστραφούν το 2016. Παράλληλα, υπάρχουν θετικοί παράγοντες που θα μπορούσαν να συμβάλλουν σε μεγαλύτερη από το αναμενόμενο ανάκαμψη, ενώ η περαιτέρω μείωση των τιμών του πετρελαίου θα στηρίξει την κατανάλωση. Επιπλέον, ο ελληνικός τουρισμός -με αφίξεις-ρεκόρ το 2015- θα επωφεληθεί από την αποδυνάμωση του ευρώ και τους αυξανόμενους κινδύνους ασφαλείας σε άλλες ανταγωνιστικές περιοχές.
H S&P προβλέπει πρωτογενές πλεόνασμα της τάξης του 0,4% του ΑΕΠ για τη φετινή χρονιά (σε αντίθεση με το 0,5% που ήταν ο στόχος), με μια αύξηση σχεδόν στο 2% έως το 2019. Αυτό, ωστόσο, βρίσκεται πολύ πιο χαμηλά από το στόχο του προγράμματος που είναι το 3,5% έως το 2018. Ένας από τους κινδύνους για τους δημοσιονομικούς στόχους αυτού του έτους είναι η περσινή απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που έκρινε αντισυνταγματικές τις περικοπές στις συντάξεις του 2012.
Ο οίκος αξιολόγησης εκτιμά πως με δυσκολία θα εφαρμόσει η κυβέρνηση τις μακροπρόθεσμες μεταρρυθμίσεις (δικαστικό σύστημα, δημόσια διοίκηση), ωστόσο, ανεξαρτήτως κυβέρνησης, η Ελλάδα θα συμμορφωθεί με τους όρους που τέθηκαν από το Eurogroup. Όπως αναφέρεται στην έκθεση, η εκτίμηση αυτή βασίζεται στο γεγονός ότι δεν υπάρχει άλλη βιώσιμη εναλλακτική για την οικονομική σταθερότητα της χώρας.
