(Φωτ.: Από τα κεντρικά γραφεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στη Φρανκφούρτη - Η ΕΚΤ απαιτεί, σύμφωνα με πληροφορίες «ακαριαίες» λύσεις από τιε ελληνικές τράπεζες για την ταχύτερη δυνατή διαχείριση των μεγάλων «κόκκινων» επιχειρηματικών δανείων, προκειμένου να απομακρυνθεί ο κίνδυνος νέας ανακεφαλαιοποίησης.)
Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
«Ακαριαίες» λύσεις για την ταχύτερη δυνατή διαχείριση των μεγάλων «κόκκινων» επιχειρηματικών δανείων απαιτεί, σύμφωνα με πληροφορίες, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα από τις ελληνικές τράπεζες, έτσι ώστε να απομακρυνθεί ο κίνδυνος νέας ανακεφαλαιοποίησης.
Η επίσκεψη της επικεφαλής του Ενιαίου Μηχανισμού Εποπτείας (Single Supervisory Mechanism - SSM), Ντανιέλ Νουί, στην Αθήνα μόνο αναγνωριστική δεν μπορεί να χαρακτηριστεί, καθώς η Γαλλίδα επαλήθευσε τον χαρακτηρισμό της «σιδηράς κυρίας» που της αποδίδεται. Η, για πολλούς, δεύτερη ισχυρότερη γυναίκα στην Ευρώπη, μετά βεβαίως τη Γερμανίδα Καγκελάριο, Angela Merkel, έχει τη φήμη ενός ανθρώπου που θέλει λίγα λόγια και πολλά έργα. Έχει, επίσης, τη φήμη μίας αξιωματούχου που «φοβούνται» οι τραπεζίτες. Η ίδια, εξάλλου, έχει δηλώσει σε συνεντεύξεις της ότι πολλές φορές αισθάνεται περισσότερο Γερμανίδα.
Τα έργα στην περίπτωση των ελληνικών τραπεζών έχουν να κάνουν με την επιθετική διαχείριση των «κόκκινων» δανείων. Και αυτό γιατί, με βάση τις υφιστάμενες συνθήκες και τη συνεχιζόμενη ύφεση, δεν αποκλείεται να «κοκκινίσει» μεγάλο μέρος των ρυθμίσεων ύψους 35 δισ. ευρώ στις οποίες έχουν προχωρήσει οι πιστωτικοί όμιλοι τα τελευταία χρόνια. Από αυτά, περίπου τα 15 δισ. ευρώ αφορούν ρυθμίσεις δανείων μεγάλων επιχειρήσεων.
Σήμερα, με τα στοιχεία για την οικονομία να δείχνουν ύφεση 0,7% το 2015, ο στόχος που έχουν συμφωνήσει οι τράπεζες με τις ευρωπαϊκές Αρχές για μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPLs) κάτω από 17% μέσα στην επόμενη τριετία, θεωρείται «εξαιρετικά φιλόδοξος», αν όχι ανέφικτος.
Ντ. Ντούι (SSM): Η αποφασιστική αντιμετώπιση των «κόκκινων» δανείων εγγύηση για την αποφυγή νέας ανακεφαλαιοποίησης
Η κ. Νουί είπε ότι η καλύτερη εγγύηση για την αποφυγή νέας ανακεφαλαιοποίησης (η οποία πλέον συνοδεύεται από bail-in) είναι η ανάκαμψη της οικονομίας και η αποφασιστική αντιμετώπιση των «κόκκινων» δανείων. Και επειδή η ύφεση εμφανίζει μεγάλη ανθεκτικότητα, προέτρεψε, τις τράπεζες να «δοκιμάσουν» όλες τις διαθέσιμες επιλογές, όπως την εσωτερική διαχείριση και την πώληση δανείων σε ξένα funds.
Οι πωλήσεις μεγάλων επιχειρηματικών χορηγήσεων– με επίκεντρο τη ναυτιλία, τον τουρισμό και το real estate όπου υπάρχει ενδιαφέρον– σε εξειδικευμένα funds θεωρούνται από την εποπτική αρχή επιβεβλημένες ενέργειες που πρέπει να «τρέξουν» άμεσα. Στην Ευρώπη εκτιμούν ότι τα ελληνικά δάνεια είναι σε μεγάλο βαθμό «τοξικά», γιατί η ανάκτηση μέρους του κεφαλαίου σχετίζεται με την πορεία μιας οικονομίας που βρίσκεται… στην εντατική.
Οι τραπεζικές διοικήσεις υποστηρίζουν ότι τα τελευταία δύο χρόνια έχουν γίνει σημαντικά βήματα σε επίπεδο ρυθμίσεων, όμως ο δρόμος είναι ακόμη μακρύς. Σήμερα, τα «κόκκινα» επιχειρηματικά δάνεια και εκείνα που έχουν ρυθμιστεί αλλά παρουσιάζουν καθυστερήσεις ξεπερνούν τα 50 δισ. ευρώ.
«Θα βγουν επιχειρήσεις από… την πρίζα και άλλες θα υποστούν ευθανασία, θα γίνουν γάμοι, αλλά δεν μπορούμε να γλιτώσουμε και τις… κηδείες», σημειώνουν χαρακτηριστικά στελέχη που γνωρίζουν καλά τη διαδικασία που προτείνεται.
Η σκληρή στάση της ΕΚΤ και τα ξένα funds
Η εποπτική Αρχή τηρεί σκληρή στάση με στόχο όχι μόνο να γίνει ένα μεγάλο ξεκαθάρισμα στην αγορά, αλλά και να κοπεί κάθε δεσμός μεταξύ επιχειρηματικών συμφερόντων, τραπεζών και Δημοσίου.
Παρά τις προσπάθειες των τελευταίων ετών από τις ίδιες τις τράπεζες, παράγοντες όπως η πολιτική αβεβαιότητα, η εφαρμογή φοροεισπρακτικών μέτρων, οι πολιτικές υποσχέσεις για σεισάχθεια και τέλος τα capital controls είχαν ως αποτέλεσμα την αύξηση και όχι τη σταδιακή μείωση των «κόκκινων» δανείων. Αναλυτές, μάλιστα, κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου και προειδοποιούν ότι δεν αποκλείεται να υπάρξει νέα αύξηση των NPLs στην περίπτωση που τα σκληρά υφεσιακά μέτρα συνεχιστούν.
Οι αρμόδιες Αρχές υποστηρίζουν ότι έχει καθυστερήσει η αναδιάρθρωση επιχειρηματικών κλάδων στην Ελλάδα και ότι με το ισχύον νομικό πλαίσιο και τη δυνατότητα πώλησης δανείων σε ξένα funds οι κινήσεις θα πρέπει να είναι αστραπιαίες.
Τα δάνεια που... επείγουν υπολογίζονται κοντά στα 10 δισ. ευρώ, όταν το σύνολο των «κόκκινων» δανείων μεγάλων επιχειρήσεων ανέρχεται στα 22 δισ. ευρώ και εκτινάσσεται στα 36 δισ. ευρώ, αν συνυπολογιστούν τα ρυθμισμένα δάνεια που βρίσκονται «υπό παρακολούθηση». Είναι δεδομένο ότι θα υπάρξουν διαγραφές δανείων αλλά και ρευστοποιήσεις περιουσιακών στοιχείων, όμως η διαχείριση κρύβει παγίδες.
Ο τζίρος και η κερδοφορία των επιχειρήσεων βρίσκονται σε συνεχή πτώση, ενώ οι τραπεζικές χορηγήσεις αποτελούν... όνειρο θερινής νυκτός. Οι ιδιωτικές επιχειρήσεις «αναστενάζουν» και αυτό φαίνεται ξεκάθαρα από τις επισφάλειες που δημιουργούνται. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Euler Hermes, οι εταιρικές επισφάλειες αυξήθηκαν σε ποσοστό 10% το 2015, ενώ για το 2016 η αύξησή τους τοποθετείται στο 5%.
Αναλυτικά τα δάνεια και οι ρυθμίσεις των τραπεζών
Επιχειρηματικά δάνεια (μεγάλων και μικρών επιχειρήσεων) που ξεπερνούν τα 50 δισ. ευρώ καλούνται να διαχειριστούν οι τράπεζες. Σύμφωνα με στοιχεία από τις 4 συστημικές τράπεζες, έχουν ήδη ρυθμιστεί δάνεια μικρομεσαίων και μεγάλων επιχειρήσεων συνολικού ύψους άνω των 15 δισ. ευρώ, τα οποία θα πρέπει να επαναξιολογηθούν και κυρίως αυτά που παρουσιάζουν εκ νέου καθυστερήσεις. Την ίδια ώρα, τα «ανοίγματα» των τραπεζών στις μικρές επιχειρήσεις διαμορφώνονται στα 13,5 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 11,8 δισ. ευρώ εμφανίζουν καθυστερήσεις άνω των 90 ημερών και συγκαταλέγονται στα NPLs.
Σε ότι αφορά τις μεγάλες επιχειρήσεις, από τις οποίες αναμένεται να ξεκινήσει η διαχείριση, τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα εκτιμώνται στα 36,3 δισ. ευρώ και τα NPLs στα 22 δισ. ευρώ.
ΤΑ «ΑΝΟΙΓΜΑΤΑ» ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ
ΠΗΓΗ: Αποτελέσματα τραπεζών
*Σημειώνεται ότι για την Alpha Bank τα ρυθμισμένα δάνεια χωρίζονται ως εξής:
4,3 δισ. ευρώ με καθυστέρηση άνω των 90 ημερών
6,2 δισ. ευρώ με καθυστέρηση μικρότερη των 90 ημερών
4,7 δισ. ευρώ εξυπηρετούμενα δάνεια που βρίσκονται υπό επιτήρηση για 2 χρόνια
Μέχρι πρότινος είχαμε συνηθίσει να μιλάμε για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, γνωστά και ως NPLs, ή «κόκκινα» δάνεια. Είναι τα δάνεια που εμφανίζουν καθυστέρηση άνω των 90 ημερών. Τα NPEs (Non Performing Exposures) είναι τα συνολικά ανοίγματα που έχουν οι τράπεζες σε κάθε κατηγορία δανείων. Είναι το άθροισμα των NPLs, των ρυθμισμένων δανείων και των υπόλοιπων δανείων που έχουν υποστεί απομείωση. Τα δάνεια που ρυθμίζονται δεν βγαίνουν αμέσως από την κατηγορία των NPLs, αλλά παραμένουν υπό επιτήρηση για ένα έτος σε μία πιο γενική κατηγορία, αυτή των «μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων», έως αποδειχθεί ότι εξυπηρετούνται κανονικά.
