Του Απόστολου Σκουμπούρη
Το δικό του «σκληρό» μνημόνιο και το... χάρτη επιβίωσης με στόχο να καταφέρει να κερδίσει ένα από τα μεγαλύτερα και πιο δύσκολα στοιχήματα στην ιστορία της ελληνικής επιχειρηματικότητας εφαρμόζει εδώ και καιρό η Σκλαβενίτης. Ένα μνημόνιο που νομοτελειακά περιλαμβάνει δύσκολες αποφάσεις, αναδιάρθρωση καταστημάτων, περιορισμού στα κόστη αλλά και εξορθολογισμό στη μισθοδοσία, καθ'' ότι ενώθηκαν δύο διαφορετικής κουλτούρας επιχειρήσεις, με ό,τι συμπεριλαμβάνει αυτό.
Όποιος πίστευε ότι η Σκλαβενίτης, αναλαμβάνοντας αυτό το κολοσσιαίο εγχείρημα της «ανάστασης» των καταστημάτων της πρώην Μαρινόπουλος ώστε να μη «σκάσει» μια εταιρεία με 10-12 χιλιάδες εργαζομένους θα έκανε... περίπατο, έχοντας μόνο ευχάριστες επιχειρηματικές εμπειρίες, ήταν εκτός πραγματικότητας.
Η Σκλαβενίτης, ασφαλώς με τις «πλάτες» των τραπεζών που διευκόλυναν τα μέγιστα το project, ίσως και εν πολλοίς αθέμιτα έναντι του ανταγωνισμού, αλλά και με τις ευλογίες της κυβέρνησης (καμιά κυβέρνηση δε θα ήθελε να «σκάσει» στα χέρια της τέτοιο... κακό), ανέλαβε αυτό το έργο, που αν πετύχει, την καθιστά μακράν την κορυφαία δύναμη στο χώρο του λιανικού εμπορίου στην Ελλάδα.
Και όλα αυτά μέσα στην ελληνική οικονομική πραγματικότητα της διαρκούς συρρίκνωσης της κατανάλωσης, του περιορισμού των δαπανών των νοικοκυριών στα απολύτως απαραίτητα, και στη διαρκή συμπίεση των περιθωρίων κέρδους όλων των αλυσίδων.
Προβλήματα αναγνωρισιμότητας στην επαρχία
Συνδυαστικά με όλα τα παραπάνω, ένα μεγάλο πρόβλημα για τη Σκλαβενίτης ήταν και είναι το γεγονός ότι έχει μόνο... αστική κουλτούρα και αστική εμπειρία στο λιανικό εμπόριο. Δραστηριοποιούμενη επί δεκαετίες αποκλειστικά στην Αττική, η αλυσίδα εύλογα δεν είχε αναγνωρισιμότητα στην επαρχία, δεν είχε σύνδεση με τους τοπικούς παραγωγούς για προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας και οι τοπικές κοινωνίες δεν γνώριζαν τη «φύση» του.
Δηλαδή τα καταστήματα της Σκλαβενίτης στην επαρχία δεν είχαν τοπικό χαρακτήρα και δεν «έδεναν» με τις εκάστοτε περιοχές. Ειδικά σε περιοχές όπως η Μακεδονία ή η Κρήτη, όπου η Μασούτης και ο συνεταιρισμός ΣΥΝΚΑ αντίστοιχα είναι ισχυρά brands, τα καταστήματα Σκλαβενίτης, φάνταζαν εν πολλοίς ως... μισθοφορική εισβολή «ξένων».
Όλα αυτά τα αντιμετώπισε η αλυσίδα, ειδικά το πρώτο εξάμηνο της «αλλαγής», εξού και η – για πρώτη φορά – δημιουργία μεγάλης διαφημιστικής καμπάνιας για να «γνωριστεί» με το καταναλωτικό κοινό σ'' όλη την επαρχία. Μια καμπάνια που σύμφωνα με στελέχη του ομίλου αποδίδει σταδιακά καρπούς.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τους μήνες Ιούλιο, Αύγουστο και Σεπτέμβριο 2017 τα (εκτός Αττικής) καταστήματα της Σκλαβενίτης είχαν αύξηση επιδόσεων, κάτι που αποδίδεται κυρίως στην... εγχώρια τουριστική μετακίνηση και στους χιλιάδες Αθηναίους που επισκέφτηκαν τις ιδιαίτερες πατρίδες τους, γνωρίζοντας από πριν το δίκτυο της αλυσίδας.
Εδώ και καιρό έχει ξεκινήσει προσπάθεια νέων συνεργασιών με τοπικούς παραγωγούς που εκτιμάται ότι θα ελκύσουν καταναλωτές στα καταστήματα και θα τα κάνουν πιο οικεία και προσιτά στις εκάστοτε τοπικές κοινωνίες. Όπως και να ''χει, η ανάδειξη προϊόντων τοπικής παραγωγής σε ανταγωνιστικές τιμές εκτιμάται ότι είναι ένα από τα βασικά σημεία που μπορεί να δώσουν ώθηση στην προσπάθεια της Σκλαβενίτης να κερδίσει μερίδια αγοράς στις εκτός Αττικής περιοχές.
Το κλείσιμο των καταστημάτων και το νέο μισθολογικό status quo
Όπως ανακοίνωσε την περασμένη Παρασκευή ο όμιλος, έχοντας και την εμπειρία αυτών των έντεκα μηνών από την ανάληψη του project, θα προχωρήσει το επόμενο διάστημα σε επιπλέον κινήσεις εξορθολογισμού καταστημάτων αλλά και μισθολογικών προσαρμογών.
Μέσα στο 2018 θα κλείσουν 40 καταστήματα σε περιοχές που θεωρούνται κορεσμένες ή υπερκαλύπτονται, ώστε έως το τέλος της χρονιάς ο συνολικός αριθμός των καταστημάτων να κατέλθει σε 410. Μέσα στα 40 που θα κλείσουν, περιλαμβάνονται και τα 22 καταστήματα που ήδη, μετά από απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού, είναι προς πώληση.
Μέσα από αυτές τις διαδικασίες, απολύτως εύλογες και θεμιτές (πρέπει να) θεωρούνται και οι κινήσεις αναδιαμόρφωσης του μισθολογικού κόστους, κάτω από τα νέα δεδομένα. Σύμφωνα με τη διοίκηση λοιπόν, θα υιοθετηθεί νέο ενιαίο μισθολογικό σύστημα, που, όπως τονίζει, βασίζεται σε ένα πιο δίκαιο και ισορροπημένο πλαίσιο αμοιβών.
Σύμφωνα με τη διοίκηση της αλυσίδας κανένας εργαζόμενος δε θα απολυθεί, ενώ γνωστοποιεί επίσης ότι σε συνεργασία με τα Σωματεία εργαζομένων της, προχώρησαν στην από κοινού υπογραφή και υιοθέτηση μίας νέας επιχειρησιακής συλλογικής σύμβασης εργασίας.
Η νέα σύμβαση δεν αγγίζει περίπου το 80% των εργαζομένων των οποίων οι μισθοί μένουν ως έχουν, θα υπάρξουν μισθολογικές αναπροσαρμογές σε περίπου 15% χαμηλόμισθων εργαζομένων, ενώ στο υπόλοιπο 5% (ήτοι περίπου 1.000 υψηλόβαθμα στελέχη), θα γίνει προς τα κάτω αναπροσαρμογή, με παράλληλη εφαρμογή προγράμματος επιβράβευσης (bonus).
Τι έχει γίνει έως τώρα
Η Σκλαβενίτης από την 1η Μαρτίου του 2017 που ανέλαβε το δίκτυο της Μαρινόπουλος, βρέθηκε μπροστά σε ένα τεράστιο έργο να ανακτήσει την εμπιστοσύνη της αγοράς και να επανελκύσει τον κόσμο στα καταστήματα. Δύσκολο εγχείρημα, που σε πολλά εξ αυτών, δεν... βγαίνει.
Η αλυσίδα ανέλαβε 315 καταστήματα τα οποία προστέθηκαν στο ήδη υπάρχον δίκτυό της, έχοντας ανακαινίσει τα 120 εξ αυτών, ενώ προχώρησε και σε 1.700 προσλήψεις σε όλη την Ελλάδα. Το επενδυτικό της πλάνο το 2018 προβλέπει την πλήρη ανακαίνιση επιπλέον 100 καταστημάτων σε όλη την Ελλάδα με στόχο την εμπορική ενδυνάμωση και την «επιστροφή» των καταναλωτών.
Συμπεράσματα
Μπορεί σε κάποιους να προξενεί έκπληξη το γεγονός ότι μέσα στο... μνημόνιο του προγράμματος διάσωσης είναι και το κλείσιμο καταστημάτων, όμως όσοι γνώριζαν και γνωρίζουν από επιχειρήσεις, εξ αρχής ήξεραν που θα οδηγηθεί η κατάσταση.
Δεν είναι δυνατόν μια αλυσίδα που αποκτά ένα δίκτυο έτερης – ανταγωνιστικής – αλυσίδας να μην προχωρήσει σε κλείσιμο καταστημάτων, ειδικά σε περιπτώσεις πλήρους υπερκάλυψης, σε περιπτώσεις που καταστήματα ήταν σχεδόν απέναντι ή στον ίδιο δρόμο.
Κανένα εγχειρίδιο οικονομίας και κανένα μνημόνιο επιχειρηματικής «επιστροφής» δεν ισχυρίζεται κάτι τέτοιο. Πόσο μάλλον που η Σκλαβενίτης – παρά το κλείσιμο περίπου 40 καταστημάτων – ισχυρίζεται ότι δε θα προβεί σε καμιά απόλυση, αλλά θα απορροφήσει τους εργαζόμενους εκ των έσω.
Από εκεί και πέρα, ευχής έργον είναι να καταφέρει να κερδίσει το στοίχημα η Σκλαβενίτης. Πρόκειται για ένα υγιές επιχειρηματικό κύτταρο, με εξαιρετικά δείγματα γραφής για δεκαετίες, με αξιέπαινη εργασιακή κουλτούρα, αλλά και εξαιρετικά καλό όνομα στις τάξεις των προμηθευτών από πλευράς συνέπειας πληρωμών...
