Η εταιρεία που παρέχει υπηρεσίες ηλεκτρονικού εμπορίου σε επιχειρήσεις ανά τον κόσμο, ήδη μεγάλωνε εντυπωσιακά πριν την πανδημία, αλλά μεγαλώνει ακόμα πιο εντυπωσιακά από την άνοιξη του 2020 και μετά. Βοηθώντας χιλιάδες επιχειρήσεις να πάψουν να έχουν ανάγκη την Amazon για τις ηλεκτρονικές τους πωλήσεις, αρχίζει να γίνεται ένας υπολογίσιμος ανταγωνιστής του αμερικανικού κολοσσού. Αν συνεχίσει την αλματώδη ανάπτυξή της μπορεί να απογοητεύσει για μία ακόμα φορά όσους περιμένουν να γίνει πολύ πιο φθηνή.
Η Shopify (SHOP NYSE) αναπτύσσεται ραγδαία εδώ και πολλά χρόνια, ενθουσιάζοντας τη χρηματιστηριακή αγορά και δημιουργώντας ταυτόχρονα προβληματισμό σε πολλούς συντηρητικούς επενδυτές οι οποίοι περιμένουν υπομονετικά, και συνήθως χωρίς επιτυχία, την προσγείωση της μετοχής. Ιδρύθηκε το 2006 στον Καναδά από τρεις φίλους οι οποίοι είχαν φτιάξει ένα ηλεκτρονικό κατάστημα με είδη για σκι αλλά δεν έβρισκαν ικανοποιητικά εργαλεία για να μπορέσουν να δουλέψουν το κατάστημά τους όπως το φαντάζονταν.
Ξεκινώντας να φτιάξουν τα δικά τους βοηθητικά εργαλεία για μικρούς επιχειρηματίες που επιθυμούσαν να δραστηριοποιηθούν στο ηλεκτρονικό εμπόριο κατέληξαν στη δημιουργία της Shopify. Ο ένας από τους τρεις, ο Γερμανός Τομπίας Λύτκε είναι αυτός που διοικεί την επιχείρηση και κατέχει και ένα σημαντικό μερίδιο στην επιχείρηση (κοντά στο 7% των μετοχών της).
Βασικός σκοπός της Shopify είναι να βοηθήσει τους μικρούς και μεσαίους επιχειρηματίες να δραστηριοποιηθούν με εύκολο και αποτελεσματικό τρόπο στο ηλεκτρονικό εμπόριο, σε αντίθεση με τον παγκόσμιο ηγέτη του ηλεκτρονικού εμπορίου, την Amazon (AMZN NASDAQ), η οποία πάντα δίνει το κύριο βάρος της στην ικανοποίηση του τελικού πελάτη. Η Shopify ξεκίνησε σχεδιάζοντας λογισμικό για την κατασκευή και λειτουργία των ηλεκτρονικών καταστημάτων των πελατών της και σταδιακά επεκτάθηκε σχεδόν σε οτιδήποτε έχει σχέση με το ηλεκτρονικό εμπόριο.
Το μόνο το οποίο δεν έχει κάνει (τουλάχιστον μέχρι τώρα) είναι να αγοράσει αποθηκευτικούς χώρους και μεταφορικά μέσα. Σε όλους τους άλλους τομείς είναι παρούσα. Υποστηρίζει τη δημιουργία των ηλεκτρονικών καταστημάτων, τη λειτουργία, τη συντήρηση και τον συνεχή εκσυγχρονισμό τους, εισπράττοντας μηνιαίες συνδρομές από τους πελάτες της. Έχει αναπτύξει εργαλεία για την υποστήριξη της αποστολής των προϊόντων προς τους τελικούς πελάτες, για τη συνεργασία των εμπόρων πελατών της με τις επιχειρήσεις που αναλαμβάνουν την αποθήκευση και μεταφορά των προϊόντων. Προσφέρει χρηματοδότηση στους πελάτες της για την έναρξη της δραστηριότητάς τους, και για τις ανάγκες τους αφού αρχίσουν να λειτουργούν τα ηλεκτρονικά τους καταστήματα.
Ασχολείται και με τις ηλεκτρονικές πληρωμές μέσω του συστήματος Shop Pay, ενώ παρέχει στους εμπόρους πελάτες της και μηχανήματα τύπου P.O.S. Είναι ενεργή και μέσα στα κοινωνικά δίκτυα, διευκολύνοντας τους πελάτες της να πωλούν τα προϊόντα τους μέσω δικτύων όπως το Tik Tok και το Facebook. Όπως έχει πει ένας χρηματιστηριακός αναλυτής, η Shopify είναι για το ηλεκτρονικό εμπόριο κάτι σαν το λειτουργικό σύστημα της Apple για έναν χρήστη κινητού τηλεφώνου, σου δίνει τη δυνατότητα να κάνεις τα πάντα μέσα από αυτήν.
Καθώς η εταιρεία έχει μεγαλώσει πολύ, πελάτες της δεν είναι πια μόνο οι μικρομεσαίοι ηλεκτρονικοί έμποροι, η ζωή των οποίων έχει κυριολεκτικά αλλάξει χάρη σε αυτήν, όπως επισημαίνει και το Bloomberg σε ένα πολύ πρόσφατο αφιέρωμά του στον Τομπίας Λύτκε, τον οποίον μάλιστα αποκαλεί «Anti Bezos» (ο Bezos είναι ο ιδρυτής και βασικός μέτοχος της Amazon). Ο αριθμός των πελατών της είναι της τάξης των δύο εκατομμυρίων ανά τον κόσμο, και ανάμεσα σε αυτούς βρίσκουμε και μεγάλες επιχειρήσεις, όπως την πολύ γνωστή αλυσίδα καταστημάτων ηλεκτρονικών ειδών Staples, την αλυσίδα μεξικάνικου fast food Chipotle Mexican Grill, την επιχείρηση «οικολογικών» παπουτσιών AllBirds. Τις πλατφόρμες της χρησιμοποιούν επίσης γνωστοί καλλιτέχνες όπως η Lady Gaga και η Taylor Swift.
Όπως είπαμε νωρίτερα, η έλευση της πανδημίας εκτίναξε τα οικονομικά μεγέθη της εταιρείας. Ο κύκλος εργασιών της το 2020 έφθασε τα 2,9 δισεκατομμύρια δολάρια, αυξημένος κατά 86% από το 2019. Για το 2021 αναμένεται να αυξηθεί πάνω από 60% και να πλησιάσει τα 4,3 δις δολάρια. Πετυχαίνει πλέον κερδοφόρα αποτελέσματα, προς το παρόν όχι μεγάλα, και η οικονομική της κατάσταση είναι πολύ δυνατή, αφού έχει πλεόνασμα μετρητών πάνω από 7 δισεκατομμύρια δολάρια.
Οι χρηματιστηριακοί αναλυτές είναι γενικά αισιόδοξοι για το μέλλον της και αυτό φαίνεται στις εκτιμήσεις τους για τα μεγέθη της εταιρείας σε μερικά χρόνια. Προβλέπουν, κατά μέσο όρο, πως το 2025 ο κύκλος εργασιών θα είναι 14,75 δις δολάρια (από 4,3 περίπου για το 2021) και τα καθαρά κέρδη της 2,81 δις δολάρια (από κάπου κοντά στα 200 εκατομμύρια για το 2021. Οι αριθμοί αυτοί είναι πολύ εντυπωσιακοί, και εξηγούν και την χρηματιστηριακή αξία της εταιρείας, η οποία (με την τιμή της μετοχής στα 1.375 δολάρια) είναι κοντά στα 175 δισεκατομμύρια δολάρια. Δηλαδή περίπου 40 φορές πάνω από τον αναμενόμενο κύκλο εργασιών για το 2021 και 12 φορές πάνω από αυτόν του 2025.
Προφανώς, οι επενδυτές πιστεύουν πως η εταιρεία θα συνεχίσει τις εντυπωσιακές επιδόσεις της, όπως κάνει εδώ και πολλά χρόνια, και θα ξεπεράσει, όπως έχει γίνει ήδη πολλές φορές, και τις εκτιμήσεις της αγοράς. Όσο συνεχίζεται αυτό, θα είναι δύσκολο να δούμε σημαντική και διατηρήσιμη πτώση της μετοχής, υπό ομαλές πάντα χρηματιστηριακές συνθήκες και η μετοχή θα συνεχίσει να «καίει» όσους ποντάρουν εναντίον της βασιζόμενοι στην ομολογουμένως πολύ αισιόδοξη αποτίμηση.
Εδώ βέβαια πρέπει να επισημάνουμε πως η υπέρβαση όλων των προσδοκιών ήταν πολύ πιο εύκολη όσο το μέγεθος της Shopify ήταν μικρό. Τώρα πλέον τα πράγματα έχουν αλλάξει, αφού σύμφωνα με στοιχεία εταιρειών αναλύσεων, το 2020 το 8,6% των ηλεκτρονικών πωλήσεων μέσα στις ΗΠΑ «πέρασε» μέσα από συστήματα και πελάτες της Shopify, η οποία κατέλαβε τη δεύτερη θέση στη σχετική κατάταξη, πίσω βέβαια από την Amazon με 39%. Με τη δεύτερη θέση της, η Shopify είναι πάνω από τεράστιες εταιρείες όπως η Wal Mart και η Ebay.
Είναι προφανές πως η άνοδος της Shopify την έχει βάλει ήδη στο στόχαστρο όλων των μεγάλων παικτών του ηλεκτρονικού εμπορίου, πράγμα που σημαίνει πως μεγαλώνουν και οι κίνδυνοι για την ίδια. Σίγουρα κάποιες από αυτές θα προσπαθήσουν να την ανταγωνιστούν και να προσελκύσουν τους πελάτες της προσφέροντας παρόμοιες υπηρεσίες σε χαμηλότερες τιμές.
Ειδικά για την Amazon, φημολογείται πως ετοιμάζει ένα τμήμα που θα δίνει σε μικρούς εμπόρους τη δυνατότητα να φτιάχνουν τα δικά τους αυτόνομα ηλεκτρονικά καταστήματα. Αν γίνει αυτό, θα είναι μία ευθεία επίθεση στη Shopify και ταυτόχρονα μία μεγάλη ειρωνεία, αφού η Amazon είχε παλαιότερα ένα τέτοιο τμήμα, το οποίο όμως πούλησε για το συμβολικό τίμημα του ενός εκατομμυρίου δολαρίων το 2015, θεωρώντας το αποτυχημένο. Ο αγοραστής ήταν η Shopify, η οποία μάλιστα «κληρονόμησε» αυτόματα και όλους τους πελάτες του τμήματος.
Τέτοια λάθη δεν πρόκειται να ξαναγίνουν υπέρ της Shopify. Για να μην απογοητεύσει τους μετόχους της θα πρέπει να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τον αυξανόμενο ανταγωνισμό και τις δυσκολίες που συνεπάγεται το μεγαλύτερο μέγεθός της. Προς το παρόν η αγορά είναι πολύ επιεικής απέναντί της, όπως φάνηκε στο τέλος του Οκτωβρίου, που η μετοχή ανέβηκε παρά το γεγονός πως τα τριμηνιαία αποτελέσματα ήταν μεν πολύ καλά, αλλά σαφώς κάτω από τα αναμενόμενα. Αν υπάρξουν και άλλα τέτοια στραβοπατήματα στο μέλλον, οι επενδυτές θα είναι πιο αυστηροί, οι απαισιόδοξοι μπορεί τελικά να χαμογελάσουν, και όσοι πιστεύουν στις δυνατότητές της μπορεί να βρουν μία καλή ευκαιρία να την αγοράσουν σε μία πιο λογική αποτίμηση.
