Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Πλησιάζει από… ώρα σε ώρα η έγκριση του «Ηρακλή» από την Κομισιόν καθώς συνεδριάζει σήμερα το Κολέγιο των Επιτρόπων και από την 1η Νοεμβρίου τίθεται σε εφαρμογή το σχέδιο της Κριστίν Λαγκάρντ. Στόχος η ταχύτερη δυνατή απεμπλοκή των ελληνικών τραπεζών από τα «κόκκινα» δάνεια πριν ξεσπάσει η επόμενη μεγάλη ύφεση.
Όσο… συννεφιάζει ο ουρανός πάνω από την ευρωπαϊκή οικονομία τόσο μεγαλύτερη γίνεται η ανάγκη να «απελευθερωθούν» οι ελληνικές τράπεζες από ένα μεγάλο κομμάτι των επισφαλειών που ξεπερνούν το 40% των συνολικών δανείων. Η ανάγκη αυτή δημιουργεί την αίσθηση του επείγοντος και οι ελληνικές τράπεζες ανησυχούν για τον τελικό «λογαριασμό».
Στη Φρανκφούρτη, ωστόσο, κυριαρχεί η πεποίθηση πως σε περιβάλλον σοβαρής επιβράδυνσης της ευρωπαϊκής οικονομίας υπάρχουν σημαντικοί κίνδυνοι για τον ελληνικό τραπεζικό κλάδο και τα 30 δισ. ευρώ που θα «σηκώσει» ο Ηρακλής θα δώσουν σημαντική ανάσα.
Πρώτον, σε περίπτωση που επιδεινωθούν οι συνθήκες κινδυνεύει να περιοριστεί η ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας που συνεπάγεται ότι θα ανακοπεί και ο ρυθμός με τον οποίο τα «κόκκινα» δάνεια… πρασινίζουν, ενώ λιγότερες θα είναι και οι εκταμιεύσεις νέων δανείων οι οποίες βοηθούν στη μείωση του ποσοστού στους τραπεζικούς ισολογισμούς.
Δεύτερον, με τις αγορές να βλέπουν την Ευρώπη σε ύφεση θα δυσκολέψει πολύ το γιγαντιαίο project των πωλήσεων-τιτλοποιήσεων, είτε μέσω του Ηρακλή, είτε μεμονωμένα, καθώς οι επενδυτές θα είναι διστακτικοί με αποτέλεσμα οι εγχώριοι όμιλοι να παραμείνουν εγκλωβισμένοι στα NPEs που σήμερα αγγίζουν τα 73 δισ. ευρώ.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι έχουν ήδη γίνει οι απαιτούμενες συζητήσεις σε θεσμικό επίπεδο ενώ η Λαγκάρντ γνωρίζει πολύ καλά την κατάσταση αφού παρακολουθεί στενά εδώ και χρόνια το ελληνικό ζήτημα λόγω ΔΝΤ και όλοι θυμούνται την επιμονή του Ταμείου όσον αφορά τις επιπρόσθετες κεφαλαιακές ανάγκες…
Ο επικεφαλής του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού (ESM) της ΕΚΤ, Αντρέα Ενρία, από την πλευρά του, ακολουθεί τη γραμμή Ντράγκι, εκτιμώντας ότι το θέμα των «κόκκινων» δανείων πρέπει να λυθεί τώρα που η ελληνική οικονομία βρίσκεται σε αναπτυξιακή τροχιά, καθώς στην επόμενη «καταιγίδα» τα πράγματα θα είναι πολύ δύσκολα ακόμη και για την ίδια τους την επιβίωση.
Δεν είναι τυχαίο που στην επίσκεψή του στην Ελλάδα ο Ντράγκι μίλησε για απραξία και ανικανότητα τα προηγούμενα χρόνια, σχολιάζοντας το γιατί η χώρα μας είναι η μοναδική που δεν έχει βρει λύση στο πρόβλημα. Έτσι η απόφαση για την τελική έγκριση του «Ηρακλή» από την Κομισιόν θεωρείται ειλημμένη αφού η πολιτική αλλαγή διαμόρφωσε ένα κλίμα στην αγορά το οποίο επιτρέπει την εφαρμογή του σχεδίου ακόμη και χωρίς να έχει αναβαθμιστεί το ελληνικό αξιόχρεο στην υψηλότερη επενδυτική κατηγορία αξιολογήσεων.
Για να γίνει αντιληπτό το τεράστιο χάσμα που χωρίζει την Ελλάδα από την υπόλοιπη Ευρώπη και τον υπόλοιπο ανεπτυγμένο κόσμο αρκεί να δούμε τα επίσημα στοιχεία. Στο τέλος του 2018 ο μέσος όρος «κόκκινων δανείων στην Ελλάδα ξεπερνούσε το 43%, ενώ στην Ευρώπη διαμορφωνόταν στο 3,4%, στις ΗΠΑ στο 1,1% και στην Ιαπωνία στο 1,2%. Και αν η διαφορά αυτή μοιάζει χαοτική σε όλα τα επίπεδα ας δούμε τι συμβαίνει με τις υπόλοιπες χώρες της περιφέρειας της Ευρωζώνης.
Στην Πορτογαλία, η οποία αναβαθμίστηκε προχθές από την DBRS ανεβαίνοντας ακόμη υψηλότερα στην επενδυτική βαθμίδα, τα «κόκκινα» δάνεια έχουν μειωθεί στο 11%, από 19% πριν μία τριετία, σύμφωνα με στοιχεία της EBA, ενώ η Ιταλία μέσω του δικού της Ηρακλή, κατάφερε να μειώσει το ποσοστό στο 9,4% στο τέλος του 2018. Η Κύπρος έριξε το συνολικό ποσοστό των NPLs στο 22% και πλέον μένει μόνο η Ελλάδα. Σημειώνεται ότι σε χώρες όπως οι Τσεχία, Γερμανία, Βέλγιο, Ολλανδία τα κόκκινα δάνεια δεν ξεπερνούν το 2%. Τα τελευταία 5 χρόνια ο συνολικός όγκος των κόκκινων δανείων στους ισολογισμούς τραπεζών της Ευρωζώνης μειώθηκε από τα 1 τρισ. ευρώ στα 580 δισ. ευρώ.
