Τα διαδοχικά απαγορευτικά στην Ευρώπη και η αβεβαιότητα που δημιουργεί η πορεία της πανδημίας δυσκολεύουν τον προγραμματισμό των αεροπορικών εταιρειών καθώς δεν μπορούν να προβλέψουν τι είδους καλοκαιρινή σεζόν τους περιμένει.
Ωστόσο, στεγνωμένες από μετρητά, καλούνται να αποφασίσουν πότε θα επαναλειτουργήσουν τα παρκαρισμένα αεροσκάφη και τα πληρώματα που είναι σε αναστολή. Λάθος πρόβλεψη μπορεί να οδηγήσει σε μισοάδεια αεροπλάνα και πρόσθετες ζημίες η, αν η ζήτηση υποεκτιμηθεί, σε απώλεια μεριδίου αγοράς στους ανταγωνιστές.
Ο χρόνος στενεύει για την οριστικοποίηση των προγραμμάτων πτήσεων για τις καλοκαιρινές διακοπές, περίοδο κατά την οποία οι αερομεταφορείς πραγματοποιούν το μεγαλύτερο κομμάτι των κερδών τους για να τα βγάλουν πέρα τον χειμώνα.
Το τοπίο όμως παραμένει ιδιαίτερα θολό για ακριβή πρόβλεψη και οι προοπτικές ανάκαμψης χειροτερεύουν. Η κυβέρνηση της Βρετανίας προειδοποίησε στα τέλη Ιανουαρίου οτι οι κρατήσεις για θερινές διακοπές πρέπει να αποφεύγονται με την πανδημία να καλπάζει ενώ η Γερμανία σχεδιάζει πιό δραστικούς περιορισμούς ακόμη και για ταξίδια εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
«Έχουμε 37.000 ασθενείς με τη νόσο COVID-19 στα νοσοκομεία και είναι πολύ πρόωρο να κάνουμε σκέψεις για τις θερινές διακοπές», δήλωνε ο Βρετανός υπουργός υπεύθυνος για τους εμβολιασμούς Nadhim Zahawi.
Ο προγραμματισμός πτήσεων για τη καλοκαιρινή περίοδο που ανοίγει στις 28 Μαρτίου είναι πονοκέφαλος για τις αεροπορικές εταιρείες και τα περιθώρια για λανθασμένους υπολογισμούς στενότερα όσο ποτέ.
Κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει τον κίνδυνο να πάει χαμένη η καλοκαιρινή περίοδος για δεύτερη φορά. Το μόνο σίγουρο είναι ότι το αποτέλεσμα θα κριθεί από τις μεταλλάξεις του κορονοϊού και από το αν θα εξαπλωθούν ταχύτερα από τους ρυθμούς εμβολιασμών στη γηραιά ήπειρο.
Το πρώτο κύμα των lockdown ανάγκασε τις αεροπορικές εταιρείες να μειώσουν κατά 72% των αριθμό προγραμματισμένων θέσεων το καλοκαίρι που πέρασε σύμφωνα με στοιχεία της OAG.
Οπως έχουν τα πράγματα, μεγάλο μέρος των 684 εκατ. θέσεων που έχουν προγραμματιστεί για το φετινό καλοκαίρι είναι πιθανό να ματαιωθεί και πάλι. Ο σχεδιασμός των περισσότερων εταιρειών είναι να λειτουργήσουν μεγάλο κομμάτι του δικτύου τους αλλά είναι πολύ πιθανό ότι θα το μετριάσουν, εκτιμούν οι αναλυτές του κλάδου των αερομεταφορών.
Οι μετοχές των αεροπορικών εταιρειών σημείωσαν άνοδο από τον Νοέμβριο μετά τις εξελίξεις με τα αποτελεσματικά εμβόλια. Βρίσκονται όμως ξανά υπό πίεση καθώς οι μεταλλάξεις του κορονοϊού και τα νέα απαγορευτικά απειλούν τη σημαντική για την κερδοφορία τους θερινή περίοδο.
Παρά το γεγονός οτι οι μεγάλοι παίκτες του κλάδου έχουν εξασφαλίσει την αναγκαία ρευστότητα για να ανταπεξέλθουν στην πτώση της ζήτησης για αρκετούς μήνες ακόμη, οι ανατροπή σκηνικού μπορεί να τους αναγκάσει να αναζητήσουν νέο χρήμα για να τα βγάλουν πέρα τον ερχόμενο χειμώνα ενώ μερικές από τις πιό αδύναμες εταιρείες μπορεί να κλείσουν.
Ένας άλλος παράγοντας που περιπλέκει τη δουλειά των προγραμματιστών είναι η τάση των καταναλωτών να κάνουν κρατήσεις την τελευταία στιγμή λόγω της αβεβαιότητας. Για να ανιχνεύσουν την καταναλωτική συμπεριφορά που επικρατεί οι αεροπορικές εταιρείες κάνουν όλο και περισσότερη ανάλυση δεδομένων από το Google και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Το Google και το Skyscanner έχουν γίνει εργαλεία που επιτρέπουν στις εταιρείες να βγάζουν συμπεράσματα για τη ζήτηση με βάση τη διαδικτυακή αναζήτηση των καταναλωτών.
Τον περασμένο μήνα το Skyscanner διέκρινε μία αύξηση 20% στις διαδικτυακές αναζητήσεις για πτήσεις από τη Βρετανία προς την Ισπανία. Την ημέρα της είδησης οτι το εμβόλιο της Pfizer είναι αποτελεσματικό κατά του κορονοϊού, οι κρατήσεις στη Βρετανία αυξήθηκαν κατά 37%. Ωστόσο οι τάσεις με βάση αυτά τα δεδομένα είναι ευμετάβλητες και οι αερομεταφορείς πρέπει να είναι επιδέξιοι στις αποφάσεις τους.
Στην περίπτωση της Air France-KLM για παράδειγμα, η εξόρυξη πληροφοριών από τις αναζητήσεις των καταναλωτών στο διαδίκτυο έπαιξαν καταλυτικό ρόλο στην απόφαση του αερομεταφορέα να τετραπλασιάσει τις πτήσεις από τη Γαλλία σε προορισμούς στην Καραϊβική, κίνηση που απέφερε έσοδα την περίοδο των Χριστουγέννων.
Η καλοκαιρινή σεζόν θα είναι ευκαιρία για τους αερομεταφορείς χαμηλού κόστους να ανακάμψουν και να αποσπάσουν μερίδιο αγοράς, όπως έχουν πράξει και σε προηγούμενες κρίσεις.
Παρά την αβεβαιότητα η Ryanair έχει αρχίσει να επαναπροσλαμβάνει πληρώματα καμπίνας ώστε να είναι έτοιμη όταν η ζήτηση ανακάμψει. Και καθώς η πρόσβαση σε προσομοιωτές πτήσεων είναι περιορισμένη, η εταιρεία έχει εκτελέσει άδειες πτήσεις απλά για να διατηρήσει τις πτητικές ώρες των πιλότων της εντός των ορίων που επιβάλουν οι κανονισμοί ώστε να είναι έτοιμοι για άμεση ενεργοποίηση, σύμφωνα με δηλώσεις του επικεφαλής της εταιρείας Michael O’Leary.
Άλλοι αερομεταφορείς προσαρμόζουν το δίκτυο πτήσεων επικεντρώνοντας σε προορισμούς που προτιμούν οι Ευρωπαίοι καταναλωτές την καλοκαιρινή περίοδο. Ποντάρουν στο ότι όταν οι αρχές δώσουν το πράσινο φως, πολλοί θα θέλουν να εγκαταλείψουν τις μεγαλουπόλεις για να απολαύσουν διακοπές σε μια παραλία.