Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Σε κομβικό σημείο βρίσκεται η ελληνική οικονομία καθώς από την αποφασιστικότητα που θα δείξει η κυβέρνηση στην εφαρμογή μεταρρυθμίσεων στους επόμενους μήνες θα κριθεί η εκτίναξη του ρυθμού ανάπτυξης. Το κλίμα αισιοδοξίας για την ελληνική οικονομία ξεφεύγει από τα στενά όρια της χώρας και ολόκληρη η Ευρώπη παρακολουθεί τις εξελίξεις αναζητώντας το επόμενο success story σε περίοδο γενικευμένες στασιμότητας. Ο ξένος Τύπος αναφέρεται καθημερινά στις θετικές εξελίξεις που σημειώνονται και οι επενδυτές σπεύδουν να αγοράσουν ελληνικά ομόλογα εκτιμώντας ότι η πτώση των αποδόσεων – και επομένως η άνοδος των τιμών – θα συνεχιστεί.
Η Ελλάδα δεν είναι πλέον η χώρα της Ευρωζώνης που εμφανίζει τον υψηλότερο κίνδυνο για τους επενδυτές και αυτή είναι η μεγαλύτερη κατάκτηση των τελευταίων μηνών. Η εμπιστοσύνη στην ελληνική οικονομία αποκαθίσταται ταχύτατα, κάτι που αντανακλάται στη μεγάλη αποκλιμάκωση του κόστους δανεισμού με το ελληνικό 10ετές να… απειλεί ευθέως το ιταλικό.
Είναι τόσο ισχυρός ο αντίκτυπος των πρωτοβουλιών της κυβέρνησης, όπως η επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων, η ταχεία ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων για τον προϋπολογισμό, η προώθηση του «Ηρακλή» και η πρόωρη αποπληρωμή του ΔΝΤ, που οι αναλυτές περιμένουν ακόμη περισσότερα τους προσεχείς μήνες για να «επικυρωθεί» η μεγάλη επιστροφή.
Η Capital Economics, μάλιστα, προβλέπει ότι πολύ σύντομα η Ελλάδα θα δανείζεται φθηνότερα από την Ιταλία. Αν επιβεβαιωθεί η εκτίμηση του οίκου, τότε η ελληνική κυβέρνηση θα έχει κάνει ένα τεράστιο βήμα τόσο σε επίπεδο ψυχολογίας όσο και σε ουσία, καθώς θα έχει διανύσει μεγάλο μέρος της σύγκλισης με την υπόλοιπη Ευρώπη. Στην περίπτωση που το spread μεταξύ του ελληνικού 10ετούς και του αντίστοιχου ιταλικού υποχωρήσει σε αρνητικό έδαφος θα είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει κάτι τέτοιο από την παγκόσμια κρίση του 2008.
Θα είναι η πρώτη φορά την τελευταία δεκαετία που η Ελλάδα δεν θα θεωρείται παρίας της Ευρωζώνης. Διότι, μπορεί να δανειζόμαστε εδώ και καιρό φθηνότερα από τις ΗΠΑ όμως αυτό δεν αποτελεί πραγματική απόδειξη της μεγάλης επιστροφής της ελληνικής οικονομίας καθώς όλες οι χώρες-μέλη της Ευρωζώνης δανείζονται πολύ φθηνότερα. Η σύγκριση με τις χώρες αυτές είναι που αποδεικνύει τη σύγκλιση, ότι οι επενδυτές μας θεωρούν μία χώρα εκτός κινδύνου, μία οικονομία που επιστρέφει στην ευρωπαϊκή κανονικότητα.
Χθες το ελληνικό δημόσιο δανείστηκε με μηδενικό επιτόκιο για 6 μήνες και η απόδοση του 10ετούς στη δευτερογενή αγορά υποχώρησε στο ιστορικό χαμηλό του 1,18%. Την ίδια ώρα, η απόδοση του ιταλικού 10ετούς διαμορφωνόταν στο 1,10% και του αντίστοιχου γερμανικού στο -0,36%.
Η πολιτική σταθερότητα σε συνδυασμό με την αποφασιστικότητα της κυβέρνησης στην εφαρμογή των φιλικών προς την επιχειρηματικότητα και τις επενδύσεις πολιτικών ενισχύουν τόσο την αναπτυξιακή δυναμική όσο και τη δυναμική του χρέους. Σύμφωνα με την Capital Economics, το spread μεταξύ Ελλάδας-Ιταλίας θα μηδενιστεί έως το τέλος του 2019 και θα γυρίσει σε αρνητικό έδαφος στις αρχές του 2020, χωρίς να αποκλείεται να γίνει αυτό ταχύτερα.
Όσο για το περίφημο QE, η Ελλάδα δείχνει να μην το χρειάζεται τουλάχιστον όχι όσο παλαιότερα. Όπως σημειώνει ο οίκος, μπορεί οι ελληνικού τίτλοι να θεωρούνται βάσει αξιολόγησης υψηλότερου ρίσκου και να μην είναι επιλέξιμοι για το QE ΙΙ που ξεκινά αυτή την εβδομάδα, παρ' όλα αυτά, η αξιολόγηση της Ελλάδας είναι περίπου 5 βαθμίδες υψηλότερη από τα μέσα του 2015 όταν υπέγραψε το τρίτο μνημόνιο και οι οίκοι έχουν στείλει μήνυμα νέων αναβαθμίσεων αν η νέα κυβέρνηση εφαρμόσει επιτυχώς τις μεταρρυθμίσεις.
Τα ελληνικά ομόλογα σήμερα συνεχίζουν να ωφελούνται εμμέσως από το QE καθώς επενδυτικά κεφάλαια που αναζητούν αποδόσεις εγκαταλείπουν τα ομόλογα κρατών με αρνητικά επιτόκια και… επιλέγουν Ελλάδα. Η τάση ενδέχεται να ενισχυθεί προσεχώς γιατί το ποσοστό των ελληνικών κρατικών ομολόγων που βρίσκονται σε χέρια ιδιωτών επενδυτών είναι μικρό που σημαίνει ότι το κυνήγι των αποδόσεων θα οδηγήσει σε περαιτέρω μείωση του spread.