Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Σάρκα και οστά αρχίζει να παίρνει ο μηχανισμός συντονισμού των τραπεζών για την αντιμετώπιση των κοινών πιστούχων, μετά την παρουσίαση του σχεδίου δράσης στο οποίο κατέληξε το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας σε συνεργασία με την McKinsey. Μένει να δούμε σε ποιο βαθμό οι διατάξεις του πολυνομοσχεδίου θα δίνουν λύση στα υφιστάμενα νομικά και φορολογικά εμπόδια που σύμφωνα με τη μελέτη της McKinsey δυσχεραίνουν την ταχεία αναδιάρθρωση των μεγάλων επιχειρήσεων.
Από τους 21 κλάδους που εξετάστηκαν, οι κλάδοι που βρίσκονται στις πρώτες θέσεις των προτεραιοτήτων είναι του τουρισμού, των τροφίμων και ποτών, της υγείας και των φαρμάκων και των μεταφορών. Τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα των εν λόγω κλάδων διαμορφώνονται στα 4,5 δισ. ευρώ, ήτοι σε ποσοστό 60% επί των συνολικών χορηγήσεων.
Συνολικά, το ΤΧΣ προτείνει οι τέσσερις τράπεζες να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι για τη διαχείριση δανείων 160 επιχειρηματικών ομίλων, που διαθέτουν «κόκκινα» και ρυθμισμένα δάνεια, καθώς και δάνεια που πλησιάζουν στο... κόκκινο ύψους άνω των 11 δισ. ευρώ.
Τραπεζικά στελέχη υποστηρίζουν πως η διαδικασία έχει ήδη επιταχυνθεί παρά τις καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση της αξιολόγησης, συστατικό της οποίας αποτελεί το νομοσχέδιο για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και η επίλυση των νομικών και φορολογικών εμποδίων. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, οι τράπεζες έρχονται ήδη σε συνεννόηση για τους κοινούς πιστούχους και αυτό θα φανεί σε μεγαλύτερη έκταση όταν επιλυθούν τα υφιστάμενα κανονιστικά προβλήματα.
Ενδεικτικό παράδειγμα αποτελεί η Eurobank, η οποία εμφάνισε σημαντική μείωση της δημιουργίας νέων NPLs στο α'' τρίμηνο, προωθώντας πιο μακροπρόθεσμες λύσεις. Όσο για την πρόταση του ΤΧΣ, οι τράπεζες εκτιμούν ότι πρόκειται για μία απόπειρα καταγραφής του φαινομένου και των προβλημάτων που υφίστανται και τονίζουν ότι οι ίδιες είναι να σε θέση να γνωρίζουν καλύτερα από τον καθένα την κατάσταση των δανειοληπτών και τις λύσεις που χρειάζονται.
Σύμφωνα με πληροφορίες του liberal.gr, οι τράπεζες και αρμόδιες Αρχές δίνουν μεγάλη έμφαση στην εξεύρεση μακροπρόθεσμων λύσεων, κυρίως μέσω της κεφαλαιοποίησης οφειλών (debt-equity swap), αλλά και στην λειτουργική αναδιάρθρωση επιχειρήσεων για την ταχύτερη αναβίωσή τους. Προς αυτή την κατεύθυνση στο ΤΧΣ εκτιμούν ότι θα πρέπει να βρεθεί μία φόρμουλα βάσει της οποίας θα επιβάλλεται στις διοικήσεις των επιχειρήσεων η λύση που θα προκρίνουν οι τράπεζες (π.χ. με τη σύμφωνη γνώμη της πλειοψηφίας των πιστωτών).
Τα βασικά θέματα προς επίλυση είναι οι ευθύνες των στελεχών που εγκρίνουν λύσεις αναδιάρθρωσης και η ύπαρξη περιορισμένων κινήτρων για εξωδικαστικούς συμβιβασμούς στη βάση του νόμου Δένδια. Αναμένονται, επίσης, λύσεις για τα φορολογικά και λογιστικά αντικίνητρα που υφίστανται για πιστωτές και οφειλέτες. Όπως αναφέρεται στη μελέτη, οι πολύ υψηλοί φόροι ακινήτων έχουν επηρεάσει αρνητικά τη ρευστότητα της αγοράς ακινήτων. Επιπλέον, οι οφειλέτες μπορεί να έχουν σημαντικές φορολογικές επιπτώσεις, δεδομένου ότι το όφελος από τις διαγραφές/υποτιμήσεις θεωρείται φορολογητέο εισόδημα, δημιουργώντας αντικίνητρα ή επιπλέον επιβαρύνσεις.
Η διοίκηση του ΤΧΣ εκτιμά ότι το σχέδιο δράσης που προτείνεται αποτελεί την πρώτη ουσιαστική και ολοκληρωμένη πρόταση για την εξομάλυνση του φαινομένου των «κόκκινων» επιχειρηματικών δανείων και την αναδιάρθρωση κλάδων της οικονομίας.
Βασικό εργαλείο της διαδικασίας είναι ο μηχανισμός συντονισμού, μέσω του οποίου θα δημιουργηθεί ένα ενιαίο Forum Εταιρικών Αναδιαρθρώσεων. Οι πιστωτικοί όμιλοι, δηλαδή, θα έρχονται σε συνεννόηση και θα λαμβάνουν από κοινού αποφάσεις για πιστούχους που διατηρούν δάνεια σε περισσότερες από μία τράπεζες. Επιπλέον, προτείνεται η δημιουργία κοινής βάσης δεδομένων για τα «κόκκινα» δάνεια που θα είναι διαθέσιμη για όλες τις τράπεζες. Απώτερος σκοπός είναι η εξεύρεση μακροπρόθεσμων λύσεων για τις επιχειρήσεις που θα κρίνονται βιώσιμες.
Το Forum Εταιρικών Αναδιαρθρώσεων θα αποτελείται από τους επικεφαλής των μονάδων προβληματικών δανείων των 4 συστημικών τραπεζών με έκθεση στις υποθέσεις υπό συζήτηση, ενώ η προεδρία της επιτροπής θα αλλάζει εκ περιτροπής ανά 3-6 μήνες. Στο Forum θα συμμετέχει επίσης εκπρόσωπος του ΤΧΣ και η Τράπεζα της Ελλάδος θα παρακολουθεί στενά τις εργασίες του.
Ακολουθούν τα 3 στάδια της διαδικασίας, όπως αναφέρονται στη μελέτη:
Στάδιο 1: Επιλογή επιχειρήσεων
Η επιλογή προβληματικών επιχειρήσεων απαιτεί συντονισμένη προσπάθεια αναδιάρθρωσης από όλες τις συστημικές τράπεζες και τους άλλους πιστωτές, μέσω:
-Αναγνώρισης των εν δυνάμει προβληματικών επιχειρήσεων από κάθε τράπεζα.
-Επαλήθευσης του προβλήματος μέσα από μια συνολική εικόνα της δανειακής έκθεσης σε όλες τις τράπεζες.
-Καθορισμού ατζέντας που να διανέμει τις υποθέσεις σε μια συγκεκριμένη διαδικασία χειρισμού.
Αποτέλεσμα της διαδικασίας θα είναι η κατάρτιση λίστας υποθέσεων που πρέπει να αξιολογηθούν κατά προτεραιότητα.
Στάδιο 2: Απόφαση σχετικά με την προτιμητέα στρατηγική
Κατηγοριοποίηση (Segmentation) υποθέσεων και απόφαση σχετικά με την προτιμητέα στρατηγική/λύση βασισμένη στη βιωσιμότητα της εταιρείας μέσα από:
-Εξαντλητική διερεύνηση των εναλλακτικών επιλογών (π.χ. “wait & see”, αναδιάρθρωση χρέους, λειτουργική και χρηματοοικονομική αναδιάρθρωση)
-Αξιολόγηση των προτεινόμενων επιλογών και απόφαση επί της προτιμητέας λύσης
-Έγκριση απόφασης
Μετά την ολοκλήρωση του δεύτερου σταδίου θα υπάρχει εγκεκριμένη απόφαση για κάθε υπόθεση η οποία αξιολογήθηκε.
Στάδιο 3: Εφαρμογή πλάνου
-Εφαρμογή της εγκεκριμένης λύσης/στρατηγικής με τη συμμετοχή όλων των επηρεαζόμενων μερών (π.χ. τραπεζών, διοίκησης επιχείρησης, εξωτερικών συνεργατών) μέσω προκαθορισμένης διαδικασίας λήψης αποφάσεων (π.χ. έγκριση με ποσοστό πλειοψηφίας)
-Θέσπιση μηχανισμού performance management για την παρακολούθηση της εφαρμογής
Η διαδικασία θα καταλήγει στην εκπόνηση λεπτομερούς πλάνου αναδιάρθρωσης το οποίο θα παρακολουθείται από τον μηχανισμό performance management.
Διαβάστε ακόμα:
- ΤΧΣ: Πάνω από €11 δισ. τα «κόκκινα» δάνεια που θα αναλάβει ο κοινός μηχανισμός