Στο μάτι του κυκλώνα βρίσκονται οι οικονομίες Ευρώπης και ΗΠΑ καθώς ο Απρίλιος θα είναι όπως όλα δείχνουν ο μήνας της κορύφωσης της πανδημίας του νέου κορονοϊού. Τα «στοιχεία του τρόμου», όπως ονομάστηκαν τα πρώτα μάκρο που καταγράφουν τις επιπτώσεις του lockdown σε ορισμένες από τις μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη, ήταν σε μεγάλο βαθμό αναμενόμενα. Όμως το γεγονός ότι η οικονομική δραστηριότητα κατέρρευσε τόσο πολύ και η ανεργία αυξήθηκε τόσο ραγδαία πριν ακόμη εφαρμοστούν σε όλη τους την έκταση τα περιοριστικά μέτρα, υποδεικνύει ότι τα στοιχεία των επόμενων εβδομάδων θα μείνουν στην ιστορία.
Η Αμερική του Ντόναλντ Τραμπ έχασε, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, 701.000 θέσεις εργασίας μέσα στο Μάρτιο. Είναι η μεγαλύτερη πτώση της απασχόλησης σε διάστημα 11 ετών (από την παγκόσμια κρίση του 2008-09) και μία από τις χειρότερες στην ιστορία. Θα το ξαναπούμε. Τα στοιχεία που δημοσιεύθηκαν την Παρασκευή 3/4 δεν αντανακλούν το μέγεθος της καταστροφής καθώς βασίζονται στην έρευνα του αμερικανικού υπουργείου Εργασίας η οποία ολοκληρώθηκε τη δεύτερη εβδομάδα του Μαρτίου. Δείχνουν δηλαδή μία πολύ σοβαρή πτώση λίγο πριν η πανδημία σαρώσει τις ΗΠΑ και επεκταθούν τα περιοριστικά μέτρα.
Εύλογα, λοιπόν, το ερώτημα που απασχολεί είναι που μπορεί να φτάσει ο «λογαριασμός» της κρίσης για τις ΗΠΑ, με δεδομένο ότι το ποσοστό ανεργίας αυξήθηκε στο 4,4% τον Μάρτιο, έναντι 3,5% το Φεβρουάριο που ήταν χαμηλό 50 ετών, ενώ πολλοί προβλέπουν ότι η ανεργία μπορεί να ενισχυθεί ακόμη και στο 15%.
Αναλυτές εκτιμούν ότι οι πραγματικές απώλειες θέσεων εργασίας μόνο στις ΗΠΑ αγγίζουν ήδη τα 10 εκατομμύρια και το «μακελειό» συνεχίζεται όσο η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου παραμένει σε lockdown. Στην πρόβλεψη αυτή συμβάλλουν τα στοιχεία για τις αιτήσεις επιδομάτων ανεργίας. Για την εβδομάδα 22-28 Μαρτίου ανήλθαν στα 6,6 εκατομμύρια, καταγράφοντας ιστορικό υψηλό και ξεπερνώντας το προηγούμενο ιστορικό των 3,3 εκατομμυρίων της εβδομάδας 15-21 Μαρτίου. Όλα αυτά χωρίς γενικό lockdown που σημαίνει ότι την επόμενη εβδομάδα ο «λογαριασμός» θα είναι ακόμη μεγαλύτερος.
Η απασχόληση στις ΗΠΑ ακολουθούσε ανοδική πορεία για 113 διαδοχικούς μήνες ή περίπου 9,5 χρόνια, πριν έρθει η πανδημία να αλλάξει τα πάντα και το μέγεθος της καταστροφής θα φανεί στα συνολικά στοιχεία του Απριλίου που θα δοθούν στη δημοσιότητα σε ένα μήνα, στις αρχές Μαΐου.
Ζοφερή είναι η εικόνα και στην Ευρώπη. Στο δεύτερο δεκαπενθήμερο του Μαρτίου και σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Συνδικάτων, έχουν χάσει τη δουλειά τους τουλάχιστον 1 εκατομμύριο άνθρωποι, υπολογίζοντας μόνο όσους έχουν υποβάλει αίτηση για επίδομα ανεργίας. Επομένως ο αριθμός των νέων ανέργων είναι πολλαπλάσιος κάτι που φαίνεται και από τα επίσημα στοιχεία για την Ισπανία που δείχνουν ότι από την αρχή του lockdown έχουν χαθεί 900.000 θέσεις εργασίας. Ο αριθμός των επιχειρήσεων που εξαφανίζονται από την αγορά αυξάνεται ραγδαία και το νούμερο αυτό εκτιμάται ότι θα τετραπλασιαστεί σε ολόκληρη την Ευρώπη μέσα στις επόμενες 10 ημέρες.
Την ίδια ώρα, ο σχεδόν ο μισός πληθυσμός του πλανήτη ζει σε συνθήκες καραντίνας και οι οικονομίες που βρίσκονται σε lockdown - που σημαίνει ότι λειτουργούν πολύ κάτω από τα φυσιολογικά επίπεδα - αντιστοιχούν περίπου στο 60% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Είναι τέτοια η βιαιότητα της οικονομικής κατάρρευσης που η IHS Markit εκτιμά πως το ΑΕΠ της Ευρωζώνης συρρικνώνεται ήδη κατά 10%, ενώ η Morgan Stanley χθες προέβλεπε ότι το αμερικανικό ΑΕΠ θα συρρικνωθεί κατά 38% στο β? τρίμηνο. Προβλέψεις που υποδεικνύουν ότι θα δούμε μία νέα στρατιά δεκάδων εκατομμυρίων ανέργων αν δεν έχουν τα επιθυμητά αποτελέσματα οι ενέσεις ρευστότητας.
