Του Απόστολου Σκουμπούρη
Καλώς ή... κακώς, τα χρηματιστήρια, οι αναλυτές και εν γένει ολόκληρο το (δυτικό κυρίως) οικονομικό - χρηματοπιστωτικό σύστημα έχουν εθιστεί στη «σχολή» και στην κουλτούρα όπου οι εταιρείες ζυγίζονται και «κρίνονται» (σχεδόν) αποκλειστικά από τις οικονομικές επιδόσεις τους, ασχέτως αντικειμένου.
Τα χρηματιστήρια και γενικώς το χρηματοπιστωτικό σύστημα δεν στέκεται στον βαθμό δυσκολίας που αντιμετωπίζει μια εταιρεία στο να φέρει τους τζίρους ή κέρδη, σε σχέση με μια άλλη σε έναν άλλο, σαφώς πιο... βατό, τομέα. Ούτε τα χρηματιστήρια «μετρούν» γενικό κοινωνικό όφελος, βαθμό έρευνας και τόσα άλλα που καθιστούν κάποιους τομείς εντελώς ξεχωριστούς.
Κανείς δεν αρνείται βεβαίως ότι, όταν μια εταιρεία είναι εισηγμένη σε ένα χρηματιστήριο, αυτό που ενδιαφέρει τους εν δυνάμει μετόχους - ακολούθους της είναι οι προοπτικές ανάπτυξης και η κερδοφορία της. Όμως, τι σχέση και τι σύγκριση, κάτω από πιο πρίσμα μπορεί να γίνει «ζύγιση» μεταξύ μιας εταιρείας π.χ. που παράγει παξιμάδια και μιας εταιρείας διαστημικής φυσικής και οργάνων τηλεπισκόπησης; Πώς μπορεί μια εταιρεία που εισάγει και εμπορεύεται (πλαστικά) παιχνίδια με τον... τόνο να συγκριθεί με μια εταιρεία που βρίσκεται στην αιχμή της τεχνολογίας παγκοσμίως;
Κάναμε αυτόν τον πρόλογο, καθώς η εταιρεία που θα ασχοληθούμε σήμερα, η Raymetrics, είναι μια εν πολλοίς... άγνωστη στην ελληνική αγορά, που δεν εντυπωσιάζει με τα μεγέθη της, όμως πρόκειται για μοναδική περίπτωση στη χώρα μας και από τις ξεχωριστές διεθνώς! Αναλαμβάνει έργα, κερδίζει διαγωνισμούς σε παγκόσμιο επίπεδο, όμως έχει προβλήματα χρηματοδότησης για να υποστηρίξει τα projects, ενώ δεν έχει και καμιά αρωγή ή βοήθεια από το κράτος σε επίπεδο διεθνούς καθιέρωσης.
Σε μια χώρα πλήρους αποβιομηχάνισης και σχεδόν ανύπαρκτης παράδοσης στον χώρο της υψηλής τεχνολογίας, είναι πρωτοπόρα διεθνώς, πουλά υπερσύγχρονα συστήματα τηλεπισκόπησης της ατμόσφαιρας στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA) και σε επιστημονικά ινστιτούτα όλου του κόσμου, από τη Χιλή μέχρι την Κίνα και από τις ΗΠΑ μέχρι τον Αμαζόνιο! Και όταν μια εταιρεία κερδίζει διαγωνισμούς εγκατάστασης εξελιγμένων συστημάτων τηλεπισκόπησης σε διεθνή αεροδρόμια, μεγάλες μετεωρολογικές υπηρεσίες, έχοντας περί τις 60 εγκαταστάσεις παγκοσμίως, τότε ασφαλώς αξίζει ιδιαίτερης μνείας.
Η Raymetrics ήταν μια από τις τέσσερις εταιρείες που παρουσιάστηκαν πρόσφατα σε εκδήλωση του ελληνικού χρηματιστηρίου για τις... μελλοντικές εισηγμένες (ΦΩΤ.) και οι οποίες εντυπωσίασαν. Όσοι παρευρέθηκαν στην παρουσίαση των Sunlight, DEMO, SYCHEM και Raymetrics έμειναν εντυπωσιασμένοι από την... κρυφή γοητεία του ελληνικού επιχειρείν.
Η ίδρυση το 2002 - Πώς ξεκίνησε - Ιστορικό
Αυτή η εταιρεία είναι η Raymetrics, που ιδρύθηκε το 2002 στην Αθήνα και αποτελεί τη μοναδική εταιρεία στην Ελλάδα και μία από τις ελάχιστες στον διεθνή χώρο με δυνατότητες σχεδίασης και κατασκευής συστημάτων LIDAR (Light Detection And Ranging), με εφαρμογή την τηλεσκόπηση της ατμόσφαιρας, την παρακολούθηση της αέριας ρύπανσης και την καταγραφή μετεωρολογικών δεδομένων!
Όταν το Liberal επισκέφτηκε τον CEO της Raymetrics, κ. Γιώργο Γεωργούση (ΦΩΤ.), στα γραφεία της εταιρείας στη Μεταμόρφωση Αττικής, βρίσκονταν σε εκπαιδευτικό σεμινάριο με δύο στελέχη του αεροδρομίου του Αζερμπαϊτζάν, εξηγώντας τους (επί μέρες, όπως μας είπε) για το πώς λειτουργεί το σύστημα που πρόσφατα η εταιρεία εγκατέστησε στο αεροδρόμιο του Μπακού. Πίνακες, φωτόνια, τηλεσκόπια, λέιζερ κλπ!
Μιλώντας για το ξεκίνημα, ο κ. Γεωργούσης εξηγεί ότι «το 2002 μαζί με μια ομάδα επιστημόνων από το Τμήμα Φυσικής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου δημιουργήσαμε την εταιρεία που θα κάνει πράξη, θα απλοποιήσει και θα μπορεί να διαθέσει στο εμπόριο όλα αυτά που μελετάγαμε στα εργαστήρια. Έτσι δημιουργήθηκε η Raymetrics, με αντικείμενο τη σχεδίαση, ανάπτυξη και κατασκευή συστημάτων τηλεπισκόπησης της ατμόσφαιρας με χρήση της τεχνικής LIDAR.
Είτε το πιστεύει κάποιος, είτε όχι, εμπορικά πρώτη η Raymetrics δημιούργησε τέτοιο όργανο παγκοσμίως. Πρωτύτερα χρησιμοποιούνταν μόνο σε Πανεπιστήμια και άλλες υπηρεσίες, σε σαφώς πιο... δυσκίνητη μορφή.
«Αυτό που σκεφτήκαμε να κάνουμε είναι να απλοποιήσουμε την τεχνολογία, να την συγκεκριμενοποιήσουμε και να την συστήσουμε στην αγορά. Το πρώτο μας σύστημα το αγόρασε το 2002 ένα ερευνητικό ινστιτούτο φυσικής της ατμόσφαιρας στην Ταϊβάν. Στη συνέχεια, δίνοντας το παρόν σε διεθνή συνέδρια και εκθέσεις, γίναμε γνωστοί, ενώ η δεύτερη παραγγελία ήρθε το 2003, από ένα ερευνητικό ινστιτούτο της Γρανάδας», σημειώνει ο κ. Γεωργούσης.
Μέχρι σήμερα, η Raymetrics έχει πουλήσει γύρω στα 60 (διαφορετικά μεταξύ τους) συστήματα σε όλον τον κόσμο, το κόστος των οποίων κυμαίνεται μεταξύ 60.000 - 450.000 ευρώ έκαστο.
«Κερδίζουμε διαγωνισμούς, αλλά δεν έχουμε χρηματοδότηση»
«Κερδίζουμε παγκόσμιους διαγωνισμούς και αντί να χαρούμε και να πανηγυρίσουμε, προβληματιζόμαστε για το πώς θα τα βγάλουμε πέρα, πώς θα χρηματοδοτήσουμε το project. Μάλιστα οι ξένοι είναι αρκετά δύσπιστοι πλέον, μας ζητούν προπληρωμένες για αγορές laser και άλλων οργάνων». Με τα λόγια αυτά, ο CEO της Raymetrics δίνει τον τόνο των δυσκολιών που αντιμετωπίζει, παρ'' ότι δραστηριοποιείται σε έναν τομέα απόλυτης –τεχνολογικής– αιχμής διεθνώς! Ο κ. Γεωργούσης, εκφράζοντας το... παράπονό του για το πώς αντιμετωπίζει η Ελλάδα την επιχειρηματικότητα, σημειώνει ότι οι ανταγωνίστριες εταιρείες που έχουν δημιουργηθεί σε Γαλλία και Γερμανία και (πλέον) έχουν τα δικά τους συστήματα LIDAR, έχουν την αμέριστη υποστήριξη των κρατών τους.
Σε πολλά συνέδρια, όπως αυτό του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού, μαζί με εκπροσώπους των εταιρειών παρευρίσκονταν οι διευθυντές των εθνικών μετεωρολογικών τους υπηρεσιών. Εγώ ήμουν μόνος μου», τονίζει χαρακτηριστικά.
Επίσης, «όταν ιδρύθηκε η γερμανική εταιρεία, οι μετεωρολογικοί σταθμοί της Γερμανίας εφοδιάστηκαν με 50 τέτοια όργανα, με αποτέλεσμα η εταιρεία να έχει και την πιστοποίηση της γερμανικής μετεωρολογίας. Αντιθέτως, η ΕΜΥ δεν έχει καμία συνεργασία ή επαφή με εμάς», σημειώνει με κάποια δόση πίκρας...
Τι συνδυάζουν τα συστήματα
Όπως σημειώνει ο επικεφαλής της Raymetrics, αυτά τα συστήματα που η εταιρεία... γκρουπάρισε, «πάντρεψε» και τα διέθεσε στο εμπόριο, συνδυάζουν πολλές επιστήμες μαζί. Φυσική, οπτική, οπτοηλεκτρονική, λέιζερ, ηλεκτρονικά, μηχανική, μηχανολογικά, software, υπάρχει ένα συνδυαστικό «πλέγμα» τεχνικών και γνώσεων. Είναι πολύ δύσκολο να τις συνδυάσεις με τρόπο που να βγάζει οικονομικό και επιστημονικό νόημα και εκεί ακριβώς πρωτοτυπούμε ως εταιρεία. Στη Raymetrics εργάζονται σήμερα μηχανικοί, οπτομηχανικοί, φυσικοί και ηλεκτρονικοί. «Η εταιρεία κατασκευάζει και συναρμολογεί στην Αθήνα όλες τις συσκευές, έχοντας την ευελιξία να τις προσαρμόζει ανάλογα με τις ανάγκες της χώρας ή του οργανισμού που έχει γίνει η παραγγελία. Τα λέιζερ και τα κάτοπτρα είναι τα μόνα υλικά των συσκευών μας που εισάγουμε. Όλα τα υπόλοιπα κατασκευάζονται εδώ, στην Ελλάδα σε ειδικά επιλεγμένα μηχανουργεία, από κράματα αλουμινίου, με σχέδια που φτιάχνουμε εμείς», σημειώνει.
Από την Κίνα ως τον Αμαζόνιο
«Έχουμε πουλήσει συστήματα στους δύο μεγαλύτερους διαστημικούς οργανισμούς. Στη European Space Agency, η οποία ήθελε να επαληθεύσει στοιχεία από τους δορυφόρους της (ground truthing), και στο DLR (German Aerospace Center), τον αντίστοιχο γερμανικό οργανισμό για τη μέτρηση της σκόνης σε εγκαταστάσεις ηλιοσυλλεκτών.
Ένα από τα συστήματα έχει εγκατασταθεί στο δάσος του Αμαζονίου, κοντά στο Μανάους της Βραζιλίας, και μετρά την υγρασία της ατμόσφαιρας από το έδαφος μέχρι το ύψος των δέκα χλμ, όπως επίσης και τον καπνό από τις πολλές πυρκαγιές που συχνά κατακαίνε και επηρεάζουν τη βιοποικιλότητα του μεγαλύτερου πνεύμονα του πλανήτη.
«Στη Χιλή, έχουμε εγκαταστήσει συστήματα στην έρημο Ατακάμα, σε ορυχεία χαλκού ανοιχτού ορύγματος, όπου μελετώνται οι μηχανισμοί διάχυσης της σκόνης που παράγεται από τις δραστηριότητες των ορυχείων». Στο πελατολόγιο της (ΦΩΤ.) εταιρείας συγκαταλέγονται Ερευνητικά κέντρα, Πανεπιστήμια, Μετεωρολογικές Υπηρεσίες, Αεροδρόμια και Ορυχεία.
Το στοίχημα της Ιαπωνίας και η... Φουκουσίμα
Όπως σημειώνει ο κ. Γεωργούσης, «επόμενο μεγάλο στοίχημα είναι να μπούμε στα αεροδρόμια πιο οργανωμένα. Αυτό θα μας αναβαθμίσει εντελώς, θα αλλάξει την εταιρεία μας. Είμαστε σε προχωρημένες διαπραγματεύσεις με Ινδία, Ιαπωνία και ΗΠΑ για διάφορα projects». Σε ό,τι αφορά την Ιαπωνία, έχουν ξεκινήσει συζητήσεις για την κατασκευή από τη Raymetrics ενός συνδυαστικού δικτύου 30 συστημάτων LIDAR, μια δουλειά που, αν κλείσει, θα είναι εξαιρετικά θετική εξέλιξη. Ως προπομπό αυτού του project, η Raymetrics θα φτιάξει πρώτα έξι συστήματα. Αφορούν τη Μετεωρολογική Υπηρεσία της Ιαπωνίας και θα μετρούν τη σκόνη, τη ρύπανση και την ηφαιστειακή στάχτη στην ατμόσφαιρα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο κ. Γεωργούσης, όπως αποκαλύπτει στο Liberal, ήταν ο πρώτος Ευρωπαίος που... τόλμησε και ταξίδεψε στην Ιαπωνία το 2011, μόλις τρεις ημέρες μετά το δυστύχημα της Φουκουσίμα, τότε που διακόπηκαν άλλωστε επί 10ήμερο σχεδόν όλες οι πτήσεις!
«Είχε οριστεί το ταξίδι, μετά από πολλή σκέψη δεν το ματαίωσα, όμως αυτό εκτιμήθηκε και έτσι άνοιξε η αγορά της Ιαπωνίας για τη Raymetrics», τονίζει. «Στο γυρισμό, και πριν γυρίσω στην οικογένειά μου, πήγα στο Δημόκριτο Πανεπιστήμιο για να μου μετρήσουν την έκθεση στη ραδιενέργεια».
Πώς δουλεύει το σύστημα LIDAR
Τα συστήματα LIDAR είναι ένας συνδυασμός συσκευής λέιζερ και τηλεσκοπίου. Έχουν τη δυνατότητα να... σκανάρουν την ατμόσφαιρα σε βάθος πολλών χιλιομέτρων, από το έδαφος προς το... σύμπαν. Η ακτίνα λέιζερ υψώνεται 20 - 30 χιλιόμετρα (πολλές φορές μέχρι και τα 90 χιλιόμετρα) από την επιφάνεια του πλανήτη μας, φτάνει δηλαδή μέχρι τη στρατόσφαιρα.
Καθώς το φως διαδίδεται στην ατμόσφαιρα, μέρος αυτού αντανακλάται από αιωρούμενα σωματίδια, καπνό, ρυπαντές κ.ά. και επιστρέφει στη Γη. Όλες οι πληροφορίες συλλέγονται από το τηλεσκόπιο και αναλύονται από ειδικούς φωτοανιχνευτές, μαρτυρώντας ποσοστά αέριας ρύπανσης, κλιματικές και μετεωρολογικές συνθήκες. Λειτουργεί όπως το ανθρώπινο μάτι, σε πιο διευρυμένη έννοια.
H συγκεκριμένη τεχνολογία μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για την έγκαιρη προειδοποίηση για φωτιά, καθώς όταν τα LIDAR «διαβάσουν» στον ουρανό ίχνη καπνού (βρίσκουν καπνό τσιγάρου σε μεγάλη απόσταση), δίνουν σχετικό σήμα. Το σύστημα LIDAR διαθέτει τρισδιάστατο σύστημα ανάγνωσης, οπότε οι συντεταγμένες της πιθανής φωτιάς δίνονται με μεγάλη ακρίβεια. Επίσης το ίδιο σύστημα μπορεί να ανακαλύψει πετρελαιοκηλίδες ή άλλους ρύπους στη θάλασσα, σε ποτάμια και λίμνες, πολλά μέτρα κάτω από την επιφάνεια...