Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Οι μεγαλύτερες τράπεζες στον πλανήτη βρίσκονται σε ένα σταυροδρόμι με δύο πιθανές κατευθύνσεις. Ή θα επιλέξουν το δρόμο της «σύγκρουσης» με ορισμένες από τις μεγαλύτερες τεχνολογικές εταιρείες και τις δεκάδες start-up που... ξεπηδούν σχεδόν καθημερινά, ή θα συνεργαστούν μαζί τους.
Και οι δύο δρόμοι, αν και με διαφορετικό βαθμό δυσκολίας, οδηγούν στην εξασφάλιση μέρους της πίτας των 1,6 τρισ. δολαρίων που διαμορφώνονται τα ετήσια κέρδη του παγκόσμιου τραπεζικού κλάδου.
Η «ψηφιακή αναστάτωση», όπως ονομάζεται η «εισβολή» των ψηφιακών εφαρμογών στο σύνολο των χρηματοπιστωτικών δραστηριοτήτων, υποχρεώνει τις τράπεζες να απλοποιήσουν διαδικασίες και λειτουργίες, να συνεργαστούν με τεχνολογικούς κολοσσούς και start-ups και να προσφέρουν μία σειρά υπηρεσιών που μοιάζουν βγαλμένες από ταινίες επιστημονικής φαντασίας. Η χρήση δαχτυλικών αποτυπωμάτων αντί για pin και οι εφαρμογές που μετατρέπουν τα κινητά τηλέφωνα σε ψηφιακά πορτοφόλια και τραπεζικά πολυεργαλεία είναι μόνο η αρχή.
Οι αλλαγές που σημειώνονται σε παγκόσμιο επίπεδο είναι κοσμογονικές και αναμένεται να διαμορφώσουν ένα εντελώς διαφορετικό τοπίο στον τρόπο που διενεργούνται οι καθημερινές τραπεζικές συναλλαγές. Και αν πριν λίγα χρόνια η ψηφιακή εποχή βρισκόταν στην αφετηρία της, οι εξελίξεις σήμερα είναι πραγματικά καταιγιστικές.
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Boston Consulting Group, τα κέρδη του παγκόσμιου τραπεζικού κλάδου αυξήθηκαν σε ποσοστό 3% το 2015, αγγίζοντας τα 1,6 τρισ. δολάρια, όμως οι χρηματοπιστωτικοί όμιλοι που διατηρούνται στην κορυφή είναι αυτοί που αποδέχονται τον ψηφιακό μετασχηματισμό.
Ο λόγος που οι τράπεζες... ενστερνίζονται την τεχνολογία είναι απλός: Η συμβουλευτική εταιρεία καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι τράπεζες που θα αναπτύξουν δυνατότητες ψηφιακής λειτουργίας και ανάλυσης δεδομένων για να απλοποιήσουν δραστικά τις δραστηριότητές τους, βελτιώνοντας παράλληλα την εμπειρία των πελατών τους προσφέροντας αποτελεσματικές, ποιοτικές και γρήγορες υπηρεσίες, μπορούν να εξασφαλίσουν 50% περισσότερα έσοδα από κάθε πελάτη!!!
Επίσης, τα στοιχεία για την εξοικείωση των πελατών με την τεχνολογία είναι εντυπωσιακά. Από το 2007, όταν τα πρώτα smartphones έκαναν την εμφάνισή τους μέχρι σήμερα, ο αριθμός των πελατών που κάνουν χρήση της ψηφιακής τραπεζικής έχει υπερδιπλασιαστεί και αναμένεται από σήμερα μέχρι το 2020 να υπερδιπλασιαστεί εκ νέου. Το σημείο καμπής για τον κλάδο θεωρείται το 2014 όταν τα smartphones έφτασαν να αποτελούν το 50% της αγοράς.
Το ερώτημα, λοιπόν, δεν είναι αν θα αλλάξει ο τραπεζικός κλάδος εξαιτίας της ψηφιακής επανάστασης αλλά το πως. Ορισμένοι αναλυτές του κλάδου πιστεύουν ότι σε πολύ λίγα χρόνια από σήμερα, η εξυπηρέτηση πελατών θα γίνεται χωρίς υποκαταστήματα, οι πληρωμές χωρίς μεσάζοντες, οι επενδύσεις χωρίς διαχειριστές, τα επιχειρηματικά deals χωρίς συμβούλους και οι χορηγήσεις δεν θα απαιτούν καταθέσεις. Το πόσο μακρινές είναι για την παγκόσμια κοινότητα αλλά και για την ελληνική πραγματικότητα αυτές οι εξελίξεις θα εξαρτηθεί από την έκβαση της διελκυστίνδας μεταξύ του τραπεζικού και του τεχνολογικού κλάδου.
Ψηφιακή... αντεπίθεση από τις ελληνικές τράπεζες
Στα κινητά τηλέφωνα θα μεταφερθεί πολύ σύντομα ο τραπεζικός ανταγωνισμός, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις αρμόδιων στελεχών στο liberal.gr. Οι ίδιοι σημειώνουν ότι οι ελληνικές τράπεζες έχουν ήδη αρχίσει να επιταχύνουν τον ψηφιακό τους μετασχηματισμό και οι αλλαγές σε κλαδικό επίπεδο αναμένεται να γίνουν αισθητές μέσα στους επόμενους μήνες και πιο έντονες το 2017.
Άσχετα με την απαραίτητη οργανωτική ανασυγκρότηση με στόχο την καλύτερη δυνατή διαχείριση των «κόκκινων» δανείων, οι ελληνικές τράπεζες είναι και αυτές υποχρεωμένες να αλλάξουν, να μετασχηματιστούν και να βρουν το δρόμο τους μέσω των συνεχώς αυξανόμενων ψηφιακών εφαρμογών, αν θέλουν να μη χάσουν το τρένο της τεχνολογικής εξέλιξης.
Οι τραπεζικές διοικήσεις εκτιμούν ότι η λειτουργική αναδιάρθρωση με γνώμονα την τεχνολογική εξέλιξη μπορεί να τους δώσει την ώθηση που χρειάζονται και να τις διατηρήσει σε βιώσιμη κερδοφορία, όσο η οικονομία θα ανακάμπτει και θα περιορίζονται οι ανησυχίες για τα «κόκκινα» δάνεια και τις καταθέσεις.
Ήδη, οι εφαρμογές που προσφέρουν οι ελληνικές τράπεζες, τόσο σε επίπεδο internet banking όσο και σε επίπεδο mobile banking είναι εξαιρετικές και συνεχώς βελτιώνονται. Μέσω των ψηφιακών υπηρεσιών, οι τράπεζες πιστεύουν ότι θα εμβαθύνουν τις σχέσεις τους με τους πελάτες και θα κατανοήσουν καλύτερα τις ανάγκες τους, με αποτέλεσμα να μπορούν να προσφέρουν ένα καλύτερο αποτέλεσμα.
Το τελευταίο διάστημα, μάλιστα, οι τράπεζες έχουν ξεκινήσει ένα... σαφάρι διαφήμισης και ενημέρωσης για τις νέες εφαρμογές που λανσάρουν, θέλοντας να πείσουν και τους λιγότερο εξοικειωμένους με την τεχνολογία, ότι τα smartphones και το διαδίκτυο δεν είναι εργαλεία διενέργειας τραπεζικών συναλλαγών του μέλλοντος, αλλά του παρόντος.
Το πλήρες ψηφιακό πορτοφόλι της Alpha Bank «my Alpha wallet», το winbank wallet της Τρ. Πειραιώς που δίνει τη δυνατότητα πληρωμής μέσω του κινητού, το mobile app της Eurobank και η επιλογή «Pay a Friend» που αφορά στη μεταφορά χρημάτων μέσω facebook και το i-bank pass της Εθνικής Τράπεζας που δίνει στον χρήστη προτεραιότητα στα ταμεία των τραπεζικών καταστημάτων, αποτελούν μόνο την αρχή.
Μέσα στους επόμενους μήνες αναμένεται να υπάρξουν και νέες πρωτοβουλίες και ψηφιακές εφαρμογές που θα διευκολύνουν τις συναλλαγές και θα... απομακρύνουν τους καταναλωτές από τα τραπεζικά καταστήματα.