(Φωτ.: Ακτινογραφώντας τις προοπτικές συνεργασίας με τη κινεζική CMEC κατά τη χθεσινή υπογραφή του μεταξύ τους μνημονίου για την κατασκευή της μονάδας Μελίτη ΙΙ, ο επικεφαλής της ΔΕΗ, Μ. Παναγιωτάκης, δεν έκρυψε ότι ποντάρει στον Ασιάτη πάρτνερ για να βρει το κλειδί που θα του ανοίξει τη βαλκανική αγορά.)
Του Γιώργου Φιντικάκη
Δεκατέσσερα χρόνια μετρούν οι απόπειρες της ΔΕΗ να βγει στα Βαλκάνια, και πάντα η μία αποτυχία διαδεχόταν την άλλη.
Άγνωστο αν τούτη τη φορά, με Κινέζο πλέον πάρτνερ την CMEC, θα τα καταφέρει να σπάσει τη βαλκανική της «γκίνια». Δίχως ωστόσο κεφάλαια από νέες διεθνείς δραστηριότητες, δεν υπάρχει περίπτωση η ΔΕΗ να καλύψει τις δρομολογημένες από το μνημόνιο απώλειες που θα υποστεί ο τζίρος της από την υποχρεωτική μείωση στο μισό του μεριδίου της (από 90% σε 49%) ως το 2019.
Υπό αυτήν την έννοια τα γεγονότα πιέζουν. Ακτινογραφώντας τις προοπτικές συνεργασίας με τη κινεζική CMEC κατά τη χθεσινή υπογραφή του μεταξύ τους μνημονίου για την κατασκευή της μονάδας Μελίτη ΙΙ, ο επικεφαλής της ΔΕΗ, Μ. Παναγιωτάκης, δεν έκρυψε ότι ποντάρει στον Ασιάτη πάρτνερ για να βρει το κλειδί που θα του ανοίξει τη βαλκανική αγορά. Σε αυτήν τη νέα «έξοδο» της ΔΕΗ, πρώτη στη σειρά είναι η Αλβανία και ακολουθούν στο σχεδιασμό τα Σκόπια και το Κόσοβο.
Αλλά το αν θα βγει στα Βαλκάνια «αγκαζέ» με τους Κινέζους θα εξαρτηθεί από το μνημόνιο συνεργασίας για τη Μελίτη ΙΙ. Από το αν θα μετουσιωθεί σε συμφωνία όταν οι Κινέζοι βάλουν κάτω τα νούμερα για να δουν αν «βγαίνει» το project της Φλώρινας θα κριθεί και η ελληνοκινεζική συνεργασία εκτός συνόρων.
Αστερίσκοι
Ούτως ή άλλως, το ελληνικό σχέδιο, αν και φαντάζει ενδιαφέρον, έχει πολλούς αστερίσκους. Αφενός υπό συνθήκες μειωμένης ζήτησης, η ελληνική αγορά δεν αντέχει άλλη μονάδα και για να αυξηθεί η κατανάλωση, θα πρέπει να αυξηθεί και το ΑΕΠ της χώρας. Αφετέρου εδώ και καιρό το φυσικό αέριο, βοηθούμενο και από τη βουτιά του πετρελαίου, έχει πάρει κεφάλι από το λιγνίτη, ως φθηνότερο καύσιμο για την ηλεκτροπαραγωγή. Είναι δηλαδή ένα ερώτημα αν η μονάδα «βγαίνει», με κριτήρια αμιγώς επιχειρηματικά, ακόμη και αν η σύγχρονη τεχνολογία της θα της εξασφαλίζει βαθμό απόδοσης 41,5% αντί για 22% των παλαιών λιγνιτικών εργοστασίων της ΔΕΗ. Έπειτα, προκειμένου ο λιγνίτης να γίνει ξανά ανταγωνιστικός, θα πρέπει οι Κινέζοι να μειώσουν σημαντικά το κόστος εξόρυξης.
Τι προβλέπει η αλβανική εκστρατεία
Από εκεί και πέρα, και δίχως να σημαίνει ότι μπήκε μπροστά η αλβανική περιπέτεια της ΔΕΗ, εντούτοις η προχθεσινή έγκριση που πήρε από το διοικητικό της συμβούλιο η ίδρυση θυγατρικής στη γείτονα αποτελεί ένα δείγμα των διαθέσεών της.
Αυτό που βλέπει η ΔΕΗ στην Αλβανία, η οποία έχει αντίστοιχο ανάγλυφο με της Ελλάδας, είναι το μεγάλο υδραυλικό της δυναμικό. Το δυναμικό αυτό θα μπορούσε να στηρίξει την κατασκευή υδροηλεκτρικών έργων της τάξης των 1.000 μεγαβάτ. Επιθυμία λοιπόν της ΔΕΗ είναι να διεκδικήσει από κοινού ενδεχομένως με τον Κινέζο πάρτνερ την κατασκευή υδροηλεκτρικών μονάδων. Αν η αλβανική έξοδος στεφθεί από επιτυχία, τότε μπορεί να ακολουθήσει κάτι αντίστοιχο σε Σκόπια και Κόσοβο.
Δεν της πάνε τα Βαλκάνια
Το σίγουρο ωστόσο είναι ότι μέχρι σήμερα το Βαλκάνια δεν της πάνε της ΔΕΗ.
- Το 2003, και με εφαλτήριο τη Ρουμανία, ξεκίνησε η πρώτη απόπειρα εισόδου της, όταν και συμμετείχε στον διαγωνισμό ιδιωτικοποίησης των εταιρειών διανομής ηλεκτρικού ρεύματος Electrica Banat και Electrica Dabrogea. Αν και πέρασε στη β'' φάση, τελικά έχασε από την πανίσχυρη ιταλική Enel.
- Το 2005 έδειξε ενδιαφέρον για τον λιγνιτικό σταθμό ηλεκτροπαραγωγής Bobov Dol, στη Βουλγαρία, όπου, αν και κατέθεσε πολλαπλάσια προσφορά από το δεύτερο στον διαγωνισμό, και παρότι διαπραγματεύτηκε επί έναν χρόνο με τη βουλγαρική κυβέρνηση, τελικά έχασε και πάλι. Η ΔΕΗ προσέφυγε στα δικαστήρια και δικαιώθηκε, ποτέ ωστόσο δεν προχώρησε το σχέδιο.
- Το 2007 έκανε προσπάθεια να επεκταθεί στα Σκόπια, διεκδικώντας την εξαγορά του σταθμού TEC Negotino, σε κοινοπραξία με το αμερικανικό Fund ContourGlobal. Έδωσε και πάλι τη μεγαλύτερη προσφορά, αλλά έχασε από τη Hatch&Matt MacDonald.
- Το 2009, η ΔΕΗ και η Golden Energy του ομίλου Ρέστη επεδίωξαν να εξαγοράσουν την ηλεκτρική εταιρία EPCG του Μαυροβουνίου. Κατέθεσαν και πάλι την υψηλότερη προσφορά, αλλά έχασαν από την ιταλική A2A.
- Επίσης το 2009, η ΔΕΗ από κοινού με την RWE είχαν καταθέσει πρόταση στην αλβανική κυβέρνηση για την κατασκευή λιθανθρακικής μονάδας ισχύος 800 MW στο Δυρράχιο της Αλβανίας. Απέναντι τους είχαν έναν ισχυρό ανταγωνιστή την ιταλική Enel. Ούτε τότε όμως της «βγήκε» της ΔΕΗ.