Του Απόστολου Σκουμπούρη
Έχοντας ολοκληρώσει τον πιο συναρπαστικό, ενδιαφέροντα αλλά και «παραγωγικό» - από πλευράς συναλλαγών - Αύγουστο των τελευταίων πολλών ετών, το ελληνικό χρηματιστήριο, με εντυπωσιακό ντεμαράζ στο δεύτερο μισό του μήνα, κάλυψε το μεγαλύτερο μέρος από την πρόσφατη διόρθωση και επανήλθε κοντά στα υψηλά του.
Μάλιστα, λόγω της εντυπωσιακής κίνησης των δύο τελευταίων εβδομάδων, τα συνολικά κέρδη για το Γενικό Δείκτη σε επίπεδο οκταμήνου 2019 διαμορφώθηκαν στο +41,55%, καθιστώντας το ελληνικό χρηματιστήριο στην κορυφή των αποδόσεων παγκοσμίως!
Η εικόνα του μήνα ήταν διττή, καθώς το πρώτο μισό έλαβε χώρα καθολική διόρθωση με αφορμή την έξαρση του εμπορικού πολέμου μεταξύ Αμερικής και Κίνας, που οδήγησε σε ισχυρότατους κλυδωνισμούς όλες τις αγορές, επηρεάζοντας σημαντικά τους διεθνείς οικονομικούς συσχετισμούς.
Έως την Παρασκευή 16 Αυγούστου ο Γ.Δ. έφτασε να υποχωρεί έως και 11,23% ενώ ο τραπεζικός δείκτης διόρθωνε αιχμηρά έως 25,44%, όμως με σημαντική ρελάνς των αγοραστών στο 2ο 15ήμερο, ο μήνας έκλεισε με απώλειες μόλις 3,54% για τον κεντρικό δείκτη και 5,58% για τον τραπεζικό. Ο FTSE 25 υποχώρησε κατά 3,65% τον Αύγουστο, ενώ ο Mid Cap βρέθηκε στην κορυφή της πτώσης χάνοντας 7,20%, κρατώντας όμως κέρδη το 8μηνο 33,25% και 39,70% αντίστοιχα.
Έτσι, ο Αύγουστος ήταν ο πρώτος διορθωτικός μήνας μετά από ένα 7μηνο ράλι που είχε δώσει κέρδη άνω του 46% για το Γ.Δ. και άνω του +88% για τον τραπεζικό.
Σε επίπεδο εβδομάδας, ο Γ.Δ. κατέγραψε άνοδο 4,38%, ο FTSE 25 +5,34%, ενώ ο Mid Cap υστέρησε εκ νέου με άνοδο μόλις 1,71%. Στις τράπεζες, τις μεγαλύτερες σωρευτικές απώλειες τον μήνα Αύγουστο κατέγραψαν οι Eurobank -8,63% και Alpha Bank -7,60%, ενώ ισορροπητικά έκλεισαν Εθνική και Πειραιώς.
Οι παράγοντες που έφεραν την αντίδραση
Κυρίαρχος – αν όχι απόλυτος – καταλύτης για την αλλαγή του σκηνικού στην ελληνική αγορά στο δεύτερο μισό του μήνα ήταν η εξομάλυνση στον πόλεμο των δασμών, κάτι άλλωστε που άλλαξε με έμφαση το σκηνικό και στα διεθνή χρηματιστήρια, που καταγράφουν εξαιρετική κίνηση το τελευταίο 10ήμερο. Παράλληλα, θετικό ρόλο – από πλευράς διεθνών καταλυτών – έπαιξε και διαφαινόμενη άρση του πολιτικού αδιεξόδου στην Ιταλία και η απομάκρυνση της πιθανότητας εκλογών άμεσα.
Σε εγχώριο επίπεδο, επίσης υπήρξαν θετικές εξελίξεις που συνέδραμαν στη βελτίωση της ψυχολογίας της αγοράς και ενθάρρυναν εκ νέου τους αγοραστές. Η άρση των capital controls στην Ελλάδα από την 1η Σεπτεμβρίου, είναι η πιο σημαντική εξέλιξη των τελευταίων ετών – μετά την αλλαγή διακυβέρνησης στις εκλογές της 7ης Ιουλίου – καθώς σηματοδοτεί το κλείσιμο ενός «μαύρου» τετραετούς κύκλου ταλαιπωρίας και τη φυγή προς τα εμπρός.
Δεν είναι τυχαίο ότι οι τράπεζες κατέγραψαν ράλι περί το 13% αυτό το 5ήμερο, παίρνοντας ώθηση τόσο από την απόφαση της άρσης των περιορισμών κεφαλαίων, όσο και από τα καλύτερα του αναμενομένου αποτελέσματα που ανακοίνωσαν Πέμπτη και Παρασκευή.
Παράλληλα, οίκοι όπως η Moody''s εξέφρασαν εκτιμήσεις για αύξηση καταθέσεων, αναβαθμίσεις και εν γένει βελτίωση του επενδυτικού προφίλ της χώρας, συμβάλλοντας στη βελτίωση του κλίματος και φέρνοντας νέα πονταρίσματα στον κλάδο.
Αν σ'' όλα αυτά προστεθεί και το διαρκές ράλι στα ομόλογα που αντανακλούν τη μείωση του ρίσκου χώρας και την επιστροφή στην κανονικότητα, καταλαβαίνουμε ότι το επενδυτικό περιβάλλον δέχτηκε περαιτέρω ώθηση.
Η συνέχεια
Με καλύτερους οιωνούς – συγκριτικά με την εικόνα της αγοράς προ δέκα συνεδριάσεων – θα μπει πλέον ο Σεπτέμβριος, καθώς και τεχνικά η εικόνα της αγοράς είναι βελτιωμένη, με τον τραπεζικό δείκτη να «ξεκολλά» από τις 616,24 μονάδες της 16ης Αυγούστου και να κλείνει χθες στις 781,99 μονάδες, με ένα ράλι άνω του 20%!
Κυρίαρχος καταλύτης ασφαλώς και το Σεπτέμβριο θα είναι η ευρύτερη συμπεριφορά των διεθνών δεικτών και κυρίως η πορεία που θα έχει η ιστορία με τον εμπορικό πόλεμο μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας. Αν συνεχιστεί η εξομάλυνση διεθνώς και οι αγορές ηρεμήσουν περαιτέρω, τότε υπάρχουν οι καταλύτες σε εγχώριο επίπεδο που μπορούν να δώσουν ώθηση στην αγορά για υψηλότερα επίπεδα.
Ασφαλώς, η συνέχεια της αγοράς θα εξαρτηθεί πρωτίστως από τη συμπεριφορά των τραπεζών, δεδομένου ότι τα μη τραπεζικά blue chips παρουσιάζουν εύλογο κορεσμό. Οι τράπεζες μπορούν να ανατροφοδοτήσουν το ενδιαφέρον των long και να οδηγήσουν εκ νέου την αγορά όχι μόνο προς τις 900 μονάδες, αλλά και προς τις 1.000 εν ευθέτω χρόνω.
«Κλειδί» φυσικά για το momentum του χρηματιστηρίου είναι οι επόμενοι μήνες και κυρίως το δίμηνο Σεπτεμβρίου – Οκτωβρίου, όπου η κυβέρνηση θα «τρέξει» όχι μόνο τις διαδικασίες για το επενδυτικό σοκ που ήδη δρομολογεί, αλλά και όλες τις μεταρρυθμίσεις ευρύτερα που δύναται να προκαλέσουν εκ νέου επενδυτικό ενδιαφέρον για όλα τα assets της χώρας.
Η αγορά μπαίνει σε μια νέα φάση που περιλαμβάνει μπαράζ από road shows διεθνώς και συναντήσεις κορυφαίας σημασίας. Το πρώτο road show θα γίνει την προσεχή Δευτέρα 2 Σεπτεμβρίου στο Λονδίνο με διοργανωτή τη Goldman Sachs, ενώ θα ακολουθήσει στις 3 έως 5 του ίδιου μήνα το επενδυτικό Forum της HSBC, επίσης στη βρετανική πρωτεύουσα.
Στις 18 και 19 Σεπτεμβρίου θα γίνει το καθιερωμένο ετήσιο 14ο road show του Ελληνικού Χρηματιστηρίου με την παρουσίαση πλέον των 30 εισηγμένων στο Χ.Α. εταιρειών, τόσο από τον FTSE 25 όσο και από τον Mid Cap.
Φυσικά, το παρόν θα δώσουν και οι τέσσερις συστημικές τράπεζες, έχοντας το «μπόνους» της άρσης των capital controls αλλά και την κινητικότητα στη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων.
Τέλος, μεταξύ 24 και 26 Σεπτεμβρίου θα λάβει χώρα το ετήσιο χρηματοοικονομικό συνέδριο της Bank of America στο Λονδίνο. Μέσα σ' αυτό το κρεσέντο εξωστρέφειας, καταλυτικό ρόλο αναμένεται να διαδραματίσουν οι τράπεζες, οι οποίες μετά την άρση των κεφαλαιακών ελέγχων ευελπιστούν βάσιμα σε έκτακτες αναβαθμίσεις από διεθνείς οίκους, κάτι που θα αναβαθμίσει το ρόλο τους και επενδυτικά.