Του Γιώργου Φιντικάκη
Τέτοια σύμπνοια, και τόσο μεγάλος αριθμός βουλευτών, πλην εκείνων του ΚΚΕ και της Χρυσής Αυγής, που να ομονοούν ότι η πώληση μονάδων της ΔΕΗ είναι μια αναπόφευκτη εξέλιξη, δεν έχει υπάρξει ποτέ στην ιστορία.
Είναι η πρώτη φορά από το 2010 οπότε και μπήκε επιτακτικά στο τραπέζι η πώληση μέρους της ΔΕΗ που καταγράφεται τόσο μεγάλη διακομματική συναίνεση ως προς την σμίκρυνσή της, καθώς ακόμη και αν μην συμφωνούν όλοι με αυτήν, η πλειονότητα των βουλευτών τόσο από την συμπολίτευση, όσο και από τα κόμματα της αντιπολίτευσης την έχουν αποδεχτεί ως μια αναπόδραστη εξέλιξη.
Μπορεί η ΝΔ (76 βουλευτές) να καταψηφίσει την συμφωνία όταν αυτή έρθει στην Βουλή, εντούτοις έχει δημόσια επαναλάβει ότι είναι υπέρ του σχεδίου της "Μικρής ΔΕΗ", ενώ το ίδιο ισχύει για στελέχη του ΠΑΣΟΚ όπως ο Γιάννης Μανιάτης, παρ'' ότι η Δημοκρατική Συμπαράταξη (19 βουλευτές) δεν έχει πάρει επίσημα θέση. "Ας γίνουν πωλήσεις μονάδων, αρκεί να μην μας σκάσει η ΔΕΗ στα χέρια", είπε προ ημερών ο Σταύρος Θεοδωράκης δημοσιοποιώντας την άποψη του Ποταμιού (6 βουλευτές), εκρεμμεί η τοποθέτηση της Ενωσης Κεντρώων (8 βουλευτές), ενώ οι μόνοι που έχουν δημόσια ταχθεί κατά της οποιαδήποτε μείωσης της περιουσίας της ΔΕΗ είναι το ΚΚΕ (15) και η Χρυσή Αυγή (17).
Το συμπέρασμα είναι ότι αν σε όλους όσους θεωρούν μονόδρομο την μείωση της περιουσίας της ΔΕΗ προσθέσει κανείς τους 153 των κοινοβουλευτικών ομάδων του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝΕΛ, όπου ναι μεν επικρατεί αναστάτωση, αλλά στο τέλος μάλλον θα σεβαστούν την κομματική πειθαρχία, προκύπτει το εξής εντυπωσιακό νούμερο : Τουλάχιστον 230 βουλευτές, επί των συνολικών 300 της ελληνικής Βουλής, αποδέχονται την πώληση μονάδων της ΔΕΗ σε ιδιώτες.
Σε αυτό βοηθά φυσικά, ειδικά τους κυβερνητικούς βουλευτές, ότι η συμφωνία θα περιλαμβάνει μια γενική αναφορά σε πώληση μονάδων, αφού το τελικό σχέδιο θα έρθει στην Βουλή στα τέλη του 2017 ή στις αρχές του 2018, επομένως υπάρχει μπόλικος χρόνος για να γίνουν οι απαραίτητες ζυμώσεις. Η κυβέρνηση έχει εξασφαλίσει ότι το "market test" που θα τεστάρει το επενδυτικό ενδιαφέρον για το προς πώληση πακέτο της ΔΕΗ, προγραμματίζεται για τον Σεπτέμβριο, η ψήφιση του τελικού σχεδίου τον Δεκέμβριο, και η εφαρμογή του τον Ιούνιο του 2018.
Αλλά η προσπάθεια να κερδηθεί χρόνος, δεν αναιρεί την ουσία του θέματος, ότι το εύρος της συναίνεσης του πολιτικού φάσματος ως προς την μείωση του μεγέθους της ΔΕΗ είναι πρωτοφανές, και προκύπτει αβίαστα το ερώτημα που αποδίδεται αυτή η τόσο μεγάλη σύμπνοια.
Πως εξηγείται
Επαψε μήπως το πολιτικό σύστημα να βλέπει την ΔΕΗ ως μια πανίσχυρη εκλογική δεξαμενή ; Μήπως δεν γνωρίζουν οι βουλευτές και οι ηγεσίες των κομμάτων τους, ότι με αυτή τους την στάση χάνουν ψήφους, και πολλούς μάλιστα, σε Κοζάνη, Φλώρινα, Αρκαδία και αλλού ; Φυσικά και το αντιλαμβάνονται. Οπως όμως αντιλαμβάνονται, ότι η μείωση των συντάξεων, του αφορολόγητου και τα εργασιακά, έχουν τελικά μεγαλύτερο πολιτικό κόστος από την συγκατάθεσή τους στην απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρισμού που μέχρι πρότινος πολεμούσαν. Αν και δεν συμφωνούν ή δεν το ομολογούν δημόσια, γνωρίζουν ωστόσο ότι το βίαιο άνοιγμα της αγοράς έρχεται ως φυσιολογικό επακόλουθο της αποτυχίας των πολιτικών που εφαρμόστηκαν τα τελευταία 16 χρόνια προκειμένου να περιοριστεί η υπερδεσπόσουσα θέση της ΔΕΗ.
Μπορεί το στομάχι πολλών να "σφίγγεται", αντιλαμβάνονται ωστόσο ότι με εξαίρεση μια προσπάθεια επί κυβέρνησης Σαμαρά για την πώληση της "Μικρής ΔΕΗ", που η αλήθεια είναι πως κι αυτή στηρίχθηκε με μισή καρδιά από πολλούς τότε υπουργούς, διαχρονικά οι κυβερνήσεις, όπως και αυτή των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, έκαναν ό,τι μπορούσαν για να εφαρμόζουν εντελώς τυπικά, και ποτέ στην ουσία, τη κοινοτική οδηγία για την απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρισμού. Κοροιδεύοντας ή νομίζοντας ότι κοροιδεύουν τους Κοινοτικούς πέτυχαν ή νόμιζαν ότι πέτυχαν να κρατούν ικανοποιημένα τα κομματικά και συνδικαλιστικά τους ακροατήρια με μια στάση που σήμερα γυρνά μπούμερανγκ στην ίδια την ΔΕΗ, αφού μονάδες που κάποτε θα παζάρευε να πουλήσει σε μια εύλογη τιμή, σήμερα θα αναγκαστεί μάλλον να τις εκποιήσει κοψοχρονιά.
Μικρότερη, αλλά με τα ίδια προβλήματα;
Το κυριότερο ωστόσο που ανησυχεί τα κυβερνητικά στελέχη, τους βουλευτές και πολιτευτές του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝΕΛ είναι ότι η σμίκρυνση της ΔΕΗ δεν θα τελειώσει με την υποχρέωση πώλησης λιγνιτικών μονάδων, παρά αργά ή γρήγορα θα συμπεριλάβει και το "φιλέτο" των υδροηλεκτρικών, όπως υπονόησε από την Κοζάνη ο Γιώργος Σταθάκης. "Είναι εύλογη η απορία σας. Αν αποτύχει το σχέδιο, αν δηλαδή αποτύχει το market test, τότε υπάρχει ο κίνδυνος να κινητοποιηθούν και άλλα δομικά μέτρα, δεν μπορώ να το αρνηθώ αυτό", είπε ο υπουργός Ενέργειας μιλώντας την Παρασκευή στην συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Δυτικής Μακεδονίας.
Στην πραγματικότητα η ΔΕΗ βρίσκεται αυτή την στιγμή αντιμέτωπη με τους χειρότερους εφιάλτες της, καθώς το αύριο κινδυνεύει να την βρει πολύ μικρότερη, αλλά με τα ίδια μεγάλα προβλήματα. Αφενός γιατί θα αναγκαστεί να πουλήσει μονάδες κάτω από την πραγματική τους αξία, αφετέρου γιατί ουδείς ασχολείται με τα πραγματικά της προβλήματα, όπως τα ληξιπρόθεσμα χρέη ύψους 2,6 δισ ευρώ. Δεν είναι κανένας στην κυβέρνηση σε θέση να διαβεβαιώσει αν το χρήμα που θα εισπράξει η ΔΕΗ από την πώληση μερικών από τις καλύτερες μονάδες της, θα είναι αρκετό προκειμένου να πάψει να πληρώνει κατά προτεραιότητα όσα χρωστά στους εργολάβους και τους διαχειριστές που ελέγχουν τα δίκτυα, να βελτιώσει την χαμηλή της πιστοληπτική ικανότητα, και να μπορεί να δανείζεται χωρίς να χρειάζεται να ενεχυριάζει σε τράπεζες μελλοντικές εισπράξεις.
Σε ποιόν θα πέσει ο κλήρος
Σε κάθε περίπτωση ο χαμένος χρόνος δεν αναπληρώνεται. Αλλες οι συνθήκες πώλησης μονάδων του 2009 όταν καταδικάστηκε η χώρα από το Ευρωδικαστήριο, άλλες του 2014 όταν μπήκε στο τραπέζι η "Μικρή ΔΕΗ", και εντελώς άλλες σήμερα. Δεν είναι τυχαίο ότι η ΝΔ προαναγγέλει ήδη αναζήτηση ευθυνών για τα τιμήματα που θα επιτευχθούν κατά την πώληση των μονάδων. Στην κυβέρνηση γνωρίζουν τον κίνδυνο γι'' αυτό και αρκετοί είναι όσοι εύχονται να καθυστερήσουν οι διαδικασίες, προκειμένου να πέσει στη ΝΔ ο κλήρος να βγάλει στον αέρα τα πρώτα πωλητήρια.
