Του Θεόδωρου Σεμερτζίδη
Από τα τέλη του προηγούμενου έτους υπήρξε αναταραχή στα χρηματιστήρια παγκοσμίως καθώς όλες οι ενδείξεις έδειχναν προς επιβράδυνση της κινεζικής οικονομίας. Κι εάν οι διάφορες οικονομίες παγκοσμίως σημειώνουν ολοένα και χαμηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης τότε οι κεντρικές τράπεζες έχουν τον τρόπο: τροφοδοτούν με φθηνό κι άφθονο χρήμα το χρηματοπιστωτικό σύστημα (πχ πρόσφατα η ιαπωνική Κεντρική Τράπεζα) «ηρεμώντας» τις αγορές κι αδιαφορώντας για τα ουσιαστικά προβλήματα της οικονομίας.
Τι γίνεται όμως όταν καταγράφει σημάδια επιβράδυνσης η πρώτη οικονομία παγκοσμίως; Πιθανόν να ακολουθηθεί η ίδια συνταγή που ακολουθήθηκε και πριν επτά χρόνια, με φθηνό κι άφθονο χρήμα.
Πριν λίγες ημέρες ανακοινώθηκε το αμερικανικό ΑΕΠ όπου στο τέταρτο τρίμηνο του 2015 βρέθηκε στο 0,7% ενώ σε ετήσια βάση στο 1,8%. Όπως παρατηρούμε και στον παρακάτω πίνακα, επιβράδυνση είχε παρουσιάσει η αμερικανική οικονομία και κατά το πρώτο τρίμηνο του 2011 (-1,5%) καθώς και στο πρώτο τρίμηνο του 2014 (-0,9%). Πιθανόν και κατά το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους το αμερικανικό ΑΕΠ να βρεθεί σε αρνητικό έδαφος όπου ήδη θα έχουν προετοιμάσει το έδαφος προηγουμένως για την δράση της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ η Κεντρική Τράπεζα της Ιαπωνίας καθώς και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (Μάρτιος).
Πηγή γραφήματος: Fredgraph
Ενδιαφέρον έχει να δούμε στον επόμενο πίνακα που ακολουθεί τα στοιχεία σχετικά με τους βασικούς δείκτες που καθορίζουν σε μεγάλο ποσοστό το αμερικανικό ΑΕΠ. Όπως διακρίνουμε οι «σταθερές» επενδύσεις σημείωσαν κάμψη κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2015 (ουσιαστικά μηδενίστηκαν) ενώ οι επενδύσεις από μη Αμερικανούς επιχειρηματίες βρέθηκαν σε αρνητικό έδαφος.
Ακόμη πιο ενδιαφέρον έχει (κυρίως για μη οικονομικούς λόγους) η αύξηση των δημοσίων δαπανών όσο αφορά τον τομέα της άμυνας όπου το τέταρτο τρίμηνο του προηγούμενου έτους ουσιαστικά υπέρδιπλασιάστηκε, δημιουργώντας προβληματισμούς σχετικά με την σταθερότητα παγκοσμίως.
Πηγή:dshort
Ο παραπάνω πίνακας αποτυπώνεται και διαγραμματικά στο παρακάτω γράφημα όπου είναι εμφανής η μείωση της προσωπικής κατανάλωσης, καθώς και του αρνητικού επιπέδου των «καθαρών» εξαγωγών και των ιδιωτικών επενδύσεων.
Πηγή:dshort
Ο δείκτης της προσωπικής κατανάλωσης βρίσκεται σε θετική συσχέτιση με το «καθαρό» ΑΕΠ (όπως παρατηρούμε και στο παρακάτω γράφημα) όπου ο αριθμοδείκτης προσωπικής κατανάλωσης προς ΑΕΠ βρίσκεται στο 68,9% στο υψηλότερο επίπεδο από το 1945.
Πηγή:dshort
Ακόμη πιο ενδιαφέρον έχει το παρακάτω γράφημα στο οποίο παρουσιάζεται η προσωπική κατανάλωση ως ποσοστό του ΑΕΠ σε σχέση με τις ιδιωτικές επενδύσεις ως ποσοστό επί του ΑΕΠ, όπου υπάρχει αρνητική συσχέτιση μεταξύ τους κατά τις περιόδους ύφεσης ενώ στην παρούσα φάση δεν φαίνεται να ισχύει κάτι τέτοιο.
Πηγή:dshort
Όπως συνάγεται από τα παραπάνω ενδεχομένως η αμερικάνικη οικονομία το τρέχον έτος να βρεθεί και με ρυθμό ανάπτυξης κάτω του 1%. Εξάλλου διάχυτος είναι ο προβληματισμός στα μέλη της FED σχετικά με την αμερικανική οικονομία και την απασχόληση γνωρίζοντας καλά πως μία ενδεχόμενη επιβράδυνση ή ύφεση αυτής ίσως οδηγήσει σε απρόβλεπτες καταστάσεις τόσο την αμερικανική οικονομία όσο και την κοινωνία αυτής.
Ουσιαστικά οι κεντρικές τράπεζες δείχνουν διατεθειμένες να συνεχίσουν με την ίδια συνταγή των ποσοτικών χαλαρώσεων αδιαφορώντας για την πραγματική οικονομία και την ανεργία, καθιστώντας όλους εμάς τους υπόλοιπους πιόνια στην μακροοικονομική σκακιέρα.
