Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Σε εκλογικό «πανηγύρι» εξελίσσεται το πρώτο εξάμηνο του 2019 στην Ευρώπη καθώς εκτός από τις πολύ σημαντικές για το μέλλον της Ε.Ε. ευρωεκλογές τον Μάιο, η πολιτική αβεβαιότητα χτυπάει... κόκκινο σε Ισπανία και Ιταλία ενώ το θερμόμετρο ανεβαίνει επικίνδυνα και στη χώρα μας. Παράλληλα, οι ενδείξεις για ύφεση στην Ευρωζώνη πυκνώνουν και οι ανησυχίες για την παγκόσμια οικονομία συντηρούν τη νευρικότητα στις αγορές.
Όλα αυτά αντικατοπτρίζονται στα ομόλογα όπου ενώ οι επενδυτές αναζητούν καταφύγιο στους γερμανικούς τίτλους, δείχνουν τεράστιο ενδιαφέρον και για πιο «επικίνδυνες» χώρες, όπως η Ιταλία και η Ισπανία, καθώς θέλουν να συνδυάσουν τη σχετική ασφάλεια της ζώνης του ευρώ με τις υψηλές αποδόσεις που πολύ δύσκολα μπορούν να βρουν αλλού. Αυτός είναι ο βασικός λόγος που τόσο το ιταλικό όσο και το ισπανικό δημόσιο είδαν μέσα στον περασμένο μήνα τη ζήτηση για μεγάλες εκδόσεις να καταγράφει ιστορικά υψηλά. Είναι ο ίδιος λόγος που οι προσφορές για το ελληνικό 5ετές υπερκάλυψαν κατά 4 φορές τη ζήτηση στην πρόσφατη έκδοση.
Όμως υπάρχει ακόμη μία αιτία που η απόδοση του ελληνικού 10ετούς διατηρείται πέριξ του 4% παρά το γεγονός ότι οι εστίες αβεβαιότητας στην Ευρώπη παραμένουν ενεργές. Ο παράγοντας πρόωρες εκλογές και η αυξημένη πιθανότητα να εφαρμόσει η επόμενη κυβέρνηση πολιτικές για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων αντανακλάται σταδιακά στο επενδυτικό κλίμα. Αναλυτές της αγοράς ομολόγων εκτιμούν πως όσο πλησιάζουμε στις εκλογές τόσο οι επενδυτές θα σταθμίζουν τις προοπτικές της χώρας ανάλογα με τις εκτιμήσεις για το αποτέλεσμα.
Στην παρούσα φάση, θεωρείται ότι οι πιθανότητες διεξαγωγής πρόωρων εκλογών τον ερχόμενο Μάιο αυξάνονται λόγω της ευάλωτης κυβερνητικής πλειοψηφίας που σημαίνει ότι και οι επενδυτές αρχίζουν να «βλέπουν» την επόμενη ημέρα. Στην πλειονότητα, μάλιστα, των εκθέσεων για την ελληνική οικονομία, οι διεθνείς οίκοι πιστεύουν ότι η πορεία της χώρας δύσκολα θα αντιστραφεί με αποτέλεσμα οι αποδόσεις των ομολόγων να γίνονται ακόμη πιο ελκυστικές.
Αυτό συνεπάγεται ότι το ελληνικό δημόσιο θα έχει ακόμη μία ευκαιρία να βγει στις αγορές τις επόμενες εβδομάδες, ωστόσο σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει πως η χώρα μας ξέφυγε από τον κίνδυνο. Άλλωστε, όλα μπορούν να ανατραπούν συνολικά στην Ευρώπη ανάλογα με το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών. Δεν παρατηρείται, όμως, η ακραία αβεβαιότητα του Ιανουαρίου του 2015 όταν το επικρατέστερο κόμμα υποσχόταν σύγκρουση με τις Βρυξέλλες και... σκίσιμο των μνημονίων. Σε πρόσφατη έκθεσή της, η UBS προβλέπει ότι η επόμενη κυβέρνηση θα συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις και θα προσελκύσει ξένες επενδύσεις με αποτέλεσμα η ανάπτυξη να ανέλθει στο 2,9% και η απόδοση του 10ετούς να υποχωρήσει στο 3% στο τέλος του 2020.
Σήμερα, τα γερμανικά ομόλογα πλησιάζουν σε αρνητικό έδαφος για πρώτη φορά από το 2016, όταν οι φόβοι για την Ελλάδα διατηρούνταν σε υψηλό επίπεδο. Οι κρατικοί τίτλοι της μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρώπης λειτουργούν ως ασφαλές καταφύγιο με αποτέλεσμα εδώ και χρόνια να δίνουν αρνητικές αποδόσεις καθώς παραμένουν χαμηλότερα από τον πληθωρισμό. Όμως, την ίδια ώρα οι αποδόσεις των πιο «επικίνδυνων» χωρών κινούνται και αυτές πτωτικά ενώ υπό φυσιολογικές συνθήκες θα έπρεπε να ενισχύονται.
Στην Ιταλία, για παράδειγμα, ο φόβος πρόωρων εκλογών δεν είναι τόσο μεγάλος, αφού το βασικότερο σενάριο είναι να κερδίσει ο Σαλβίνι και να αντικαταστήσει τον Ντι Μάιο, σε μία εξέλιξη που κρίνεται θετική από τις αγορές. Η οικονομία της γειτονικής μας χώρας βρίσκεται σε ύφεση και οι σχέσεις με τις Βρυξέλλες δεν έχουν ακόμη αποκατασταθεί, όμως η απόδοση του 10ετούς έχει υποχωρήσει στο 2,8%.
Αναμφίβολα, οι επενδυτές αναμένουν τις ευρωεκλογές καθώς στην περίπτωση που το αποτέλεσμά τους δεν φέρει τα πάνω κάτω στην Ευρώπη, εκτιμάται ότι ούτε η Ιταλία θα φτάσει στην πόρτα της εξόδου, ούτε η Ισπανία θα αντιμετωπίσει εκτεταμένη πολιτική κρίση. Τίποτα όμως δεν είναι σίγουρο, κάτι που φαίνεται από το γεγονός ότι ο Μάριο Ντράγκι έχει κρυμμένο στο... συρτάρι του ένα σχέδιο έκτακτης ανάγκης που συμπεριλαμβάνει την εκ νέου ενεργοποίηση του QE.
