Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Η μεγάλη αβεβαιότητα αναφορικά με το πως θα λειτουργήσει το νέο πλαίσιο για την προστασία της πρώτης κατοικίας, σε συνδυασμό με την παρατεταμένη προεκλογική περίοδο, συνθέτουν ένα εκρηκτικό μείγμα για τις τράπεζες καθώς παρατηρείται αύξηση στα δάνεια που πλησιάζουν ή περνούν τη... διαχωριστική γραμμή για να χαρακτηριστούν μη εξυπηρετούμενα.
Με βάση την τροπολογία, η κυβέρνηση έκανε πίσω στα περιουσιακά κριτήρια τα οποία συρρικνώθηκαν ωστόσο στο πλαίσιο θα συμπεριληφθούν και τα επιχειρηματικά δάνεια. Οι καταθέσεις των δανειοληπτών δεν πρέπει να ξεπερνούν τα 15.000 ευρώ και η ακίνητη περιουσία τα 80.000 ευρώ (αν η οφειλή ξεπερνά τα 20.000 ευρώ) με στόχο να εντοπιστούν οι «στρατηγικοί κακοπληρωτές». Για τα επιχειρηματικά δάνεια η αξία της πρώτης κατοικίας δεν πρέπει να ξεπερνά τα 175.000 ευρώ, ενώ για τα φυσικά πρόσωπα τις 250.000 ευρώ.
Όμως, το θέμα είναι κατά πόσο θα εφαρμοστεί το συγκεκριμένο πλαίσιο αυτούσιο καθώς εκκρεμεί η σύνδεσή του με το πτωχευτικό δίκαιο. Αναμφίβολα, ο ορίζοντας που ενδιαφέρει την κυβέρνηση είναι μέχρι τις εκλογές αφού κατάφερε να… κερδίσει ένα πολύτιμο τρίμηνο, ενώ χρειάζεται χρόνος για να τεθεί σε λειτουργία η ηλεκτρονική πλατφόρμα.
«Βασική επιδίωξη θα πρέπει να είναι η προστασία όσων αντιμετωπίζουν πραγματικό πρόβλημα και ταυτόχρονα ο εντοπισμός των κατά συνείδηση κακοπληρωτών που δεν πληρώνουν εις βάρος των συνεπών δανειοληπτών», σημειώνει στο liberal.gr ανώτερο τραπεζικό στέλεχος. Την ίδια ώρα, το “λίπος” στην αγορά τελειώνει, οι φορολογικές επιβαρύνσεις είναι δυσβάσταχτες και πολλοί είναι αυτοί που ποντάρουν σε κάποια ευνοϊκή ρύθμιση ή δώρο υπό τη μορφή επιδόματος κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, προσθέτει, εκφράζοντας παράλληλα την πεποίθησή του ότι οι τράπεζες θα επιτύχουν τους στόχους μείωσης των «κόκκινων» δανείων, παρά τις καθυστερήσεις σε αρκετά μέτωπα.
Από τη στιγμή που δεν υπάρχει ένα αυστηρό πλαίσιο και οι πολίτες έχουν συνηθίσει να «παγώνουν» όλα κατά την προεκλογική περίοδο είναι λογικό – αν και άκρως ανησυχητικό - να βλέπουμε μία σχετική... χαλαρότητα στην αποπληρωμή δανείων και φόρων, επισημαίνει ο ίδιος.
Μέσα σε όλα αυτά, στο πρώτο τρίμηνο του 2019 οι τράπεζες βλέπουν τις ρυθμίσεις να μην αυξάνονται με τον επιθυμητό ρυθμό κυρίως λόγω της κόπωσης που προκαλούν οι φόροι αλλά και του γεγονότος ότι η κυβέρνηση... κλείνει το μάτι για νέα προεκλογικά «δώρα». Οι δανειολήπτες, όμως, θα πρέπει να γνωρίζουν ότι ειδικά για τα στεγαστικά, το νέο πλαίσιο που θα τεθεί σε εφαρμογή θα αποκλείει όσα δάνεια «κοκκίνισαν» μετά τον Δεκέμβριο του 2018.
Αυτό σημαίνει πως όσοι πιστεύουν ότι θα τύχουν ευνοϊκότερης ρύθμισης λόγω των διαπραγματεύσεων για το πλαίσιο που θα διαδεχθεί τον νόμο Κατσέλη, το πιθανότερο είναι να μείνουν εκτός ρύθμισης ενώ θα έχουν να αντιμετωπίσουν και την διόγκωση της οφειλής.
Στο μεταξύ, την προσεχή Παρασκευή 29 Μαρτίου οι ελληνικές τράπεζες θα υποβάλουν στον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό (SSM) της ΕΚΤ τους αναθεωρημένους στόχους μείωσης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPEs) για την επόμενη τριετία, εν τω μέσω ασφυκτικών πιέσεων από τις αγορές και αβεβαιότητας για το πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας. Εθνική Τράπεζα και Alpha Bank θα τους παρουσιάσουν αύριο Πέμπτη κατά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων του 2018 και η Τρ. Πειραιώς το απόγευμα της Παρασκευής.
Με «μπροστάρη» την Eurobank, οι εγχώριοι όμιλοι αναμένεται να ανεβάσουν τον πήχη των προσδοκιών, στοχεύοντας να μειώσουν τα «κόκκινα» δάνεια σε μονοψήφιο ποσοστό. Συνολικά, σήμερα οι ελληνικές τράπεζες έχουν στους ισολογισμούς τους 81 δισ. ευρώ μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων και θα κληθούν να τα μειώσουν κάτω από τα 30 δισ. ευρώ στο τέλος του 2021, με το μεγαλύτερο μέρος της μείωσης (άνω των 25 δισ. ευρώ)να προβλέπεται μέσα στο 2019.
Μόνο η Eurobank στοχεύει τη μείωση των NPEs κατά 10,1 δισ. ευρώ μέσα στο 2019, σε ένα εμπροσθοβαρές πλάνο η υλοποίηση του οποίου θα οδηγήσει το ποσοστό των «κόκκινων» δανείων σε μονοψήφιο επίπεδο. Ειδικότερα, η Eurobank στοχεύει να έχει ολοκληρώσει το project Pillar, που αφορά στην τιτλο0ποίηση στεγαστικών δανείων 2 δισ. ευρώ έως τον ερχόμενο Ιούλιο, με τις δεσμευτικές προσφορές να αναμένονται μέσα στον Απρίλιο. Στη συνέχεια και έως τον Νοέμβριο θέλει να ολοκληρώσει το project Cairo των 7,5 δισ. ευρώ, μειώνοντας σημαντικά το ποσοστό των NPEs στο 16% ακόμη και μέσα στο έτος, με τελικό στόχο τη μείωση στο 8,8% στο τέλος του 2021.
Οι υπόλοιπες τράπεζες έχουν και αυτές στα σκαριά τιτλοποιήσεις δανείων χωρίς να λαμβάνεται υπόψη ο αντίκτυπος από την εφαρμογή των κεντρικών λύσεων που έχουν προτείνει το ΥΠΟΙΚ και η ΤτΕ. Η Alpha Bank, στοχεύει στη μείωση των NPEs κατά 14 δισ. ευρώ, η Εθνική κατά 10 δισ. ευρώ και η Πειραιώς κατά 13 δισ. ευρω.
Το ιταλικό μοντέλο του ΥΠΟΙΚ βρίσκεται ήδη προς εξέταση στην Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Κομισιόν (DGComp), ενώ το σχέδιο της ΤτΕ έχει περάσει στην τελική φάση πριν αποσταλεί στις Βρυξέλλες. Η τελική ετυμηγορία της Κομισιόν για το σχέδιο με το ειδικό σχήμα Asset Protection Scheme, αναμένεται προς το τέλος Απριλίου αν και δεν αποκλείεται να υπάρξει μικρή καθυστέρηση, ενώ για το σχέδιο που προβλέπει την αξιοποίηση του αναβαλλόμενου φόρου που έχει καταθέσει η ΤτΕ θα πρέπει να περιμένουμε έως το καλοκαίρι.
