Αν οι τιμές της βενζίνης στα πρατήρια καυσίμων μεταβάλλονταν σε πλήρη αρμονία με τις χρηματιστηριακές διακυμάνσεις του «μαύρου χρυσού», τότε σύμφωνα με το επικρατέστερο σενάριο για την πορεία της οικονομίας και των αγορών τους επόμενους μήνες, θα μπορούσαμε θεωρητικά έως το τέλος του 2023 να δούμε τη βενζίνη να πέφτει ακόμη και στα 1,42 ευρώ το λίτρο, έναντι 2,39 ευρώ που είναι η μέση τιμή σήμερα (στοιχεία 4/7).
Η ιστορία δυστυχώς έχει δείξει ότι παραδοσιακά οι τιμές στην αντλία ανεβαίνουν με μεγάλη ευκολία όταν το ίδιο συμβαίνει και στο χρηματιστήριο εμπορευμάτων, ενώ… δυσκολεύονται να υποχωρήσουν όταν οι τιμές στις αγορές πέφτουν.
Αναμφίβολα η αποκλιμάκωση των ενεργειακών τιμών είναι σημαντική για τα διαθέσιμα εισοδήματα των νοικοκυριών. Ωστόσο ακόμη και το σενάριο που θέλει το πετρέλαιο να υποχωρεί έως και άνω του 50% στους επόμενους 18 μήνες δεν επιτρέπει πανηγυρισμούς γιατί πολύ απλά προϋποθέτει παρατεταμένη οικονομική κρίση.
Η χθεσινή πτώση της τάξης του 10% που σημείωσαν οι τιμές του πετρελαίου στις διεθνείς αγορές έδωσαν αφορμή για προβλέψεις που θα μπορούσαν υπό προϋποθέσεις να φέρουν μεγάλη πτώση και στην τιμή λιανικής. Είναι τα σενάρια που θέλουν την ύφεση - η οποία κατά πολλούς αποτελεί αυτοεκπληρούμενη προφητεία – να πλησιάζει και να ρίχνει στα τάρταρα τις τιμές του πετρελαίου, μετριάζοντας παράλληλα τις πληθωριστικές πιέσεις.
Στις συναλλαγές της Τρίτης, το Brent υποχώρησε έως τα 101 δολάρια, ενώ το αργό τύπου WTI έπεσε κάτω από τα 100 δολάρια για πρώτη φορά από τις 11 Απριλίου. Η υποχώρηση των τιμών μπορεί να οφείλεται σε πολλούς παράγοντες, όπως η σημαντική ώθηση που δέχθηκε το δολάριο με φόντο τις εκτιμήσεις για ακόμη πιο επιθετικές αυξήσεις επιτοκίων από την ΕΚΤ. Και όταν το δολάριο ενισχύεται συνήθως η τιμή του πετρελαίου συμπιέζεται.
Όμως και η αναμονή της ύφεσης είναι ένας εξίσου σημαντικός παράγοντας, σύμφωνα με την Citigroup, οι αναλυτές της οποίας έδωσαν χθες στη δημοσιότητα τις νέες προβλέψεις τους για τις τιμές του πετρελαίου με βάση 4 σενάρια, το super bull, το bull, το βασικό και το bear σενάριο.
Η Citi, λοιπόν, υποστηρίζει ότι η τιμή του αργού μπορεί να φτάσει ακόμη και στο απίστευτο με τα σημερινά δεδομένα επίπεδο των 45 δολαρίων το βαρέλι στο τέλος του 2023. Μάλιστα, αν επιβεβαιωθεί το εν λόγω σενάριο, ο μαύρος χρυσός θα παραμείνει στα 45 δολάρια για τρία ακόμα χρόνια έως το τέλος του 2026. Η τελευταία φορά που η τιμή του αργού διαμορφωνόταν στα 45 δολάρια ήταν τον Δεκέμβριο του 2020. Εκείνη την περίοδο βάζαμε βενζίνη, σύμφωνα με το παρατηρητήριο υγρών καυσίμων του υπουργείου Ανάπτυξης, με 1,42 ευρώ/λίτρο.
Ας δούμε αναλυτικά τα σενάρια και τις θεωρητικές τιμές που μπορεί να υποχωρήσει η βενζίνη:
Super bull: Το πετρέλαιο ολοκληρώνει το 2022 στα 120 δολάρια το βαρέλι και υποχωρεί ελαφρώς στα 110 δολάρια στο τέλος του 2023 για να συνεχίσει ήπια πτωτικά το 2024, 2025 και 2026 στα 90 δολάρια, 85 και 80 δολάρια αντίστοιχα. Αυτό σημαίνει ότι οι τιμές στην αντλία θα παραμείνουν «εκρηκτικές» για χρόνια.
Bull: Στα 112 δολάρια κλείνει το 2022 και μετά βλέπουμε αποκλιμάκωση στα 102, στα 80 και στα 7ο δολάρια έως το 2026. Θεωρητικά και πάλι, η βενζίνη θα διατηρηθεί σε υψηλές τιμές και θα επιστρέψει στα 1,70 ευρώ το λίτρο σε βάθος τριετίας.
Βασικό σενάριο: Περίπου στα χθεσινά επίπεδα (98 δολάρια) θα κλείσει το 2022 και μετά θα σημειωθεί σχετικά ταχεία αποκλιμάκωση των τιμών στα 75 δολάρια το 2023 και θα παραμείνει στο επίπεδο των 50 δολαρίων έως το 2026. Την τελευταία φορά που το πετρέλαιο ήταν στα 75 δολάρια, η τιμή στην αντλία διαμορφωνόταν στα 1,74 ευρώ το 2023, ενώ στα 50 δολάρια ήταν στα τέλη Ιανουαρίου 2021 που η τιμ ή της βενζίνης ήταν 1,48 ευρώ.
Bear σενάριο: Το σενάριο της ύφεσης που θα οδηγήσει σε μεγάλη πτώση της ζήτησης και κατ’ επέκταση σε πτώση των τιμών. Το πετρέλαιο θα υποχωρήσει περαιτέρω στα 89 δολάρια το 2022 για να κατρακυλήσει στα 50 δολάρια το 2023 και στα 45 δολάρια την τριετία 2024-2026. Όπως προαναφέρθηκε, η τιμή της βενζίνης ήταν στα 1,42 ευρώ όταν το πετρέλαιο βρισκόταν στα 45 δολάρια.
Μόνο μία μακρά περίοδος οικονομικής ύφεσης θα μπορούσε υπό τις παρούσες συνθήκες να οδηγήσει σε πτώσεις τις τιμές του πετρελαίου - εξαιτίας της σημαντικής πτώσης της ζήτησης - και κατ’ επέκταση να μετριάσει σημαντικά τις πληθωριστικές πιέσεις που δέχονται τα νοικοκυριά, τονίζει η Citi.