Ανατροπές στην καθημερινότητά μας, με επίκεντρο τη θέρμανση, τα αυτοκίνητα, τον τρόπο λειτουργίας των επιχειρήσεων, Δήμων και Δημοσίου, αλλά και την αλλαγή του ενεργειακού μείγματος της χώρας, φέρνει το εγχείρημα της πράσινης μετάβασης και του κλιματικού νόμου, ο οποίος παρουσιάστηκε σήμερα.
Τέλος μπαίνει από το 2023 στην εγκατάσταση καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης, όπου υπάρχει δίκτυο αερίου. Από το 2025 απαγορεύεται γενικά η τοποθέτηση νέων καυστήρων, ενώ από το 2030 απαγορεύεται η χρήση καυστήρων πετρελαίου σε κάθε υφιστάμενο κτίριο. Ανατροπές έρχονται και στις μετακινήσεις, καθώς στο πλαίσιο αλλαγών του σημερινού στόλου, η κυβέρνηση αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο απόσυρσης τα επόμενα χρόνια. «Είναι μέσα στα πράγματα που εξετάζουμε με τα συναρμόδια υπουργεία», ανέφερε από την πλευρά του ο υπουργός ΠΕΝ Κώστας Σκρέκας.
Από το 2023 και μετά πάντως, τουλάχιστον το ένα τέταρτο των νέων εταιρικών αυτοκινήτων θα πρέπει να είναι ηλεκτρικά ή υβριδικά, ενώ το ίδιο ισχύει από το 2025 για όλα τα νέα επιβατικά δημόσιας χρήσης αυτοκίνητα ταξί σε Αττική και Θεσσαλονίκη. Από το 2030 μάλιστα και μετά απαγορεύεται η πώληση οχημάτων εσωτερικής καύσης, δηλαδή πετρελαίου και βενζίνης και θα επιτρέπεται η πώληση μόνο οχημάτων μηδενικών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Τους στόχους αυτούς θέτει ο νέος κλιματικός νόμος που παρουσιάστηκε σήμερα, ένας οδικός χάρτης για να επιτευχθούν οι στόχοι του 2050. Δηλαδή να έχει καταστεί ενεργειακά ουδέτερη χώρα η Ελλάδα στα επόμενα τριάντα χρόνια. Ενδιάμεσοι στόχοι, η μείωση 55% των εκπομπών ως το 2030 σε σχέση με τα επίπεδα του 1990, και κατά 80% το 2040.
Στο παιχνίδι και οι Δήμοι
Κλειδί για όλα τα παραπάνω ότι στο παιχνίδι της πράσινης μετάβασης μπαίνουν και οι Δήμοι, οι οποίοι θα υποχρεούνται κάθε 5ετία να καταρτίζουν σχέδιο με στόχους για τη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου. Σε αυτό θα τους συνδράμουν εξειδικευμένες εταιρείες του χώρου.
Το εγχείρημα σε κάθε περίπτωση είναι πολύ φιλόδοξο. Σε σύνολο 4,5 εκατομμυρίων κτιρίων, τα 550.000 είναι σήμερα συνδεδεμένα με φυσικό αέριο, ενώ από τα υπόλοιπα, ένα 40% καίει ακόμη πετρέλαιο θέρμανσης. Στο πλαίσιο παροχής κινήτρων για αντικατάσταση λεβήτων, εκτός του Εξοικονομώ, θα παρουσιαστούν και νέα χρηματοδοτικά εργαλεία για να δώσουν κίνητρα στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις να εγκαταλείψουν οριστικά την εποχή του πετρελαίου.
Στο σκέλος του Δημοσίου, κάθε νέα σύμβαση από το 2023 και μετά, θα πρέπει να κινείται στην κατεύθυνση δράσεων με ένα όσο πιο χαμηλό ενεργειακό αποτύπωμα.
Προϋπολογισμός άνθρακα
Κλειδί για όλα τα παραπάνω ο προϋπολογισμός άνθρακα. Δηλαδή θεσπίζεται η κατάρτιση 5ετών προϋπολογισμών άνθρακα, οι οποίοι θα είναι υποχρεωτικοί για συγκεκριμένους τομείς της οικονομίας: Την παραγωγή ενέργειας, τις μεταφορές, τα κτίρια, τη βιομηχανία, τη γεωργία , τα απόβλητα, τις αλλαγές χρήσεις γης και τη δασοπονία. Το άθροισμα των παραπάνω θα είναι ο συνολικός προϋπολογισμός άνθρακα της χώρας.
Κλειδί επίσης η απολιγνιτοποίηση. Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, επανέλαβε τη δέσμευση Μητσοτάκη για απεξάρτηση από τον άνθρακα έως το 2028, τονίζοντας ότι θα επανεξεταστεί το 2023 εφόσον αυτό είναι εφικτό για την ασφάλεια εφοδιασμού της χώρας.
Στο σκέλος του φυσικού αερίου, οι στόχοι θα καθορισθούν μέσω του νέου ΕΣΕΚ, έχουμε ωστόσο πει ότι το καύσιμο γέφυρα θα είναι το φυσικό αέριο.
Τα προτεινόμενα μέτρα
- Δήμοι. Κάθε 5ετία, με έναρξη από το 2023, θα καταρτίζονται σχέδια από κάθε Δήμο της χώρας για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, θα γίνεται απογραφή των έργων, των ενεργειακών καταναλώσεων για κτίρια, δημοτικές εγκαταστάσεις, δημοτικά οχήματα, κλπ. Στόχος, η μείωση εκπομπών αερίων του άνθρακα το 25% ως το 2030.
- Ταξί. Από 2025 και μετά όλα τα νέα ταξί σε Αττική και Θεσσαλονίκη, θα πρέπει να είναι υποχρεωτικά μηδενικών εκπομπών. Το αργότερο έως το τέλος 2023 επανεξετάζεται αυτή η ημερομηνία.
- ΙΧ. Από το 2023, το 25% των νέων ΙΧ θα πρέπει να είναι αμιγώς υβριδικά ή ηλεκτρικά και από 2030 απαγορεύεται η πώληση νέων οχημάτων με κινητήρα εσωτερικής καύσης.
- Καυστήρες. Από 2023 απαγορεύεται η εγκατάσταση καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης όπου υπάρχει δίκτυο φυσικού αερίου. Από 2025 και μετά απαγορεύεται η εγκατάσταση καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης και από το 2030 απαγορεύεται και η χρήση καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης.
Μέτρα για επιχειρήσεις
• Από το 2023 και έπειτα, σε όλα τα νέα επαγγελματικά κτίρια με κάλυψη άνω των 500 τ.μ. πρέπει να τοποθετούνται φωτοβολταϊκά σε ποσοστό που αντιστοιχεί σε τουλάχιστον 30% της κάλυψης. Ετσι, όπως προβλέπεται στο νομοσχέδιο, θα καλύπτονται οι ανάγκες των νέων κτιρίων με καθαρή ενέργεια, η οποία εκτός από χαμηλότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα είναι και αισθητά φθηνότερη σε σχέση με εκείνη που παράγεται από ορυκτά καύσιμα.
Ρυπογόνες επιχειρήσεις όπως βιομηχανίες, τουριστικές και πτηνοτροφικές εγκαταστάσεις και υδατοκαλλιέργειες υποχρεούνται σε κατ’ ελάχιστον μείωση εκπομπών θερμοκηπιακών αερίων 30%
Έως το τέλος Μαρτίου 2023 οι εισηγμένες επιχειρήσεις στο Χρηματιστήριο, οι τράπεζες, οι όμιλοι κινητής και σταθερής τηλεφωνίας, οι επιχειρήσεις logistics, οι επιχειρήσεις παροχής ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου και οι αλυσίδες λιανικού εμπορίου που απασχολούν πάνω από 500 εργαζομένους αναλαμβάνουν την υποχρέωση να δημοσιεύουν ετήσια αναφορά για το ανθρακικό τους αποτύπωμα με έτος αναφοράς το 2022, ώστε να είναι σαφές πόσο «φιλικές» γίνονται σταδιακά προς το περιβάλλον. Στην έκθεση συμπεριλαμβάνονται εθελοντικοί στόχοι και δράσεις μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Η έκθεση επικαιροποιείται ετησίως.
Δείτε την παρουσίαση του νόμου:
Σκρέκας: Ιστορικής σημασίας ο κλιματικός νόμος στην Ελλάδα
Ο εθνικός κλιματικός νόμος είναι ιστορικής σημασίας, δήλωσε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας κατά την παρουσίαση, σε συνέντευξη τύπου, του νέου θεσμικού πλαισίου που θα αποτελέσει τον οδικό χάρτη για την πράσινη μετάβαση της χώρας για τα προσεχή χρόνια.
Όπως είπε, ο κλιματικός νόμος ορίζει το θεσμικό πλαίσιο της χώρας μας για τη σταδιακή μείωση των ανθρωπογενών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, με σκοπό την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας ως το 2050.
«Θέλουμε η Ελλάδα να πρωταγωνιστήσει στην προσπάθεια για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης», σημείωσε χαρακτηριστικά, γνωστοποιώντας ότι η δημόσια διαβούλευση του νομοσχεδίου ξεκινά άμεσα.
Ο κ. Σκρέκας ανέφερε ότι η κοστολόγηση του συγκεκριμένου πακέτου μέτρων, πρόκειται να προσδιοριστεί άμεσα από την αναθεώρηση του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα.
Πρόσθεσε ότι οι προκλήσεις για την εφαρμογή του Κλιματικού Νόμου έχουν να κάνουν αφενός με τη συνειδητοποίηση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής από την κοινωνία τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο και αφετέρου με την εξασφάλιση των οικονομικών και των ανθρώπινων πόρων για την υλοποίηση των φιλόδοξων στόχων.
