Του Γιώργου Φιντικάκη
Όταν στην Ελλάδα το 52% των κερδών μιας επιχείρησης καταλήγει σε φόρους και εισφορές, έναντι 37% στην Αλβανία, και μόλις 13% στα Σκόπια, δεν υπάρχει λόγος να φέρει κάποιος εδώ τα ωραία του εκατομμύρια. Όταν η ίδρυση μιας καινούργιας επιχείρησης απαιτεί 12,5 ημέρες στην Ελλάδα, έναντι μόλις 6 στη Κύπρο, γιατί ο επενδυτής να μην πάει εκεί.
Και όταν η διαδικασία πτώχευσης μιας εταιρείας, δείκτης που λαμβάνει πολύ σοβαρά κάθε επιχειρηματίας, θέλει 3,5 χρόνια στην Ελλάδα, έναντι 1,5 χρόνο σε Λετονία και Κύπρο, και μόνο 8 μήνες στη Σλοβενία, για ποιο λόγο να μην επιλέξει κάποια από αυτές.
Απ' όπου και να το πιάσει κανείς το θέμα, οι λόγοι για να φέρει κανείς χρήματα στην Ελλάδα σήμερα και να ανοίξει δουλειές είναι ελάχιστοι και πολύ συγκεκριμένοι. Εξάλλου τα επενδυτικά κεφάλαια δεν μοιάζουν με ψηφοφόρους που εντυπωσιάζονται από παχιά λόγια και υποσχέσεις, παρά κοιτάζουν αναλύσεις. Αν δουν ότι τα Σκόπια έχουν το 10ο καλύτερο στον πλανήτη επιχειρηματικό περιβάλλον - ναι σωστά διαβάσατε- σύμφωνα με την έκθεση Doing Business 2019 της Παγκόσμιας Τράπεζας για 190 χώρες, ποσώς τους ενδιαφέρει ποια ήταν η πραγματική πατρίδα του Μέγα Αλέξανδρου.
Η αλήθεια είναι ότι πριν από 20 χρόνια όποιος έλεγε ότι οι μέχρι πρότινος χώρες του Σιδηρούν Παραπετάσματος θα γίνονταν πιο φιλικές στο επιχειρείν από την Ελλάδα, θα τον έπαιρναν για τρελό. Παλαβό βέβαια θα έλεγαν και όποιον επέμενε ότι κάποια ημέρα η Ελλάδα θα χρεοκοπήσει. Όπως και εκείνον που θα υποστήριζε ότι κάποια στιγμή στο μέλλον ένας γερμανός υπουργός Οικονομικών θα πρότεινε στον έλληνα ομόλογό του ως εναλλακτική του Grexit λύση, τη παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας για τα πρώτα χρόνια προσαρμογής στη νέα δραχμή. Ούτε φυσικά θα μπορούσε κανείς να φανταστεί στις αρχές του 2000 πως μια ημέρα οι τραπεζικές μετοχές θα μηδενίζονταν ή ότι η αξία της μετοχής της ΔΕΗ θα έφτανε στα 1,32 ευρώ, όταν κάποτε έκανε ντεμπούτο στο χρηματιστήριο προς 12,70 ευρώ.
Είναι εκατοντάδες οι ανατροπές που συνέβησαν τη τελευταία εικοσαετία σε όλο τον πλανήτη, από τις ΗΠΑ ως τη Κίνα και από την Ουγγαρία ως το Βιετνάμ, και αν μη τι άλλο δείχνουν ότι συχνά το πλέον πιθανό σενάριο για το μέλλον είναι εκείνο που σήμερα θεωρούμε απίθανο.
Στη περίπτωση της Ελλάδας αυτό που δείχνει σήμερα απίθανο είναι ότι θα μπορέσει κάποια ημέρα να ανακάμψει πραγματικά. Και φυσικά ελάχιστοι το πιστεύουν.
Οκτώ στους δέκα πολίτες (78%, έρευνα MRB), θεωρούν ότι η ανάπτυξη είναι το πιο σύντομο ανέκδοτο, και πως δεν θα έρθει ποτέ.
Είναι απόλυτα φυσιολογικό όταν εδώ και μερικούς μήνες τα κακά νέα έρχονται απανωτά το ένα μετά το άλλο, όταν δεν περνά εβδομάδα που η κυβέρνηση και η οικονομία να μην βυθίζονται στο τέλμα της αβεβαιότητας, όταν το επιχειρηματικό περιβάλλον στην Ελλάδα βρίσκεται στα επίπεδα του Ουζμπεκιστάν, όταν το οικονομικό κλίμα βουτά για 3ο συνεχόμενο μήνα, όταν μέσα σε μια χρονιά χάσαμε τέσσερις θέσεις στη παγκόσμια κατάταξη ανταγωνιστικότητας, όταν το brain drain συνεχίζεται, το δημογραφικό επιδεινώνεται, κλπ.
Πόσο πιο στραβό να γίνει το κλίμα σε μια χώρα που απολαμβάνει τρικοσκομικές παροχές, και πληρώνει φόρους Σκανδιναβίας. Πιο παράλογη πολιτική πεθαίνεις, όποιος δεν βλέπει τι συμβαίνει απλά εθελοτυφλεί.
Είναι αυτό που λέει ο Βενιζέλος, ότι το πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας είναι βαθιά πολιτικό, και πάρα πολύ δύσκολο αφού χρειάζεται να περιμένουμε έως τις επόμενες εκλογές, πρώτα να αλλάξει το κλίμα, μετά να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη των επενδυτών, και τότε μόνο η επόμενη κυβέρνηση να επαναναδιαπραγματευτεί με τους δανειστές, τους ασφυκτικούς δημοσιονομικούς στόχους ως το 2060, και αυτό υπό το αυστηρό βλέμμα των αγορών. Βέβαιο επίσης είναι ότι η επόμενη κυβέρνηση θα παραλάβει μια εντελώς υπονομευμένη κατάσταση, στην οικονομία, στη παιδεία, στις συντάξεις, στην ανομία, στο "μπαχαλακισμό", όλα μέτωπα ναρκοθετημένα.
Η μόνη ελπίδα είναι να επιβεβαιωθεί ο κανόνας της τελευταίας 20ετίας, ότι αυτό που σήμερα φαντάζει εξωπραγματικό και απίθανο να συμβεί - εννοώντας την ανάπτυξη στην Ελλάδα- είναι αυτό που τελικά θα συμβεί. Προς το παρόν ακολουθούμε το νόμο της βαρύτητας, την πιο αξιόπιστη δύναμη !
