Του Γιώργου Φιντικάκη
Έναν ασύλληπτο λογαριασμό έχουν κοστίσει στη ΔΕΗ οι ιδεοληψίες και η πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ την τελευταία τριετία. Καταρχήν ακόμη και σήμερα, η επιχείρηση συνεχίζει να ταλαιπωρείται με τη δέσμευση απέναντι στις Βρυξέλλες να ανοίξει την αγορά λιγνίτη σε τρίτους, εκκρεμότητα που θα ανήκε στο παρελθόν, αν η τωρινή κυβέρνηση δεν πολεμούσε λυσσαλέα και δεν ακύρωνε το «μισητό» νόμο της «Μικρής ΔΕΗ».
Έπειτα είναι τα περίπου 2 δισ ευρώ που υπολογιζόταν ότι θα μπορούσε να βάλει στα ταμεία της η ΔΕΗ από τη πώληση της «Μικρής ΔΕΗ», έσοδα που δεν είδε ποτέ, και δεν πρόκειται να ξαναδεί. Κεφάλαια με τα οποία θα μείωνε τα χρέη της, θα τακτοποιούσε τα οικονομικά της και θα μπορούσε να κάνει χρόνια πριν σοβαρά επενδυτικά ανοίγματα στα Βαλκάνια, κίνηση που συνέβη μόλις φέτος, και έπειτα από γκίνια πολλών ετών.
Εκτός των χρημάτων που θα εισέπραττε η επιχείρηση, επιπλέον 1-1,5 δισ ευρώ είχε υπολογιστεί ότι θα έπεφταν στην οικονομία από την υποχρέωση του αναδόχου να κατασκευάσει το εργοστάσιο Μελίτη ΙΙ στη Φλώρινα, ενώ άλλα 2 δισ ευρώ θα στοίχιζε η αναβάθμιση των μονάδων του ιδιώτη και της ΔΕΗ.
Εκείνο που επίσης κόστισε στη ΔΕΗ η θητεία ΣΥΡΙΖΑ είναι η απώλεια όλων των ωφελημάτων από μια έγκαιρη τακτοποίηση του θέματος με τους λιγνίτες. Ας μη ξεχνάμε ότι το 2014 υπήρχε ακόμη, έστω και χλιαρό, επενδυτικό ενδιαφέρον για τα στερεά καύσιμα σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Τότε όμως η τιμή των δικαιωμάτων ρύπων στα χρηματιστήρια βρίσκονταν στα μόλις 7 ευρώ ο τόνος, αντί για 14 ευρώ σήμερα. Η ευρωπαϊκή πολιτική δεν ήταν το ίδιο αυστηρή, και οι πολιτικό-επιχειρηματικές πιέσεις για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής δεν είχαν καταστήσει τον άνθρακα και το λιγνίτη επενδύσεις ασύμφορες.
Ο κ. Σταθάκης μπορεί να ισχυρίζεται ότι η αποδυνάμωση της ΔΕΗ στο παραγωγικό κομμάτι ισοδυναμεί μόνο με 10%, έναντι 30% που προέβλεπε η «Μικρή ΔΕΗ», αφού δεν πωλούνται τα υδροηλεκτρικά εργοστάσια. Ωστόσο δεν μας λέει σε χρήμα πόσο κόστισε στην επιχείρηση η χαμένη αυτή τετραετία. Καλλιεργεί κλίμα αισιοδοξίας ότι στον επικείμενο διαγωνισμό του Μαΐου θα εμφανισθεί ισχυρό ενδιαφέρον για τις μονάδες της Φλώρινας και της Μεγαλόπολης, δίχως ωστόσο να ξέρει πόσο βαθιά θα βάλουν - εάν βάλουν - το χέρι τους στην τσέπη οι επενδυτές. Σηκώνει για επικοινωνιακούς λόγους τον πήχη ψηλά, διακινδυνεύει ωστόσο να περάσει από κάτω εάν τα τιμήματα είναι χαμηλά.
Στις ευκαιρίες που επίσης απώλεσε η ΔΕΗ είναι ότι το σχέδιο «Μικρή ΔΕΗ» του 2014 προέβλεπε τη δημιουργία μιας καθετοποιημένης εταιρείας, που θα κατείχε το 30% της παραγωγής, το 30% των πελατών, το 30% των υπαλλήλων, το 30% των δανείων και βαρών. Με άλλα λόγια, θα μπορούσε να είχε ήδη γεννηθεί ένας δεύτερος σοβαρός ενεργειακός παίκτης, προκειμένου να επωμιστεί μέρος από τους απλήρωτους λογαριασμούς, το επιχειρηματικό ρίσκο, την ενεργειακή ασφάλεια κι ασφαλώς τον ανταγωνισμό για τη μείωση των τιμολογίων του ηλεκτρισμού.
Κόστισαν όλα αυτά στη ΔΕΗ, αφού θα είχε ξεφορτωθεί το σύνολο του προσωπικού των μονάδων που θα πωλούσε, όταν σήμερα ένα μεγάλο μέρος των 1.300 και πλέον εργαζομένων σε Φλώρινα και Μεγαλόπολη, θα φορτωθούν πίσω στην ίδια την επιχείρηση. Το ίδιο θα συνέβαινε με το 30% του δανεισμού, όπως και με το 30% των πελατών της, μοιρασμένο σε καλοπληρωτές και κακοπληρωτές. Εγχείρημα που εφόσον πετύχαινε, θα σήμαινε για τη ΔΕΗ αντίστοιχη μείωση των ληξιπρόθεσμων απαιτήσεων και θα την ελάφραινε από ένα τεράστιο πρόβλημα. Δηλαδή της διατήρησης ενός πελατολογίου, του οποίου μεγάλο μέρος είναι προβληματικό (κακοπληρωτές, χαμηλά εισοδήματα, κλπ).
Το 2014 η ΔΕΗ είχε χρηματιστηριακή αξία 2,5 δισ ευρώ, έναντι 650 εκατ. ευρώ σήμερα. Τότε η ΔΕΗ είχε ληξιπρόθεσμες οφειλές κάτω των σημερινών 2,3 δισ (2,8 δισ σύμφωνα με μια άλλη ανάγνωση). Είχε τζίρο 5,5 δισ. ευρώ, όταν στα τέλη του 2019 αυτός θα πρέπει να έχει συρρικνωθεί στα 3 δισ. ευρώ, καθώς η συμφωνία κυβέρνησης -δανειστών (Αύγουστος 2015) μιλά για συρρίκνωση του μεριδίου της επιχείρησης στη λιανική, από 90%, στο 49% ως τα τέλη του 2019. Δεν λέει όμως ότι αντίστοιχα θα συρρικνωθούν και τα δάνεια, οι υποχρεώσεις, και τα κόστη λειτουργίας. Αυτά θα παραμείνουν πάνω- κάτω, τα ίδια, και εναπόκειται στη ΔΕΗ να βρει τρόπους για να τα μειώσει.
Τέλος, το 2014 η ΔΕΗ δανειζόταν από τις τράπεζες ως φερέγγυος πελάτης. Σήμερα διαπραγματεύεται με τις τράπεζες τη διάθεση των όποιων εσόδων που θα έχει από τη πώληση των λιγνιτικών της μονάδων, προκειμένου να της αναχρηματοδοτήσουν το κοινοπρακτικό δάνειο, ύψους 1,3 δισ ευρώ, που λήγει το 2019. Σύμφωνα μάλιστα με κάποιες πηγές, η ΔΕΗ είναι διατεθειμένη να τους παραχωρήσει το 25% των παραπάνω εσόδων, ωστόσο οι τράπεζες απαιτούν να δεσμεύσουν το 100%.
Το γυμνό αυτό καλώδιο της ΔΕΗ, όσο και να επιχειρεί και πάλι τα τελευταία 24ωρα στη Βουλή να γειώσει η κυβέρνηση, τετραγωνίζοντας τον κύκλο, δεν γειώνεται. Δίχως διάθεση κινδυνολογίας, η ζημιά που έχει κάνει η πολιτική ΣΥΡΙΖΑ στη ΔΕΗ είναι πολύ μεγάλη, και θα είχε ενδιαφέρον κάποια στιγμή να υπολογισθεί με νούμερα.
Διαβάστε ακόμα:
- Γ. Σταθάκης: Το ν/σ για τους λιγνίτες δεν έχει καμία σχέση με το σχέδιο της μικρής ΔΕΗ
