Η ύφεση είναι ήδη εδώ. Όχι στην Ελλάδα αλλά στις μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρώπης. Μετά τις εκτιμήσεις της Capital Economics ότι η συρρίκνωση του γερμανικού ΑΕΠ έχει ξεκινήσει και την άμεση επιβεβαίωση των δεικτών PMI - που θεωρούνται οι πιο αξιόπιστοι για την καταγραφή της οικονομικής δραστηριότητας - ήρθε χθες η Goldman Sachs να μας ενημερώσει ότι η Ευρωζώνη βρίσκεται ήδη σε ύφεση.
Παρέθεσε, μάλιστα, ένα σενάριο τρόμου κατά το οποίο οι οικονομικές επιπτώσεις από την πλήρη διακοπή του ρωσικού φυσικού αερίου θα είναι για τη Γερμανία σχεδόν εφάμιλλες με αυτές της πανδημίας και θα προκαλέσουν ύφεση άνω του 3%. Απίστευτα πράγματα…
Τα καταστροφικά σενάρια που προέβλεπαν διακοπή της παραγωγής στις μεγαλύτερες βιομηχανίες της Γερμανίας και οικονομικό ντόμινο σε ολόκληρη την Ευρώπη, στην περίπτωση που ο Πούτιν έκλεινε τις στρόφιγγες του πολύτιμου φυσικού αερίου, δεν είναι καινούρια. Έχουν κάνει την εμφάνισή τους αρκετούς μήνες πριν, από τότε που φάνηκε ότι η Ρωσία θα εργαλειοποιούσε την ενέργεια.
Μέχρι χθες, ωστόσο, οι περισσότερες προβλέψεις μεγάλων διεθνών οίκων έκαναν λόγο για σοβαρή επιβράδυνση της ανάπτυξης αλλά τόνιζαν ότι η ύφεση δεν είναι αναπόφευκτη και αν τελικά συμβεί θα είναι ήπια και θα διαρκέσει δύο με τρία τρίμηνα. Το χειρότερο σενάριο αφορούσε κυρίως τη Γερμανία.
Στις 22 Απριλίου, η Bundesbank είχε αναφερθεί στις δυνητικές επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία, εκτιμώντας ότι αν φτάσουμε στο σημείο να κριθεί αναγκαία η επιβολή δελτίου στο φυσικό αέριο, το ΑΕΠ της Γερμανίας θα δεχθεί πλήγμα της τάξης του 5,1% σε σύγκριση με τις μέχρι τότε εκτιμήσεις της Κομισιόν. Στις εαρινές προβλέψεις της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έκανε λόγο για ανάπτυξη 1,6% στη Γερμανία το 2022. Επομένως, στο σενάριο του δελτίου και σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Bundesbank, η Γερμανία θα εμφάνιζε φέτος ύφεση 3,5%. Οι 5,1 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ που θα «κόστιζε» η ενεργειακή αναταραχή, αντιστοιχούν σε 155 δισ. ευρώ χαμένης οικονομικής παραγωγής.
Σήμερα, τα οικονομικά στοιχεία και οι δείκτες κλίματος που βλέπουν το φως της δημοσιότητας αποκαλύπτουν ότι Γερμανία, Γαλλία και Ιταλία βρίσκονται σε δεινή θέση, ενώ οι χώρες όπου ο τουρισμός καλπάζει και έχουν μικρότερη εξάρτηση από τη Ρωσία, όπως η Ισπανία και η Ελλάδα, εμφανίζουν μεγαλύτερες αντοχές. Γι’ αυτό και ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος εμφανίστηκε χθες αισιόδοξος ότι η ελληνική οικονομία δεν θα υποχωρήσει σε ύφεση φέτος λόγω του τουρισμού, ενώ στο δυσμενές σενάριο χωρίς φυσικό αέριο το ελληνικό ΑΕΠ θα βρεθεί πολύ κοντά στο 0% το 2023.
Έχουμε ξαναπεί ότι η ελληνική οικονομία θα δεχθεί μεγάλο πλήγμα από τον πληθωρισμό και αν έρθει ύφεση θα είναι θύμα του ντόμινο που θα έχει προκαλέσει η Γερμανία. Επίσης, το 2023 είναι πολύ κρίσιμο γιατί η βάση σύγκριση τους ΑΕΠ θα είναι υψηλή, καθώς φέτος είχαμε την επανεκκίνηση του τομέα των υπηρεσιών και μία ιστορικών διαστάσεων τουριστική σεζόν. Με τον πληθωρισμό να ροκανίζει από φέτος τα εισοδήματα σε Ελλάδα, Ευρώπη και ΗΠΑ, οι επιπτώσεις της ακρίβειας θα φανούν το 2023.
Το πλήγμα που δέχεται ήδη η Γερμανία είναι τρομακτικό. Το γράφημα που ακολουθεί και δείχνει την καταναλωτική εμπιστοσύνη στην Ευρωζώνη και στις 3 μεγαλύτερες οικονομίες, (στοιχεία που δημοσιεύθηκαν χθες) τα λέει όλα: Τα νοικοκυριά στη Γερμανία πιστεύουν ότι έχουν μπροστά τους την πιο δύσκολη περίοδο των τελευταίων δεκαετιών και όπως είναι απολύτως φυσιολογικό, καταναλώνουν με αυτήν ακριβώς την ψυχολογία.
Βλέπουμε ότι η κόκκινη γραμμή, ήτοι ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης στη Γερμανία διαμορφώνεται σήμερα σε χαμηλότερο επίπεδο ακόμη και από το πρώτο σοκ της πανδημίας και τα καθολικά lockdown. Το ίδιο ακριβώς κλίμα επικρατεί και στη βιομηχανία της χώρας, όπου όλοι προσπαθούν να προετοιμαστούν για τον βαρύ χειμώνα που έρχεται και στην παραγωγή με… δελτίο. Βέβαια, οι ειδικοί εξηγούν ότι τα νοικοκυριά συνήθως υπερβάλλουν, τόσο όταν αξιολογούν τις υφιστάμενες συνθήκες, όσο και σχετικά με τις οικονομικές τους προοπτικές. Όμως οι οικονομικοί δείκτες συνεχίζουν να στέλνουν σινιάλα ύφεσης.
Σύμφωνα με την Goldman Sachs, το βασικό σενάριο σήμερα συνεχίζει να είναι ότι η Ρωσία δεν θα διακόψει τις ροές φυσικού αερίου γιατί πολύ απλά δεν μπορεί να το πουλήσει αλλού όπως συμβαίνει με το πετρέλαιο. Σε αυτό το σενάριο η ύφεση στην Ευρωζώνη θα είναι ήπια και θα διαρκέσει δύο μόλις τρίμηνα, ενώ η ελληνική οικονομία θα την αποφύγει. Στο δυσμενές σενάριο της πλήρους διακοπής του φυσικού αερίου η ύφεση στην Ευρώπη θα είναι άνω του 2% και η ελληνική οικονομία θα κινδυνεύει με συρρίκνωση του ΑΕΠ, αν όχι φέτος, του χρόνου.
