Του Θεόδωρου Σεμερτζίδη
Τους τελευταίους μήνες η συζήτηση στα διεθνή μέσα ενημέρωσης σχετικά με την πρόοδο της παγκόσμιας ανάπτυξης καταλαμβάνει ολοένα και περισσότερο χρόνο, καθώς έπειτα από τη σημαντική στήριξη των κεντρικών τραπεζών ανά τον κόσμο δεν κατάφεραν να δημιουργήσουν τις βάσεις μιας υγιούς ανάπτυξης.
Η κρίση χρέους όχι μόνο δεν έχει επιλυθεί, αλλά διογκώνεται με γεωμετρική πρόοδο τρομάζοντας κράτη και επιχειρήσεις. Πόσο «ασφαλής» μπορεί να αισθάνεται ένας επιχειρηματίας μέσα σε ένα κλίμα αβεβαιότητας και αναιμικής ανάπτυξης, υπό το φόβο μάλιστα μιας νέας ύφεσης για την παγκόσμια οικονομία;
Όπως θα διαπιστώσουμε παρακάτω μέσω κάποιων οικονομικών δεικτών, μπορεί το οικονομικό κλίμα στις ανεπτυγμένες οικονομίες (στην προκειμένη περίπτωση των ΗΠΑ, της Μεγάλης Βρετανίας, της Γερμανίας και της Ιαπωνίας) να παραμένει σταθερό, παρόλα αυτά όμως οι εταιρείες συνεχίζουν να συσσωρεύουν ρευστό, μειώνοντας σταδιακά τις παραγωγικές τους επενδύσεις.
Για την επιβεβαίωση ή διάψευση του σταθερού οικονομικού κλίματος (μέχρι στιγμής τουλάχιστον) στις παραπάνω ανεπτυγμένες οικονομίες, ξεχωρίσαμε κάποιους δείκτες (ανάμεσα σε πολλούς άλλους) οι οποίοι παρουσιάζουν την κατάσταση στο διεθνές επιχειρείν. Οι δείκτες αυτοί είναι οι: ο αριθμός χρεοκοπιών των επιχειρήσεων, το σύνολο των επιχειρηματικών κερδών, και ο εταιρικός φόρος όπως δημοσιεύονται από την ιστοσελίδα www.tradingeconomics.com.
Ξεκινώντας τις διαπιστώσεις μας από την οικονομία των ΗΠΑ, ο αριθμός των εταιρειών που έχουν χρεοκοπήσει στο δεύτερο εξάμηνο του τρέχοντος έτους ανέρχεται στις 24,797 εταιρείες έναντι 24,735 εταιρειών στο πρώτο εξάμηνο, σημειώνοντας σημαντική πτώση από τα υψηλά του τρίτου τριμήνου του 2013 όταν και οι χρεοκοπίες εταιρειών ανέρχονταν στις 36,061.
Όσο αφορά τα εταιρικά κέρδη, αυτά παρουσιάζουν κατά το πρώτο τρίμηνο του έτους σημαντική μείωση, καθώς ανέρχονται στα $1388.5 δισ. έναντι των πρόσφατων υψηλών των $1642.7 δισ. που σημειώθηκαν στο τέταρτο τρίμηνο του 2014, ενώ εντυπωσιακή είναι η οικονομική πολιτική που ακολούθησαν οι ΗΠΑ όσο αφορά την φορολόγηση των εταιρειών, καθώς ο συντελεστής φορολογίας εταιρειών ανέρχεται στο 39% έναντι 39,3% της περιόδου 2006-2008, μειώνοντας (έστω και κατά 0,3%) κι όχι αυξάνοντας τον φόρο των επιχειρήσεων.
Στη Μεγάλη Βρετανία ο αριθμός χρεοκοπιών των εταιρειών έχει μειωθεί σημαντικά, καθώς στο πρώτο τρίμηνο του έτους ανήλθαν στις 3,694 έναντι 4,106 που ήταν το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του 2015, καταγράφοντας μία πτώση 10% μέσα σε ένα έτος.
Αντίστοιχα τα εταιρικά κέρδη κατά το πρώτο τρίμηνο του έτους ανήλθαν στις £101993 εκατ. έναντι £105000 εκατ. το τρίτο τρίμηνο του περασμένου έτους καταγράφοντας μία πτώση της τάξεως του 2,86% μέσα σε δύο τρίμηνα, αποδεικνύοντας τη μείωση του τζίρου.
Αντίθετα με τις ΗΠΑ, η Μεγάλη Βρετανία ακολούθησε μετά την οικονομική κρίση μια πιο επιθετική πολιτική όσο αφορά τον φόρο εταιρειών, καθώς το μείωσε στο 20% έναντι 30% που ήταν κατά τα έτη 2006-2008.
Στη Γερμανία ο αριθμός χρεοκοπιών των εταιρειών μειώθηκε τον περασμένο Φεβρουάριο στις 1,842 έναντι των πρόσφατων υψηλών που σημειώθηκαν τον περασμένο Ιούλιο και οι οποίες είχαν ανέλθει στις 2,187, δηλαδή μία μείωση των χρεοκοπιών κατά 15,77% δεν είναι καθόλου άσχημα.
Όσο αφορά τα εταιρικά κέρδη, για τις γερμανικές εταιρείες σημειώθηκε αύξηση κερδοφορίας κατά 1,20% μέσα σε ένα τρίμηνο, καθώς στο πρώτο τρίμηνο του έτους τα εταιρικά κέρδη ανήλθαν στα €182.555 δισ. έναντι 182.386 δισ. του τέταρτου τριμήνου του προηγούμενου έτους.
Η τραγική ειρωνεία αφορά το φόρο των επιχειρήσεων στη Γερμανία, όπου η υπέρμαχος της λιτότητας και της αύξησης των φόρων για τον ευρωπαϊκό νότο, μείωσε τη φορολογία των επιχειρήσεων της στο 29,65% έναντι 38,4% την περίοδο 2006-2008.
Τέλος, ο αριθμός των εταιρικών χρεοκοπιών στην Ιαπωνία παραμένει αρκετά χαμηλός, καθώς τον περασμένο Απρίλιο μόνο 695 εταιρείες χρεοκόπησαν έναντι του πρόσφατου υψηλού των 824 χρεοκοπιών τον περασμένο Ιούνιο.
Οι ιαπωνικές εταιρείες δείχνουν να ευνοήθηκαν από την ενίσχυση του δολαρίου έναντι του γιεν από τις αρχές του έτους, καθώς τα εταιρικά κέρδη στο πρώτο τρίμηνο του έτους μειώθηκαν κατά 10,49% έναντι του τετάρτου τριμήνου του προηγούμενου έτους, στα ¥15899,74 δισ. έναντι ¥17763,05.
Και η Ιαπωνία όμως στο θέμα της φορολόγησης των εταιρειών κινήθηκε προς τη σωστή κατεύθυνση, καθώς μείωσε τη φορολογία στο 33,06% έναντι 40,69% της προ κρίσης περιόδου 2006-2008.
Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό από τα παραπάνω, οι εν λόγω χώρες που αποτελούν τις ισχυρότερες οικονομίες του κόσμου προκειμένου να ενισχύσουν την ανάπτυξη τους μείωσαν τους φορολογικούς τους συντελεστές, με συνέπεια να υπάρξει μείωση του αριθμού των εταιρικών χρεοκοπιών, ενώ και τα εταιρικά κέρδη από την οικονομική κρίση του 2008 και μετά κατέγραψαν ανοδική πορεία, η οποία με εξαίρεση τις γερμανικές εταιρείες, και λιγότερο τις βρετανικές, στις ΗΠΑ και στην Ιαπωνία τα εταιρικά κέρδη έχουν αρχίσει στα τελευταία τρίμηνα να ακολουθούν πτωτική πορεία, δικαιολογώντας την αποστροφή ρίσκου των επιχειρηματιών.
Πλέον οι εταιρείες ανά τον κόσμο, παράλληλα με τη μείωση του λειτουργικού τους κόστους μειώνουν και τα ποσά για τη δημιουργία παραγωγικών επενδύσεων, αυξάνοντας όμως τον αριθμό των εξαγορών και συγχωνεύσεων, οι οποίες δεν δημιουργούν πρόσθετη παραγωγή.