Του Μιχάλη Γαλιατσάτου
Στις πρώτες δηλώσεις του, ως υπουργός Ναυτιλίας, ο κύριος Πλακιωτάκης, είχε πολύ σοφά μιλήσει για ενοποίηση της Εθνικής Στρατηγικής Ναυτιλίας με αυτή των Μεταφορών, ώστε η χώρα όχι μόνο να προχωρήσει μερικά βήματα, αλλά να κάνει ένα σημαντικό άλμα στον εθνικώς εκπεφρασμένο στόχο μετατροπής της σε Διαμετακομιστικό Κόμβο της ΝΑ Ευρώπης.
Η δήλωση αυτή μου έκανε -όπως και στους υπόλοιπους που «επιχειρούν» στον δύσκολο τομέα των μεταφορών στη χώρα μας- θετική εντύπωση και είπα να την «ψάξω» λίγο περισσότερο. Για να είμαι ακριβής, να ψάξω τις πιθανότητες να ενοποιηθούν όντως οι Εθνικοί Στόχοι… Βρήκα λοιπόν αρκετές σε αριθμό Εκθέσεις, Έρευνες και Μελέτες, πραγματοποιημένες όλες από σοβαρά Ερευνητικά Κέντρα ή Συλλογικούς Φορείς, που εστιάζουν, είτε στην Στρατηγική Μεταφορών, είτε στην Στρατηγική Λιμένων ή/και Ναυτιλίας. Όλες -κυριολεκτώ- υπογραμμίζουν την ανάγκη ενός ολοκληρωμένου σχεδίου, καταλήγουν και σε προτάσεις, αλλά αφήνουν την τελική απόφαση στην εκάστοτε πολιτική ηγεσία.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε η παρατήρηση-συμπέρασμα της Ενδιάμεσης Διαχειριστικής Αρχής Μεταφορών, που κατά την κατάρτιση του ΣΠΕΜ (Στρατηγικού Πλαισίου Επενδύσεων στις Μεταφορές -της προηγούμενης μάλιστα προγραμματικής περιόδου), επεσήμαινε πως «για να υπάρξει ένα ολοκληρωμένο ΣΠΕΜ, παραμένει η ανάγκη για σύνταξη μιας γενικής μελέτης σχεδιασμού των μεταφορών και των δικτύων τους σε όλη τη χώρα, που θα οδηγήσει στην σύνταξη ενός μοναδικού και ενιαίου Εθνικού Σχεδίου και θα αφορά σε έναν ευρύτερο χρονικό ορίζονται έως το 2035».
Ελπίζω ειλικρινά, όλα αυτά τα σχέδια επί χάρτου να βρίσκονται στα γραφεία των συναρμόδιων υπουργών ώστε να ενοποιηθούν -με την βοήθεια των αρμόδιων επιστημονικών συμβούλων – και πολύ σύντομα να ανακοινωθεί αυτό το πολυπόθητο Ενιαίο Σχέδιο Μεταφορών. Από τη δική μας πλευρά -την καθαρά επιχειρηματική- αντιλαμβανόμαστε ότι για να ενοποιηθούν οι σχεδιασμοί, για να επιτευχθεί η πολυπόθητη «πολυτροπικότητα», πρέπει το βασικό δίκτυο μεταφορών (core network) να συμφωνεί με το comprehensive network, πρέπει να χαραχθούν με προσοχή οι δευτερογενείς συνδέσεις, και το case study του Πειραιά (διασυνδεμένο το κεντρικό εμπορευματικό λιμάνι, με dry port/αποθηκευτικό κέντρο, με σιδηροδρομική γραμμή, με κεντρικό εθνικό/ευρωπαϊκό οδικό άξονα, αλλά και με το αεροδρόμιο) να γίνει «οδηγός» εθνικής ανάπτυξης. Τα υπόλοιπα λιμάνια δεν είναι δυνατόν να χαράσσουν αναπτυξιακά σχέδια με βάση τις περιφερειακές τους ανάγκες, δεν είναι δυνατόν να μην υπάρχει πρόβλεψη για dry ports που να εξυπηρετούν τη ζήτηση, ει δυνατόν σε όλα τα λιμάνια.
Η «διατροπικότητα» δεν μπορεί να συνεχίσει να είναι απλά μια ακόμη όμορφη δύσκολη λέξη με βαθιά έννοια, στο λεξιλόγιο των ιθυνόντων… Είμαστε πολύ κοντά στην επίτευξη των στόχων αυτών -έστω και σε επίπεδο Σχεδιασμού επί Χάρτου. Γιατί όταν ο ενιαίος Εθνικός Χάρτης διαμορφωθεί, θα ανοίξει τους δρόμους της επιχειρηματικότητας. Τους δρόμους αυτούς οι επιχειρήσεις και η αγορά τους περπατούν μόνες.