Από την χθεσινή παρουσίαση της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης για την νέα γενιά, οι νέοι θα πρέπει να κρατήσουν το ότι τους δίνεται η ευκαιρία να εξασφαλίσουν μια αισθητά μεγαλύτερη επικουρική σύνταξη. Υπάρχει όμως και η μακροοικονομική διάσταση. Η Ελλάδα, μέχρι το 2070 θα έχει έναν «επενδυτή» με δύναμη πυρός που θα φτάνει στο 30% του ΑΕΠ. Και μόνο αυτή η δύναμη πυρός, θα είναι ικανή να προσθέσει ακόμη και 0,6% στο ΑΕΠ της χώρας σε ετήσια βάση.
Τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν χθες είναι αποκαρδιωτικά. Τελευταία η Ελλάδα στην κατάταξη και των χωρών που διαθέτουν το κεφαλαιοποιητικό σύστημα επικουρικής ασφάλισης, ανυπαρξία και στον κατάλογο με τις χώρες μέλη που διαθέτουν ένα ταμείο «επενδυτή». Η έλλειψη όμως τόσων ετών, σημαίνει ταυτόχρονα και ευκαιρία για το μέλλον. Μια από τις μελέτες που έγιναν για να στοιχειοθετηθεί το νέο σύστημα υπολογισμού της επικουρικής σύνταξης, ήταν και η μακροοικονομική τα ευρήματα της οποίας είναι εντυπωσιακά:
- Το αποθεματικό του νέου Ταμείου στο τέλος της περιόδου αναφοράς (2070) εκτιμάται στο 31% του ΑΕΠ
- Οι ετήσιες εγχώριες επενδύσεις θα αυξηθούν μεσοσταθμικά κατά 0,6% του ΑΕΠ την περίοδο 2022-2070
- Σταδιακή αύξηση ΑΕΠ σε σύγκριση με το σενάριο της μη υλοποίησης της μεταρρύθμισης η οποία θα φτάσει σε ύψος 6-7% στο τέλος της περιόδου αναφοράς (2070)
- Ενίσχυση της απασχόλησης, αύξηση ασφαλιστικών εισφορών, άμεσων και έμμεσων φόρων
Με δύναμη πυρός το 31% του ΑΕπ έως το 2070, σημαίνει ότι θα έχουμε έναν ασφαλιστικό φορέα με επενδυτικά κεφάλαια δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ. Η παρέμβαση θα είναι πολύ μικρή το 2022 αλλά σταδιακά θα αυξάνει καθώς θα μπαίνουν έσοδα στον νέο φορέα από τις ασφαλιστικές εισφορές χωρίς όμως να βγαίνουν έξοδα.
Οι πρώτοι που θα συνταξιοδοτηθούν με το νέο σύστημα, θα είναι σε 30 χρόνια από σήμερα το νωρίτερο. Μέχρι τότε, θα συσσωρεύονται κάθε χρόνο έσοδα δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ, τα οποία θα αυξάνονται με εκθετικό ρυθμό. Και αυτό διότι κάθε χρόνο, θα μπαίνουν και τουλάχιστον 70-80.000 πελάτες στο νέο Ταμείο.
Για ποιο λόγο θα μπαίνουν; Οι νέοι θα μπαίνουν γιατί θα είναι υποχρεωτικό. Οι υφιστάμενοι, ηλικίας έως 35 ετών, διότι θα συνειδητοποιούν σταδιακά ότι το υφιστάμενο σύστημα βγάζει πολύ μικρές επικουρικές συντάξεις. Προφανώς, με το νέο σύστημα κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί το ύψος των επιδόσεων. Μόνο να κάνει μια προσομοίωση με βάση τα δεδομένα που υπάρχουν από την ευρωπαϊκή εμπειρία. Βάσει αυτής, οι αποδόσεις από το κεφαλαιοποιητικό σύστημα, μπορούν να φτάσουν και στο 6% τον χρόνο. Τι θα σήμαινε κάτι τέτοιο για τον Έλληνα ασφαλισμένο;
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν, ενώ αυτή τη στιγμή το ύψος της μηνιαίας επικουρικής σύνταξης για μέσο μισθό 1.400 ευρώ και 40 έτη ασφάλισης ανέρχεται σε 235 ευρώ, με το νέο σύστημα η επικουρική σύνταξη μπορεί να φτάσει στα 326 ευρώ με βάση την επαγγελματική διαχείριση των κεφαλαίων του ΕΦΚΑ και στα 479 ευρώ με βάση τον μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ που έχουν τα κεφαλαιοποιητικά συστήματα με τις υψηλότερες αποδόσεις.
Σε ένα άλλο παράδειγμα, η μηνιαία επικουρική σύνταξη εργαζόμενου που αμείβεται με τον κατώτατο μισθό (650 ευρώ) και διαθέτει 40 χρόνια ασφάλισης διαμορφώνεται με το υφιστάμενο σύστημα στα 153 ευρώ. Με το νέο κεφαλαιοποητικό σύστημα η σύνταξη μπορεί να ανέλθει στα 219 ευρώ, να αυξηθεί δηλαδή κατά 43%, με αποδόσεις ίσες με τον μέσο όρο των κεφαλαιοποιητικών συνταξιοδοτικών συστημάτων των χωρών-μελών του ΟΟΣΑ.
Μπορεί δε να αυξηθεί ακόμα περισσότερο, στα 257 ευρώ (+68% σε σχέση με το υφιστάμενο σύστημα) εάν επιτευχθούν αποδόσεις ίσες με τη μέση ετήσια απόδοση των αποθεματικών του ΕΦΚΑ που διαχειρίζεται το Μικτό Αμοιβαίο Κεφαλαίο της ΑΕΔΑΚ Ασφαλιστικών Οργανισμών.
