Σχεδόν δύο μήνες μετά τον πρώτο κύκλο συναντήσεων που πραγματοποίησε ο Γιάννης Στουρνάρας με τις διοικήσεις των ελληνικών τραπεζών για να τους παρουσιάσει τα βασικά σημεία του πολυσέλιδου σχεδίου που στοχεύει στη μείωση των NPLs κατά 40 δισ. ευρώ, η ολοκληρωμένη πρόταση της Τράπεζας της Ελλάδος βρίσκεται από χθες στις ελληνικές τράπεζες.
Κάθε εργαλείο που συμβάλλει στη μείωση των «κόκκινων» δανείων είναι καλοδεχούμενο και καμία λύση δεν πρέπει να αποκλειστεί. Αυτή είναι η απάντηση που δίνουν ανώτερα τραπεζικά στελέχη σε ερώτηση του Liberal Markets για το πως αξιολογούν την «Αργώ», όπως είναι η κωδική ονομασία του σχεδίου της ΤτΕ για τη δημιουργία ελληνικής bad bank.
Στόχος κυβέρνησης, ΤτΕ και τραπεζών είναι να αποκατασταθεί το ταχύτερο δυνατό η εμπιστοσύνη, να περιοριστεί ο κίνδυνος dilution για παλαιούς και νέους μετόχους κι έτσι να βελτιωθεί το investment case των ελληνικών τραπεζών.
Ενώ υπάρχουν ορισμένα σημεία τα οποία δεν αφήνουν πλήρως ικανοποιημένους τους τραπεζίτες, κυρίως σε ό,τι αφορά το τελικό κόστος της κεντρικής εταιρείας διαχείρισης στοιχείων ενεργητικού (AMC), η «Αργώ» έρχεται να πλαισιώσει τον Ηρακλή, αυξάνοντας τις πιθανότητες των ελληνικών τραπεζών να προλάβουν το τρένο της τραπεζικής ένωσης.
Μετά την επίσημη πρόταση της Κομισιόν για τη δημιουργία ενός δικτύου εθνικών bad banks, αφού το project μιας πανευρωπαϊκής AMC απορρίφθηκε από το Βερολίνο, η Ελλάδα έχει μία μοναδική ευκαιρία να θέσει σε εφαρμογή μία κεντρική λύση που εδώ και χρόνια συζητείται για τη χώρα μας αλλά δεν έχει λάβει την έγκριση των Βρυξελλών, παρά το γεγονός ότι έχει φέρει σημαντικά αποτελέσματα σε χώρες όπως η Ισπανία και η Ιρλανδία.
Το ελληνικό project είναι διαφορετικό από τις bad banks που έχουν τρέξει μέχρι στιγμής. Προβλέπει την καλύτερη διαχείριση των δανείων μέσω τιτλοποιήσεων και όχι απλώς το «ξεφόρτωμά» τους από τους τραπεζικούς ισολογισμούς, αυξάνοντας έτσι τις πιθανότητες θετικών αποτελεσμάτων. Ταυτόχρονα αξιοποιεί τον αναβαλλόμενο φόρο ο οποίος αντιστοιχεί σε πάνω από το 50% των κεφαλαίων των ελληνικών τραπεζών.
Οι κρατικές εγγυήσεις που παρέχονται στο πλαίσιο του Ηρακλή έχουν κάνει πιο ελκυστικές τις τιτλοποιήσεις δανείων, ενώ η «Αργώ» δίνει και κάτι ακόμη, αντιμετωπίζοντας το ζήτημα του αναβαλλόμενου φόρου. Ο τελικός όγκος των δανείων που θα μπουν στην «bad bank» θα εξαρτηθεί από τη συμμετοχή των τραπεζών, που θα είναι εθελοντική, και από το ύψος των εγγυήσεων που θα αποφασίσει να διαθέσει το ελληνικό δημόσιο.
Χωρίς καμία εξαίρεση, οι επικεφαλής των τεσσάρων συστημικών τραπεζών έχουν επανειλημμένα αναφερθεί στην επιτακτική ανάγκη μείωσης του ποσοστού των κόκκινων δανείων έτσι ώστε να επιτευχθεί το ταχύτερο δυνατό η σύγκλιση με την υπόλοιπη Ευρώπη.
Οι Φωκίων Καραβίας, Παύλος Μυλωνάς, Βασίλειος Ψάλτης και Χρήστος Μεγάλου θα είναι ικανοποιημένοι μόνο αν καταφέρουν να μειώσουν το ποσοστό των NPLs κάτω από το 10% και ιδανικά μεταξύ 6%-8% στους επόμενους 12-18 μήνες. Ο ορίζοντας επίτευξης του στόχου έχει δύο ορόσημα. Το πρώτο είναι στο τέλος του 2021 και το δεύτερο τον Ιούνιο του 2022.
Η καινοτομία του σχεδίου της ΤτΕ για την AMC εδράζεται στο γεγονός ότι οι τράπεζες θα πληρώνουν το κόστος της μεταβίβασης κόκκινων δανείων εν μέρει με αναβαλλόμενο φόρο ενώ σήμερα δαπανούν «πραγματικά» κεφάλαια. Το ελληνικό δημόσιο θα δώσει εγγυήσεις για την ομαλή λειτουργία του σχήματος και την προσέλκυση επενδυτών για τις οποίες θα αποζημιωθεί σε μια πενταετία με τις τράπεζες να αναλαμβάνουν το κόστος.
Η λύση της AMC προβλέπει την εξυγίανση των τραπεζικών ισολογισμών χωρίς resolution με στόχο να ξαναγίνουν οι ελληνικές τράπεζες ανταγωνιστικές και επενδυτικά ενδιαφέρουσες. Τέλος, η λειτουργία της AMC θα «πατήσει» πάνω στις υφιστάμενες δομές αξιοποιώντας τους servicers που δραστηριοποιούνται ήδη στην ελληνική αγορά, όπως η Cepal, η Intrum κλπ.
ΤΟ ΣΧΗΜΑ
Βήμα 1ο: Μεταφορά στοιχείων ενεργητικού
Οι τράπεζες μεταφέρουν έως και το 100% των NPEs στην bad bank σε καθαρή λογιστική αξία και εκδίδουν σε αντάλλαγμα τίτλους. Οι τράπεζες πληρώνουν για 5 χρόνια στο δημόσιο ετήσιο φόρο ως προμήθεια εισόδου που θα αντιστοιχεί στο 6,4% της καθαρής λογιστικής αξίας των NPEs που θα μεταφέρονται κάθε χρόνο.
Βήμα 2ο: Τιτλοποίηση και διαγραφή NPEs από τους ισολογισμούς
Η bad bank τιτλοποιεί τα NPEs και πουλάει το 50% των senior τίτλων καθώς και το 100% των mezzanine και junior τίτλων σε ιδιώτες επενδυτές. Μετά την έγκριση από τον SSM μέσω του SRT, τα δάνεια θα διαγράφονται από τους ισολογισμούς των τραπεζών. Το δημόσιο αποκτά το 90% των super junior τίτλων ενώ η τράπεζα διατηρεί το 50% των senior τίτλων και το 10% των super junior τίτλων. Το δημόσιο παρέχει εγγύηση για να καλύψει τη διαφορά μεταξύ της καθαρής λογιστικής αξίας και της τρέχουσας αξίας των δανείων που μεταφέρονται.
Βήμα 3ο: Δομή εγγύησης
Το δημόσιο αποζημιώνεται από την πρόβλεψη της εγγύησης λαμβάνοντας: 1) προμήθεια βασιζόμενη στην ονομαστική αξία της εγγύησης, 2) τον ετήσιο φόρο εισόδου (που θα καταβάλλεται κατά 61% σε μετρητά και 39% σε αναβαλλόμενο φόρο (DTC) και 3) το 90% των super junior τίτλων. Η εγγύηση θα καταπέφτει στην περίπτωση διαφοράς μεταξύ των αναμενόμενων και των πραγματικών εσόδων του χαρτοφυλακίου.
