Τις επόμενες εβδομάδες, η διεθνής ναυτιλία θα είναι ολοένα και πιο ζωτικής σημασίας για την οικονομία, καθώς τα αγαθά, ιδίως τα τρόφιμα, πρέπει να συνεχίσουν να κινούνται, παρά την καραντίνα και τη διακοπή των μεταφορών.
Ο αντίκτυπος της επιδημίας του κορονοϊού στον ναυτιλιακό τομέα θα καθοριστεί από το πότε θα αρχίσει να ανακάμπτει ξανά η οικονομική δραστηριότητα. Βραχυπρόθεσμα όμως τα μέτρα καραντίνας απειλούν το παγκόσμιο ναυτιλιακό εμπόριο, καθώς οι περιορισμοί στο φορτίο και οι μετακινήσεις προσωπικού επιδεινώνουν την κρίση. Oμως σε καραντίνα βρίσκονται και τα ποντοπόρα φορτηγά, τα bulkers, καθώς πολλά λιμάνια σε όλο τον κόσμο εφαρμόζουν μέτρα προστασίας από τον ιό, ενώ σε πλήρη εξέλιξη είναι οι περιορισμοί στις μετακινήσεις ταξιδιωτών, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται και πάνω από 100.000 ναυτικοί που μετακινούνται κάθε χρόνο για επαγγελματικούς λόγους.
Τα μέτρα περιορισμού σε λιμάνια και ναυπηγεία που πλήττουν τα έσοδα των ναυτιλιακών εταιρειών δεν φαίνεται να απασχολούν μέχρι στιγμής τις τράπεζες, τον μεγαλύτερο χρηματοδότη της ναυτιλίας, σε βαθμό που να προχωρήσουν σε ρυθμίσεις ή αναστολές πληρωμών. Ο κίνδυνος της καραντίνας αφήνει τους ναυλωτές, τους εφοπλιστές, τους μεσίτες και τους φορτωτές σε επισφαλή κατάσταση αναφορικά με το ποιος θα πληρώσει τον λογαριασμό για τις πρόσθετες ημέρες λειτουργίας των πλοίων. Παράγοντες της ναυτιλιακής αγοράς θεωρούν ότι είναι επιτακτική ανάγκη να υπάρξει συμφωνία για την επιβολή μιας ρήτρας που θα σχετίζεται με τον κορονοϊό.
H έκθεση του διεθνούς τραπεζικού συστήματος στην παγκόσμιο ναυτιλία βρίσκεται στο χαμηλότερο σημείο της δεκαετίας, καθώς συνεχίζεται η απομόχλευση των ισολογισμών τους. Ομως οι ελληνικές τράπεζες αυξάνουν τις χρηματοδοτήσεις προς την ελληνόκτητη ποντοπόρο αναζητώντας δουλειές με ικανό περιθώριο κέρδους, ώστε να ενισχύσουν τα έσοδά τους (NII). Ετσι, ενώ η συνολική έκθεση των 40 τραπεζών, ελληνικών και ξένων, με τα μεγαλύτερα χαρτοφυλάκια ναυτιλιακών δανείων υποχώρησε το 2018 στα 300,7 δισ. δολ., ο δανεισμός των ελληνικών συμφερόντων ναυτιλιακών επιχειρήσεων από ελληνικές τράπεζες αυξήθηκε κατά 8,03%, στα 9,65 δισ. Ο συνολικός δανεισμός των ελληνικών ναυτιλιακών από ελληνικές και ξένες τράπεζες διαμορφώθηκε στα 53,176 δισ.
Σε αυτό το πλαίσιο, κομβικής σημασίας είναι ο ρόλος του διεθνούς τραπεζικού τομέα. Οπως σημειώνουν κορυφαίοι παράγοντες της ναυτιλιακής κοινότητας, οι τράπεζες θα πρέπει να αρχίσουν να εστιάζουν στα εγγενή προβλήματα που αντιμετωπίζει η ναυτιλία και για τα οποία δεν ευθύνεται η ίδια και θα πρέπει ανάλογα να προσαρμόσουν την πολιτική τους.
Τα προβλήματα εντείνονται και από ανακοινώσεις μεγάλων βιομηχανικών ομίλων που επικαλούνται «ανωτέρα βία» έναντι των προμηθευτών τους, επηρεάζοντας και το διά θαλάσσης εμπόριο.
* Το άρθρο δημοσιεύθηκε στον Φιλελεύθερο του Σαββάτου, 28 Μαρτίου
