Ο πληθωρισμός στη ζώνη του ευρώ εκτοξεύτηκε σε υψηλό δεκαετίας τον Αύγουστο και περαιτέρω άνοδος του θεωρείται πολύ πιθανή, δημιουργώντας πονοκέφαλο στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα που διατηρεί ήπιες εκτιμήσεις για την πορεία των τιμών καταναλωτή και έχει δεσμευτεί ότι θα παραβλέψει την επιτάχυνση αυτή που θεωρεί παροδική.
Ο πληθωρισμός στις 19 οικονομίες του ευρώ επιταχύνθηκε στο 3% τον Αύγουστο από 2,2% τον Ιούλιο, υπερβαίνοντας τις προβλέψεις που τον ήθελαν στο 2,7% αλλά και τον στόχο του 2% της ΕΚΤ.
Η άνοδος του τροφοδοτήθηκε από τα κόστη ενέργειας αλλά και οι τιμές τροφίμων αυξήθηκαν μαζί με σημαντική άνοδο των βιομηχανικών αγαθών, σύμφωνα με τη Eurostat.
Οι αγορές έδειξαν μάλλον αδιάφορες με τις μετοχές στα χρηματιστήρια να κερδίζουν έδαφος και τις ομολογιακές αποδόσεις να τσιμπάνε μια με δύο μονάδες βάσης, ένδειξη ότι θεωρούν την αφήγηση της ΕΚΤ για παροδική έξαρση του πληθωρισμού και συνέχιση της πολύ διευκολυντικής νομισματικής πολιτικής τα επόμενα χρόνια ως το κύριο σενάριο.
Ωστόσο, τα στοιχεία μάλλον δεν θα αποτελέσουν μια άνετη ανάγνωση στην ΕΚΤ.
Η νομισματική αρχή της Ευρωζώνης έχει επανειλημμένα ανεβάσει τις προβλέψεις της για τον πληθωρισμό φέτος αλλά και πάλι τα στοιχεία έρχονται να υπερβούν τις εκτιμήσεις της με τον πληθωρισμό να αναμένεται να κορυφωθεί τον Νοέμβριο.
Με τον πληθωρισμό στη Γερμανία που είναι η μεγαλύτερη οικονομία της ζώνης του ευρώ και ο σημαντικότερος επικριτής της ΕΚΤ να προβλέπεται να φτάνει το 5% τους επόμενους μήνες, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα πιθανότατα θα αντιμετωπίσει εντεινόμενη πίεση. Πίεση να φρενάρει την πορεία των τιμών καταναλωτή που επαναφέρουν στη μνήμη φάσεις ανεξέλεγκτου πληθωρισμού που για μεγάλο χρονικό διάστημα βρίσκονταν σε χειμερία νάρκη.
Από πλευράς ΕΚΤ το επιχείρημα είναι ότι παροδικοί παράγοντες όπως οι στενώσεις στην παραγωγή που σχετίζονται με το άνοιγμα των οικονομιών μετά τα απαγορευτικά της πανδημίας COVID-19 αποτελούν την κύρια αιτία για την έξαρση του πληθωρισμού και ότι η άνοδος του θα μετριασθεί γρήγορα στις αρχές της επόμενης χρονιάς.
«Οι επιπτώσεις του ανοίγματος της οικονομίας και τα προβλήματα από την πλευρά της προσφοράς ενδεχομένως να ενταθούν τους επόμενους μήνες αλλά πιστεύουμε ότι θα αρχίσουν να εξασθενούν την επόμενη χρονιά καθώς η παγκόσμια κατανάλωση και το εμπόριο θα επιστρέψουν στα προ πανδημίας κανονικά επίπεδα», εκτιμά σε έκθεση της η Capital Economics.
«Εκτιμούμε ότι ο πληθωρισμός θα υποχωρήσει στο 2% τον Ιανουάριο και η τάση του θα είναι πτωτική το 2022 για να κλείσει την επόμενη χρονιά γύρω στο 1%».
Οι μακροπρόθεσμες πληθωριστικές προσδοκίες κρατούνται κάτω από το 2% παρά την πρόσφατη ανοδική τους τάση φέτος.
Οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ συμφωνούν και προβλέπουν οτι ο πληθωρισμός θα τρέχει με ρυθμό χαμηλότερο του στόχου της ΕΚΤ τα επόμενα χρόνια και για τον λόγο αυτό εμμένουν στη δέσμευση του περασμένου μήνα να διατηρήσουν τη νομισματική πολιτική ιδιαίτερα χαλαρή.
Ο επικεφαλής οικονομολόγος της ΕΚΤ Philip Lane υποστηρίζει ότι οι εκπλήξεις στο μέτωπο του πληθωρισμού δεν αποτελούν πρόκληση για την άποψη της κεντρικής τράπεζας ότι οι ανοδικές πιέσεις στις τιμές θα αποδειχτούν παροδικές καθώς οι αυξήσεις των μισθών που είναι απαραίτητο συστατικό για διατηρήσιμο πληθωρισμό παραμένουν ήπιες.
Παρά το ότι παραδέχονται ότι υποεκτίμησαν τις πληθωριστικές πιέσεις βραχυπρόθεσμα, οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ εξακολουθούν να δείχνουν προς τα αδύναμα υποκείμενα συστατικά του πληθωρισμού που ενισχύουν την απόφαση τους να διατηρούν χαλαρή τη νομισματική πολιτική.
Όμως, ο δομικός πληθωρισμός που δεν συμπεριλαμβάνει τις ευμετάβλητες τιμές καυσίμων και τροφίμων σημείωσε και αυτός άνοδο τον Αύγουστο στο 1,6% από 0,9%.
Η επόμενη συνεδρίαση του συμβουλίου της ΕΚΤ είναι προγραμματισμένη για την 9η Σεπτεμβρίου όπου θα πρέπει να παρθεί απόφαση για τον ρυθμό με τον οποίο θα πραγματοποιεί αγορές ομολόγων το επόμενο τρίμηνο.
Χωρίς να αποκλείεται κάποια προσαρμογή, ο οικονομολόγος της ΕΚΤ Lane εκτιμά ότι θα είναι οριακή καθώς η νομισματική αρχή έχει δεσμευτεί ότι θα διατηρήσει ευνοϊκές τις χρηματοδοτικές συνθήκες.
Μετά τα στοιχεία του πληθωρισμού τον Αύγουστο όμως δεν είναι όλοι σίγουροι. «Δεν σημαίνει οτι δεν υπάρχουν ανοδικά ρίσκα όσον αφορά την προοπτική του πληθωρισμού», εκτιμούν οι οικονομολόγοι της ΙΝG. “Κρατηθείτε, ο πληθωρισμός έχει τη δυνατότητα να κινηθεί υψηλότερα από τα τωρινά του επίπεδα».
