Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Οι ευρωπαϊκές τράπεζες είναι αναγκασμένες να βρουν δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ για να αντιμετωπίσουν τα «κόκκινα» δάνεια και να λύσουν τα κεφαλαιακά τους προβλήματα σε περιβάλλον αναιμικής ανάπτυξης, την ώρα που ορισμένοι από τους πλουσιότερους επενδυτές στον κόσμο από Κίνα, Μέση Ανατολή και Αμερική αναζητούν ευκαιρίες για να... τοποθετήσουν την πλεονάζουσα ρευστότητα που διαθέτουν.
Παράλληλα, η κρίση στην Ευρώπη προσφέρει ένα παράθυρο εισόδου σε όσους κυνηγούν υψηλές αποδόσεις και δεν φοβούνται τα όσα διαδραματίζονται στη Γηραιά Ήπειρο. Πρώτοι «υποψήφιοι» ίσως είναι οι Κινέζοι, για τους οποίους εκτιμάται ότι το ενδιαφέρον για ευρωπαϊκά assets θα ενισχυθεί κατά 20% το 2017, στην προσπάθεια να διαφοροποιηθούν από το γουάν που υποχώρησε 4,6% τον περασμένο χρόνο.
Αυτό είναι, σύμφωνα με αναλυτές, το περιβάλλον που επικρατεί σήμερα στον ευρωπαϊκό χρηματοπιστωτικό κλάδο και διαμορφώνει την τάση των επόμενων μηνών και ετών: η Ευρώπη θα έχει ανάγκη από κεφάλαια και οι... Κινέζοι, οι Αμερικανοί ή οι Άραβες θα εκμεταλλεύονται τις ευκαιρίες.
Ποιοι είναι αυτοί οι επενδυτές; Δημοσιεύματα θέλουν τα κρατικά επενδυτικά ταμεία του Κατάρ και του Άμπου Ντάμπι να συνεργάζονται με πλούσιους Κινέζους για να στηρίξουν τη Deutsche Bank, αν και όταν αποφασίσει να αντλήσει κεφάλαια από την αγορά. Το γερμανικό περιοδικό Manager Magazin, αποκάλυψε ότι τα fund Qatar Investment Authority και Abu Dhabi Investment Authority και ένας Κινέζος επενδυτής ενδιαφέρονται για την απόκτηση ποσοστού 25% στην Deutsche Bank, με τους Καταριανούς του Σεΐχη Hamad bin Jassim al-Thani να ελέγχουν ήδη το 10% της γερμανικής τράπεζας.
Στην Ιταλία, η εφημερίδα Il Sole 24 ore ανέφερε ότι επενδυτές επίσης από το Κατάρ θέλουν να διαθέσουν κεφάλαια 1,5-2 δισ. ευρώ για την εξαγορά ποσοστού στην Monte dei Paschi, στο πλαίσιο του επενδυτικού πλάνου «διάσωσης» συνολικού ύψους 5 δισ. ευρώ για την ανάκαμψη της τράπεζας. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, Αμερικανοί επενδυτές είναι διατεθειμένοι να… συνδράμουν με 1 δισ. ευρώ, με τα fund του George Soros και του John Paulson να έχουν ουσιαστικό λόγο. Η «Il Messaggero» έβαλε στο κάδρο των επενδυτών το fund του Άμπου Ντάμπι και τον κινεζικό γίγαντα People's Bank of China, ενώ η Corriere della Sera… πρόσθεσε το επενδυτικό fund του Κουβέιτ στους ενδιαφερόμενους.
Παράλληλα, ξένα μέσα αναφέρουν ότι ο κινεζικός επενδυτικός όμιλος Fosun βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις για την απόκτηση ποσοστού στη μεγαλύτερη πορτογαλική τράπεζα BCP (μητρική της Millennium Bank που δραστηριοποιούνταν στην Ελλάδα), ενώ η China Minsheng Financial Holding συγκαταλέγεται μεταξύ των «μνηστήρων» για την Novo Banco, η οποία αποτελεί το «καλό» κομμάτι της Banco Espirito Santo, που διασπάστηκε το 2014. Εκτός από την Minsheng, το κλαμπ των ενδιαφερόμενων για τη Novo Bank συνθέτουν μεγάλα επενδυτικά fund από την Αμερική, όπως το Apollo Global Management, το Lone Star Funds και το Centerbridge. Σημειώνεται ότι τον Σεπτέμβριο του 2015 ο διαγωνισμός για την πώληση της Novo Bank ήταν άγονος, καθώς οι πορτογαλικές Αρχές απέρριψαν τις προτάσεις της Fosun, της κινεζικής ασφαλιστικής Angbank Insurance και του fund Apollo.
Από τη μία πλευρά είναι οι τράπεζες της περιφέρειας που αναζητούν «συνεργάτες» ή «αγοραστές» για να μειώσουν τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα (NPEs) και από την άλλη η Deutsche Bank (που έχει τα δικά της προβλήματα), η ανάγκη ανακεφαλαιοποίησης πολλών τραπεζών και οι πωλήσεις θυγατρικών που απαιτεί το νέο δόγμα για περιορισμό των κινδύνων και επικέντρωση στις βασικές τραπεζικές δραστηριότητες.
«Κόκκινα δάνεια και ελληνικές τράπεζες
Ο Mario Draghi έχει περιγράψει με ξεκάθαρο τρόπο τον «οδικό χάρτη» για τη μείωση των NPEs ύψους άνω των 1,2 τρισ. ευρώ που βρίσκονται στους τραπεζικούς ισολογισμούς. Όπως είπε τον περασμένο Ιούλιο ο πρόεδρος της ΕΚΤ, ο βασικός πυλώνας στον οποίο θα στηριχθεί η αντιμετώπιση του φαινομένου είναι η ανάπτυξη μίας πλήρως λειτουργικής αγοράς «κόκκινων» δανείων.
Αναλυτές εκτιμούν ότι το ενδιαφέρον των επενδυτών από την Ασία, τη Μέση Ανατολή και τις ΗΠΑ θα κλιμακώνεται όσο υπάρχει πρόοδος στον τρόπο με τον οποίο θα γίνει η διαχείριση των «κόκκινων» δανείων στην Ευρώπη. Σε αυτό το πλαίσιο, αναμένεται να εκδηλωθεί ενδιαφέρον και για τα ελληνικά δάνεια, για τα οποία οι τράπεζες έχουν συμφωνήσει να τα μειώσουν κατά 40% μέσα στην επόμενη τριετία.
Στη χώρα μας, η λύση μίας κοινής bad bank έχει μέχρι στιγμής αποκλειστεί και το ενδιαφέρον εστιάζεται στις πλατφόρμες διαχείρισης απαιτήσεων που αναμένεται να ξεκινήσουν να λειτουργούν στις αρχές του 2017. Ήδη το αμερικανικό fund KKR προχωρά στη δημιουργία πλατφόρμας διαχείρισης δανείων με τις Alpha Bank και Eurobank, ενώ ετοιμάζονται και άλλες πρωτοβουλίες.
Από κει και πέρα, οι πωλήσεις δανείων εκτιμάται πως θα είναι περιορισμένες, καθώς η δημιουργία μίας αποτελεσματικής αγοράς για τα «κόκκινα» δάνεια θα χρειαστεί ένα με δύο χρόνια. Κατά συνέπεια, στο πλάνο που έχουν καταρτίσει οι ελληνικές τράπεζες, οι πωλήσεις δανείων θα αφορούν το μικρότερο κομμάτι της μείωσης, εκτός και αν οι συνθήκες επιτρέψουν το αντίθετο. Στην περίπτωση που η έλευση ξένων επενδυτών πάρει διαστάσεις τότε οι ελληνικές τράπεζες θα βρουν πιο εύκολα αγοραστές για τις θυγατρικές τους, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα δεχτούν προτάσεις σε συμφέρουσες τιμές.
Ενδιαφέρον, τέλος, υπάρχει και στις αγορές εταιρικών ομολόγων, καθώς αυξάνονται συνεχώς τα ασιατικά κεφάλαια που παίρνουν μέρος σε δημοπρασίες εταιρειών όπως η Allianz, η HSBC, η UBS και η Standard Chartered, καθώς οι Κινέζοι … διψούν για υψηλές αποδόσεις.